Постапување правилно ЕТИЧКИ КОДЕКС

Size: px
Start display at page:

Download "Постапување правилно ЕТИЧКИ КОДЕКС"

Transcription

1 Постапување правилно ЕТИЧКИ КОДЕКС

2 Што претставува кодексот? Кодексот содржи информации и извори што ќе ви помогнат да работите за Џонсон Мети законски, етички, одговорно, притоа одразувајќи ги нашите вредности. Ги поставува нашите лични и колективни одговорности - нештата што сите мора да ги правиме. Кодексот е поделен на четири дела. Така е полесно за користење: Лица, Пазар, Фирма и Планета. Осмислен е така за да можете да го користите во секојдневните активности. Содржи примери и нешта на кои треба да се внимава, како и насоки за донесување одлуки. Користење на кодексот Во овој документ ќе го видите симболот за внимание. Истиот ќе ви помогне да увидите дека можеби има нешто на што треба особено да внимавате при донесувањето етички одлуки.

3 Вовед Луѓе Вовед на главниот извршен директор 2 Во нашиот трет век - нашата култура, нашите вредности, нашиот кодекс 4 Се заложувам да работам етички и во согласност со вредностите на Џонсон Мети со тоа што: 6 Нашиот кодекс - клучни прашања 8 Ќе ги разберам и следам принципите на Кодексот 8 Зошто некој би постапил неправилно? 10 Донесување етички одлуки 12 Барање помош и пријавување 16 Ќе барам помош и ќе пријавувам кога ќе имам проблеми 16 Ќе работам безбедно и ќе ги почитувам правата на другите 18 Здравје и безбедност 20 Работење заедно 23 Заштита на податоци 26 Човекови права 28 Конфликт на интереси 31 Пазар Ќе работам одговорно, праведно и законски 34 Трети лица 36 Fair Competition 39 Поткупување и корупција 42 Подароци и гостољубивост 45 Перење пари 48 Контроли на трговија и на извоз 52 Фирма Ќе ги штитам брендот, средствата и угледот на Џонсон Мети 56 Физички средства 58 Доверливи информации 60 Интелектуална сопственост 62 Деловно и финансиско известување 64 Екстерна комуникација 66 Социјални медиуми 68 Внатрешни информации 70 Планета Ќе ја поддржувам амбицијата на Џонсон Мети да изгради одржлив бизнис 72 Животна средина 74 Раководење со производот 76 Инвестирање во заедницата 79 Заклучок Нашите обврски IBC Вовед 1

4 Вовед на главниот извршен директор За мене, најважно за успехот на Џонсон Мети е да се постапува правилно. Постапувањето правилно значи добро деловно работење, а не деловно работење по секоја цена. Се работи за воспоставување на фер однос кон сите, за исполнување на нашите ветувања и искреност и отвореност кон самите себеси и другите кога нештата не одат како што сме ги замислиле. За мене, овој принцип е суштината на нашиот бизнис и од суштинско значење е сите да преземат одговорност и да постапуваат правилно, носејќи ги вистинските одлуки и однесувајќи се етички и во согласност со вредностите на нашата фирма. Ако сите преземаат одговорност и ги почитуваат највисоките етички стандарди, ќе го заштитиме добриот и заслужен углед на Џонсон Мети. Имајќи го предвид ова, сакам да ви го претставам нашиот нов Етички кодекс. Кодексот е осмислен за да ни помогне на сите да разбереме што значи да се постапува правилно кај нас во Џонсон Мети. Признавам, не е секогаш лесно дa се одреди која постапка е правилна. Нема секогаш правило што би го следеле, а сепак мора да носиме правилни одлуки. Кодексот вклучува принципи, примери, корисни информации и алатка да ни помогне да донесеме правилни одлуки во нашето работење се со цел да се осигура дека постапуваме законски, етички и праведно. 2 Вовед

5 Нема секогаш правило што би го следеле, а сепак мора да носиме правилни одлуки. Кодексот е заснован врз нашите вредности и содржи шест заложби што би сакал секој вработен во Џонсон Мети да ги прифати. Заложбите се однесуваат на правењето фундаментални работи за да се осигура дека работиме правилно, а воедно и за да ја заштитиме фирмата. Овие шест заложби ќе ни помогнат да ги оствариме нашите вредности и ќе ни послужат како насока во применувањето на тие вредности во донесувањето одлуки за да се осигураме дека постапуваме правилно Ако видите или слушнете нешто што не ви се чини правилно, ве охрабрувам да пријавите и да му кажете некому, иако самите не сте одговорни за тоа нешто. Ако за проблемите се дознае пред да тргнат наопаку, Џонсон Мети ќе може поуспешно да се справи со истите. Во Кодексот ќе најдете многу начини на кои можете да пријавите. Независно кој/ која сте или на која позиција сте во фирмата, ќе има моменти во кои е подобро да побарате помош. Работејќи заедно во третиот век, Кодексот ќе ни помага на сите и ќе ни појаснува што очекува фирмата од нас. Се надевам дека ќе ви биде од корист. Благодарам. Роберт Меклауд (Robert MacLeod), Главен извршен директор Вовед TPEK BEK Вовед 3

6 Во нашиот трет век - нашата култура, нашите вредности, нашиот кодекс Нашата визија во Џонсон Мети е да во нашиот трет век додадеме вредности и одржливи технологии. Нашата стратегија за третиот век ја развивме за да ни помогне да ја оствариме нашата визија. Се состои од девет блокови што ја одредуваат нашата насока; еден од тие блокови е културата на Џонсон Мети. Културата на Џонсон Мети е профилот на фирмата. Одразува како е да се работи во Џонсон Мети и што ни е навистина важно. Начинот на кој ја опишуваме и живееме нашата култура се одразува врз нашите вредности. Џонсон Мети има шест основни вредности што се одразуваат врз начинот на работење кога сме во полн погон и заедно со нашите шест заложби, тие вредности се основата на нашиот Кодекс. Нашите вредности ги темелиме врз главните карактеристики на нашиот претходен успех и на нашиот иден раст. Тоа се: здравството и безбедноста се нашиот приоритет Нашиот фокус е насочен на заштитување на нашите луѓе Сметаме дека сите имаат одговорност за спречувањето повреди и болести поврзани со професијата. Охрабруваме свесност за здравјето и за безбедноста, како на работа, така и дома. Интегритет Го правиме она што е правилно за нашите луѓе, за нашите клиенти и за сите наши засегнати страни Се водиме од пример и добри практики и самите себеси се сметаме за одговорни Секогаш постапуваме правилно, независно дали некој гледа или не Ги исполнуваме нашите ветувања и се држиме до нашите заложби Пријавуваме ако сме загрижени за некој предлог или постапка. Способност и иновација Регрутираме и цениме талентирани луѓе Нашите луѓе се развиваат низ соработка со другите со цел да им понудат нешто вредно на нашите клиенти Охрабруваме и вреднуваме креативност, нови идеи и разни гледишта Негуваме способност во комбинација со ентузијазам и ангажираност. Прифаќање и развој Негуваме култура во која можат да напредуваат сите од која било позиција во рамките на компанијата Го цениме успехот, им оддаваме признание на сите што дале некаков придонес Се сметаме меѓусебно одговорни и соодветно предизвикуваме Им оддаваме признание на оние чие однесување покажува дека се заложуваат за вредностите на фирмата. 4 Вовед

7 Слобода да се дејствува Веруваме дека секој со добро осмислен бизнис може да ги реализира своите идеи Знаеме што е под наша одговорност и прифаќаме одговорност за нашите постапки Им даваме на луѓето слобода на истражуваат идеи Ги развиваме вештините и создаваме можности за да се преземе иницијатива и одговорност Даваме насока за луѓето да знаат кога можат да дејствуваат слободно, а кога треба да побараат совет. Најдоброто од големото и малото Ги користиме ресурсите на нашата голема фирма, но применуваме методи на мала фирма Се чувствуваме доволно мали да ни е грижа, доволно големи да ги завршиме работите Ја користиме разновидноста на културите, идеите и на перспективите за да дојдеме до најдобрите одлуки Соработуваме преку целата глобална заедница за доброто на сите наши засегнати страни. Вовед Вовед 5

8 СЕ ЗАЛОЖУВАМ ДА... работам етички и во согласност со вредностите на Џонсон Мети со тоа што: Ќе барам помош и ќе пријавувам кога ќе имам проблеми Видете ја страница 16 Ќе ги разберам и следам принципите на Кодексот Видете ја страница 8 Ќе работам безбедно и ќе ги почитувам правата на другите Видете ја страница 18 6 Вовед

9 Вовед Ќе ги заштитувам брендот, средствата и угледот на Џонсон Мети Видете ја страница 56 Ќе работам одговорно, праведно и законски Видете ја страница 34 Ќе ја поддржувам амбицијата на Џонсон Мети да изгради одржлив бизнис Видете ја страница 72 Вовед 7

10 Нашиот кодекс - клучни прашања Ќе ги разберам и следам принципите на Кодексот Што претставува нашиот Кодекс и зошто ни треба? Нашиот Кодекс е рамка која ќе ви помогне да постапите правилно. Делумно, тој е патна карта која ќе ви помогне да ги најдете и разберете принципите, стандардите на фирмата и политиката на Џонсон Мети што се однесува на вашето работење. Тој е исто израз на вредностите на фирмата и на начинот на кој работиме. Поставува што се очекува од нас, клучни прашања и одговори, каде да се најде повеќе помош и како да пријавите ако имате проблем. Ќе ви помогне да ги разберете и да ги примените нашите вредности во текот на вашето работење. Често треба да носиме одлуки или да се соочуваме со етички дилеми на работа кога нема конкретно правило или јасна насока. Во овие ситуации, сепак треба да донесеме вистинска одлука. Здравиот разум и доброто расудување се клучни кога ни треба помош да донесеме правилна одлука, Кодексот исто така содржи етички процес за носење одлуки кој ви помага да се снаоѓате во овие тешки ситуации. Што очекува Џонсон Мети од мене? Кодексот вклучува шест заложби кои ја резимираат суштината на Кодексот. Овие заложби го поставуваат она што Џонсон Мети го очекуваод секој од нас, без оглед која е нашата улога или каде се наоѓаме во светот. Ќе треба да потврдите дека ќе работите во согласност со заложбите. Заложбите се поставени на страниците 6 и 7. Дали важи Кодексот за мене? Кодексот се однесува на сите вработени лица во Џонсон Мети, независно што прават или каде работат. Очекуваме сите што работат во Џонсон Мети да ги применуваат принципите од Кодексот и да се придржуваат кон шесте заложби. Непридржувањето може да предизвика сериозни последици за Џонсон Мети и за секој од нас како поединец. Прекршувањето на Кодексот ќе биде сфатено сериозно и може да заврши со дисциплинска постапка, како и отпуштање. Исто така очекуваме оние што работат во име на Џонсон Мети, вклучувајќи ги и нашите продажни агенти, дистрибутерите, партнерите во акционерските друштва и други странки-посредници, да се однесуваат етички и во согласност со принципите содржани во овој Кодекс. Џонсон Мети го цени чинот на давање слобода на своите вработени да дејствуваат во согласност со вредностите на фирмата и принципите содржани во Кодексот што ги разбрале и што ги практикуваат. 8 Вовед

11 Што треба да правам со Кодексот? Запознајте се со содржината на Кодексот, особено со заложбите (на страниците 6 и 7) и делот за пријавување (на страница 16). Размислете внимателно за темите што се поврзани со вашата позиција, разберете ги принципите и стандардите во рамките на овие теми и побарајте помош доколку имате потреба од понатамошно насочување. Ќе биде обезбедена обука која ќе ви помогне да се снаоѓате со Кодексот и да го применувате за да можете да го искористите целосно. Вовед Џонсон Мети го цени чинот на давање на слобода на своите вработени да дејствуваат во согласност со вредностите на фирмата што ги разбрале и што ги практикуваат Како водач/менаџер на Џонсон Мети, имам ли посебни одговорности? Имате особена одговорност да промовирате добро бизнис-однесување. Вие треба: Вие треба: да покажете видливо и вербално дека ви е важно да постапувате правилно да создадете култура во која сите се чувствуваат пријатно да постават прашања, да разговараат на разни теми и да кажат што ги загрижува да ги поддржувате сите да ги извршуваат правилно бизнисактивностите на Џонсон Мети да барате одговорност од лицата кога тие не ги исполнуваат стандардите што ги поставила Џонсон Мети или кога не се однесуваат во согласност со шесте заложби да обезбедите членовите на вашиот тим да учествуваат во обуката за да им помогнете да ги разберат своите одговорности да преземете дејство ако некој пријави и да ги го заштитите тоа лице од одмазда поради тоа дејство да ги пофалите оние чие однесување покажува дека се заложуваат за вредностите на Џонсон Мети. Кому може да се обратам ако имам прашања за Кодексот? Во целиот Кодекс има информации каде да се обратите за помош во зависност од темата. Акоимате поопшто прашање или сакате да пријавите нешто, ве молиме, погледнете го делот за пријавување (на страница 16) за понатамошни информации. Што да правам ако Кодексот, политиката на Џонсон Мети и/или локалните закони, обичаи и практика се во судир? Џонсон Мети работи во многу земји во светот во контекст на многу различни култури, закони и политички околности. Судири можат да настанат меѓу барањата на Кодексот, политиката и постапките на фирмата и локалните закони, обичаи и практика. Треба секогаш да постапуваме во согласност со највисокиот применлив стандард. Ако е нејасна ситуацијата, ве молиме, консултирајте се со Групата за право или Групата за етика и усогласеност пред да продолжите. Вовед 9

12 Зошто некој би постапил неправилно? За чудо, понекогаш добрите луѓе не постапуваат правилно. Ова може да е поради неколку причини: Не знаат или не се свесни треба да ги познаваме правилата што се применуваат на нашата конкретна работа, но не може да се биде експерт за сè. Знајте кога и кого да прашате за помош.. Под голем притисок се иако чувствуваме дека мора да дејствуваме или сме под притисок на времето, никогаш не се работи за бизнис по секоја цена. Ако чувствувате дека сте под некаков притисок да постапите поразлично од правилно, пријавете. Не сакаат да се издвојуваат од толпата - често сакаме да се чувствуваме како да припаѓаме и не сакаме да и се спротивставиме на групата. Ќе бидете поддржани кога ќе пријавите и ќе кажете за што сте загрижени. Се убедуваат дека некое дејство е во ред затоа што им дава нешто што сметаат дека го заслужуваат Понекогаш се обидуваме да оправдаме неетичко однесување поради забележана неправда или неправедно однесување. Нема оправдување за неправилно постапување. Не им е грижа некои лица ги знаат стандардите, но избираат да ги игнорираат или не ги сфаќаат сериозно поради разни причини. Ако видите некој што ги крши правилата или се однесува несоодветно, пријавете. Мислат дека никој нема да забележи некои лица постапуваат неправилно кога сметаат дека никој нема да забележи, особено кога станува збор за мали одлуки. Мислат дека никој нема да забележи некои лица постапуваат неправилно кога сметаат дека никој нема да забележи, особено кога станува збор за мали одлуки. 10 Вовед

13 Знаци на предупредување - може нешто да не е во ред ако чуете: Немаме избор. Што добивам јас? Никој нема да дознае. Ова ќе ја уништи конкуренцијата. Вовед Заборави го разговоров/ средбава. Никој нема да настрада. Уништи го документот. Можеме да го сокриеме. За добра цел е. Сите прават така. Звучи предобро за да биде вистинито. Вовед 11

14 Дел 1: Ставање на проблемот во рамка и решавање што да се прави Донесување етички одлуки Како насоки во донесувањето одлуки, вклучивме дводелен процес што можете да го користите кога не сте сигурен/сигурна што е правилно или за да ја тестирате донесената одлука. Користете го овој процес за да ви помогне да постапите правилно... ДЕЛ 1 1 Опишете ја ситуацијата со сопствени зборови. ШТО ТРЕБА ДА ПРАВАМ? 3 РАЗМИСЛЕТЕ: Кои факти ми се всушност познати? Кои се само претпоставки? Кои други дополнителни информации ми се потребни за да донесам добра одлука? Како да ја потврдам точноста на тоа што го знам? Бидете будни во однос на ситуации што може да вклучуваат етички проблем и користете го овој процес за да ви помогне да постапите правилно... 4 Дали сè уште ги гледам ситуацијата или етичката дилема на ист начин? Ако одговорот е ДА, продолжете. Ако одговорот е НЕ, повторно објаснете. 12 Вовед

15 2 Дали има етичка дилема во оваа ситуација? За да го ставите проблемот во рамки, прашајте: Кои вредности се во прашање? Дали се во судир една со друга? Кои теми од Кодексот се вклучени? Која група или поединец може да биде засегнати од исходот и како? Вовед ВНИМАНИЕ: Околностите може понекогаш да нè заслепат во однос на етичките последици од нашите одлуки и дејства. 5 Наведете ги можните дејства и одете на Дел 2 за да го тестирате вашето предложено решение. ДЕЛ 2 Вовед 13

16 Интегритет значи дека си даваме време да препознаеме етички проблеми кога тие ќе се појават и да размислиме внимателно што е соодветна постапка. Можете да го користите овој процес за донесување на етички одлуки под корицата за да ви помогне да постапите правилно или за да тестирате некоја веќе направена одлука. не сте тирате а да ви ОТВОРИ А ДА ПРАВАМ? ДЕЛ Опишете ја ситуацијата со сопствени зборови. 2 Дали има етичка дилема во оваа ситуација? За да го ставите проблемот во рамки, прашајте: Кои вредности се во прашање? Дали се во судир една со друга? Кои теми од Кодексот се вклучени? Која група или поединец може да биде засегнати од исходот и како? Вовед РАЗМИСЛЕТЕ: Кои факти ми се всушност познати? Кои се само претпоставки? Кои други дополнителни информации ми се потребни за да донесам добра одлука? ВНИМАНИЕ: Околностите може понекогаш да нè заслепат во однос на етичките последици од нашите одлуки и дејства. Како да ја потврдам точноста на тоа што го знам? ОТВОРИ 4 Дали сè уште ги гледам ситуацијата или етичката дилема на ист начин? Ако одговорот е ДА, продолжете. Ако одговорот е НЕ, повторно објаснете. 5 Наведете ги можните дејства и одете на Дел 2 за да го тестирате вашето предложено решение. ДЕЛ 2

17 Дел 2: Тестирање на вашето предложено решение ПОМИНЕТЕ ГИ СИТЕ ПРАШАЊА ПО КОЈ БИЛО РЕДОСЛЕД имајќи го предвид предложеното решение. Ако одговорот на кое било прашање ве одведе надвор од тркалото, следете ги стрелките за да одговорите на следното прашање. Ако се најдете во центарот на тркалото, следете ги тие упатства. ДА Дали е во согласност со нашиот Кодекс и политиката на Џонсон Мети? ДА Дали е во согласност со сите важечки закони и прописи? Вовед ДА Внимателно спроведувајте ја одлуката и размислете што сте научиле од целиот процес, како и што можете да научите од исходот. Дали е вашето решение во согласност со вредностите на Џонсон Мети и вашите сопствени вредности? НЕ Конечно, запрашајте се дали вашите дејства може да се протолкуваат поинаку од нивната суштина? СИГУРНА НЕ СУМ СИГУРЕН/ НЕ НЕ СУМ СИГУРЕН/ СИГУРНА ДA СИГУРНА НЕ СУМ СИГУРЕН/ НЕ ЗАПРЕТЕ! РАЗМИСЛЕТЕ ПОВТОРНО ПОБАРАЈТЕ ПОМОШ ВРАТЕТЕ СЕ ТУКА ПРЕГЛЕДАЈТЕ ЛОШО НЕ СУМ СИГУРЕН/ СИГУРНА НЕ НЕ СУМ СИГУРЕН/ СИГУРНА ЛОШО Како би се чувствувале ако им кажете на пријателите и на семејството за тоа? ДА НЕ СУМ СИГУРЕН/ СИГУРНА СИГУРНА НЕ СУМ СИГУРЕН/ Дали негативно ќе влијае врз некои од нашите бизнис-партнери или засегнати страни, вклучувајќи ги нашите клиенти, добавувачи, акционери, агенти или дистрибутери? Како би се чувствувале ако вашите дејства се објават во локалните весници или преку социјалните медиуми како што се Твитер и Фејсбук? ДОБРО НЕ ДОБРО 14 Вовед Вовед 15

18 Барање помош и пријавување Ќе барам помош и ќе пријавувам кога ќе имам проблеми Барање помош Повремено, можете да бидете во ситуација кога не сте сигурен/сигурна за најдобрата постапка. Кодексот ви нуди информации за разни субјекти, како и детали за понатамошни ресурси што може да ви дадат насока. Доколку по направената проверка сте несигурен/несигурна за тоа која е најдобрата постапка, има луѓе што можат да помогнат, вклучувајќи го и вашиот менаџер. Секогаш е подобро да се праша отколку да се ризикува да се погреши. Пријавување Има моменти кога гледате, знаете или се сомневате во нешто небезбедно, неетичко или незаконско што може да не е во согласност со нашиот Кодекс, нашата политика и постапките. Во оваа ситуација имате одговорност да го пријавите и навремено да го поставите проблемот. Колку побрзо пријавите, поверојатно е дека ќе се минимизира влијанието врз ситуацијата. Не чекајте ситуацијата да излезе од контрола, па отпосле да пријавите. Има неколку разни канали преку кои можете да побарате помош и да поставите проблем: Вашиот менаџер Како општа насока, првото лице на кое можете да му се обратите кога имате прашање, ви треба дополнителен совет или насочување или сакате да зборувате за некој проблем со менаџерот. Човечки ресурси (ЧР), Група за право, Група за етика и за усогласеност Можеби ќе изберете да поставувате прашања, да побарате совет или да разговарате за проблем, особено ако е нешто под надлежноста на овие функции, директно со ЧР, Групата за право или Групата за етика и за усогласеност. Други групни функции Ако вашето прашање или проблем е под надлежност на друга групна функција, како Групата за животна средина, здравје и безбедност, можете да му ги поставите на локалниот или групниот контакт кој ја извршува таа функција. Етички амбасадори Вашиот етички амбасадор е дополнителен контакт кому можете да му поставувате прашања, да барате насоки или да поставувате проблеми. Тиe би требало да можат да ве насочат во вистинскиот правец за совет или да помогнат со општи прашања. 16 Вовед

19 Линија за приговори Џонсон Мети Ви обезбедува уште повеќе средства преку кои можете да искажете загриженост, особено доколку би сакале да го направите тоа анонимно (каде што локалните закони го дозволуваат тоа). Нашата линија за приговори е раководена од трето лице и овозможува два методи за поднесување на извештај: По телефон обратете се на за телефонскиот број на вашата земја Online Посетете ја страната Вовед Нашата цел е да обезбедиме сите проблеми пријавени преку кој било канал да се решат брзо и темелно. Доверливост и анонимност Кога пријавувате преку соодветни канали, информациите што ќе и ги дадете на Џонсон Мети ќе се сметаат за доверливи. Тоа значи дека ќе се споделат само со ограничен број лица врз основа на принципот ако мора да знаат. Секогаш кога можете, пријавувајте проблеми лично, а не анонимно. Иако е полесно да се справува со проблеми кога ќе се постават отворено, Џонсон Мети разбира дека во некои ситуации може да не ви е пријатно да го сторите тоа. Ако не сакате да се открие вашиот идентитет откако ќе пријавите проблем, можете да побарате од оној кому сте му го кажале да не го открива, освен ако не го овластите за тоа или ако мора да го открие по законска основа. Можете да пријавувате проблеми анонимно преку Телефонската линија за пријавување. Неодмаздување Ве охрабруваме да пријавувате, а фирмата ќе ги заштити вработените што ќе пријават. Џонсон Мети сериозно ги прифаќа сите тврдења за одмазда или дискриминација кон некого како резултат на пријавувањето на проблем или помагањето во истрага. Одмаздувањето ќе го третираме како дисциплинско прашање ако тоа е потребно за да ги заштитиме оние што постапуваат правило и пријавуваат. Што би направиле ВИЕ? Што би направиле ако некој ви пријави проблем вам? Повеќе помош и ресурси Политика за пријавување Група за етика и за усогласеност Локалните човечки ресурси Група за право Ако некој ви дојде со некаков проблем, треба да го сослушате внимателно пред да ја процените ситуацијата и да размислите што ќе правите следно. Во некои случаи можеби може да се реши проблемот без да се шири на други освен на вклучените и/или релевантниот менаџер/релевантните менаџери. Во други случаи, ќе мора да се прошири до соодветната групна функција. Ако некогаш се двоумите што да правите, контактирајте ја Групата за етика и за усогласеност. Дополнително упатство чекор по чекор имате во политиката за пријавување што ќе ви помогне кога некој ќе ви постави проблем. Вовед 17

20 Луѓе Ќе работам безбедно и ќе ги почитувам правата на другите 18 Луѓе

21 Луѓе Здравје и безбедност 20 Работење заедно 23 Заштита на податоци 26 Човекови права 28 Конфликт на интереси 31 Луѓе 19

22 Здравје и безбедност Во Џонсон Мети, здравјето и безбедноста ни се приоритети. Тоа значи дека сме фокусирани на заштитa на нашите луѓе и поставуваме високи безбедносни стандарди. Работејќи заедно можеме да осигураме дека ќе имаме безбедна работна средина и да постигнеме и одржиме силна безбедносна култура.. Безбедносни принципи Сите вработени мора да се придржуваат кон принципите на Џонсон Мети што е нешто што можете да го очекувате да го поддржуваме ние како работодавач, а и нешто што Џонсон Мети го очекува од вас како вработено лице: сите повреди и професионални болести може се спречат сите се одговорни за спречувањето на повредите и на професионалните болести услов за вработувањето е безбедното работење мора да се следат политиката за спасување живот и правилата за безбедност на локацијата. за нашите вработени ќе промовираме свесност за здравје и за безбедност надвор од работното место. 20 Луѓе

23 Како вработено лице: ги познавам и ги поддржувам нашите безбедносни принципи и стандардите на однесување за здравјето и безбедноста и постапувам во согласност со истите применувам безбедно однесување на работното место секој ден и проактивно се трудам да ги минимизирам здравствените и безбедносните ризици свесен/на сум за своите дејства и дејствата на другите учествувам во создавањето и промовирањето на безбедна работна средина за сите пријавувам и му се спротивставувам на секое небезбедно однесување или на условите во моментот кога се случува. Луѓе Не: брзам или забошотувам за да завршам некоја работа безгрижно замижувам пред предупредувачки сигнали или игнорирам небезбедно однесување не сум концентриран/концентрирана на тоа што го правам претпоставувам дека сè е безбедно Луѓе 21

24 Здравје и безбедност Што би направиле ВИЕ? Забележувате дека некој од вашите колеги е под дејство на алкохол додека е на работа. Ова е безбедносен проблем и би можел да предизвика многу последици и треба веднаш да го известите својот менаџер или лицето одговорно за здравјето и безбедноста на локацијата. Ако вие сте менаџер, мора да обезбедите вработеното лице да замине од објектот и да стигне дома безбедно пред да побарате дополнителни совети и помош за да ја разберете причината за ситуацијата и да помислите за соодветни дејства. Посетувате една од нашите локации и забележувате околност што ви изгледа небезбедна, сепак, несигурен/несигурна сте дали оваа околност е навистина небезбедна. Пријавете. Сопрете, помислете за дејството и укажете му на тоа на менаџерот или на лицето одговорно за здравјето и безбедноста на локацијата. Штом стане свесен, менаџерот мора да се увери дека околноста ќе биде испитана и ако треба, решена. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: здравството и безбедноста се нашиот приоритет интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Мојата локација за СЗБ на ЏМ Менаџер за СЗБ на локацијата или на одделението Група за СЗБ Група за врвно работење 22 Луѓе

25 Работење заедно Во Џонсон Мети работиме на остварувањето на нашите цели преку вработување, развивање и унапредување на најдобрите луѓе врз основа на лично достигнување и придонес. Нудиме еднакви можности при избирање, вработување, обучување и унапредување. Очекуваме нашите вработени да се залагаат за својот личен раст и се предизвикуваме себеси и другите да го достигнеме својот најголем потенцијал. Јасно ни е дека инклузивна средина во која владее почитување, што цени и промовира различност им овозможува на Џонсон Мети и на секој поединец да го достигнат својот целосен потенцијал. Ги вреднуваме разните вештини, идеи и придонеси на нашите работници и охрабруваме иновациите да се движечка сила за успехот на фирмата. Луѓе Не трпиме никаков вид на дискриминаторно или агресивно однесување, како застрашување и малтретирање, и имаме постапки за справување со такво однесување. Активно сакаме да создадеме отворена атмосфера исполнета со почитување каде што може да напредуваат луѓе. Луѓе 23

26 Работење заедно Како вработено лице: со сите на работа се однесувам праведно и со почитување се радувам на успехот, им оддавам признание на тие што помогнале јасно ми е дека може да не сум свесен/свесна за некои пристрасности и го преиспитувам моето проценување на лица и ситуации преземам одговорност за мојот професионален и личен развој ќе пријавам ако се сомневам или дознам за какво било дискриминаторно или агресивно однесување. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет способност и иновација прифаќање и развој Повеќе помош и ресурси Група за политика за работење заедно Група за политика за еднакви можности Локалните човечки ресурси Мојата локација за различност и за вклучување за ЏМ 24 Луѓе

27 Што би направиле ВИЕ? Имате слободно место во далечен дел од светот каде што е нестабилна политичката ситуација. Добивате пријава од млада жена квалификувана за работата, но ве загрижува дали територијата е можеби преголем предизвик за неа. Кандидатката за позицијата треба да ја изберете според заслугите и способноста без оглед на нејзиниот род или возраст. Советувајте се со локалното одделение за човечки ресурси и со тимот за корпоративен ризик и осигурување за работната средина и информирајте го кандидатот за предизвиците во однос на територијата. Под услов да нема проблеми во однос на безбедноста, останува кандидатката да одлучи дали ќе оди понатаму со пријавата или не. Луѓе Вашиот менаџер насилно се однесувал кон еден од вашите колеги, но тој е загрижен дека ако му каже некому, ќе го изгуби работното место. Неприфатливо е некој да се однесува заплашувачки или заканувачки, независно од нивната позиција. Треба да го охрабрите вашиот колега да го пријави и да извести за ова однесување локалниот тим за човечки ресурси. Можете слободно да му понудите поддршка на својот колега при поставувањето на неговиот проблем. Секој е одговорен за создавање на инклузивна средина исполнета со почитување. Фирмата ќе ве заштити и поддржи вас и вашиот колега во поставувањето на таков проблем и нема да толерира каков било вид на осветување. Луѓе 25

28 Заштита на податоци Одговорни сме за собирање, користење, чување и располагање со сите лични податоци со интегритет и почитување на приватноста на поединците. Лични податоци се сите информации што се однесуваат на поединец или лице со идентитет, како на пример, име, датум на раѓање или адреса за е-пошта. Со личните податоци на нашите вработени, клиенти, добавувачи и трети лица мора секогаш да се третираат соодветно и во согласност со сите закони за заштита на податоците во земјите во кои работиме. Личните податоци треба да се користат само за бизнис целите на Џонсон Мети и треба да се чуваат само во периодот додека се извршува одредена задача. Законите за заштита на лични податоци се разликуваат од земја до земја; некои се порестриктивни од другите. Запознајте се со конкретните закони за заштита на податоци што се релевантни за податоците со кои ракувате вие и обезбедете да не префрлате лични податоци преку границите без соодветна заштита. Како вработено лице: знам кога работам со лични податоци и дејствувам соодветно ги почитувам правата на поединците и ги заштитувам нивните лични податоци не откривам лични податоци никому надвор од Џонсон Мети освен ако откривањето не е неопходно во однос на релевантните закони за заштита на личните податоци ќе пријавам и ќе го информирам својот менаџер ако имам проблем со начинот на собирање, користење и чување лични податоци. 26 Луѓе

29 Што би направиле ВИЕ? Една вечер, одејќи кон дома, во возот го заборавате својот личен компјутер. Знаете дека во него ги имате личните податоци на неколку потенцијални нови кандидати. Иако безбедноста на вашиот личен компјутер ќе ги заштити податоците на него, треба да ги информирате својот менаџер и Групата за право веднаш бидејќи може да треба да се поднесе извештај за инцидентот до надворешни лица и/или да се информираат потенцијалните нови кандидати. Луѓе Ве контактирал некој кој од Вас ги побарал контактните детали на вашиот поранешен колега кој неодамна си заминал од Џонсон Мети за да му посака сè најдобро на новата позиција. Никогаш не треба да ги давате личните податоци на кое било лице без нивна претходна согласност. Треба повикот да го пренасочите до вашето локално одделение за човечки ресурси, или, ако сè уште сте во контакт со поранешниот вработен, можете да понудите да примите порака која би му ја проследиле директно. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: Интегритет Повеќе помош и ресурси Корпоративен ризик и уверување Група за човечки ресурси Група за етика и за усогласеност Група за право Луѓе 27

30 Човекови права Прифаќаме дека сме одговорни за влијанието на нашите бизнис-активности врз луѓето што работат за или со нас, како и врз луѓето во заедниците во кои работиме. Оваа одговорност ја спроведуваме користејќи го нашето влијание за да ги промовираме и да ги заштитиме човековите права на сите оние со кои работиме и покрај кои работиме. Оваа одговорност ја спроведуваме користејќи го нашето влијание за да ги промовираме и да ги заштитиме човековите права на сите оние со кои работиме и покрај кои работиме. Џонсон Мети ги поддржува, и очекува сите добавувачи да ги поддржуваат, принципите дефинирани во рамките на Меѓународните основни конвенции на работничките организации, Глобалното влијание на ОН и Водечките бизнис-принципи и човекови права на ОН. Меѓу принципите, го поддржуваме следново: ги почитуваме вештините и уделот на секое вработено лице и водиме сметка да добијат правилен и фер надомест промовираме здрава рамнотежа помеѓу работниот и домашниот живот на вработените и водиме сметка работните часови и прекувремената работа да се во согласност со важечките закони не вработуваме никого под 16 години Оние што имаат 16 и 18 години ќе бидат вработени само како дел од надгледувана програма за обука нема да вработуваме никого против нивната волја или да ги тераме да работат; забрануваме и трговија со луѓе се заложуваме да ја почитуваме целосната и отворена комуникација на вработените, без страв од последици, дали преку менаџерите или други екстерни консултативни тела не толерираме каков било вид на дискриминација врз расна, сексуална, религиска, верска или која било друга заштитена карактеристика ќе работиме со добавувачите се со цел да се осигураме дека минералите што ги користи фирмата се од неспорни извори. 28 Луѓе

31 Како вработено лице: размислувам за поширокото влијание на моите дејства врз другите постојано се информирам за проблемите во однос на човековите права што влијаат врз областите во кои работам ги почитувам човековите права на сите што ги среќавам во текот на моето работење. Луѓе Луѓе 29

32 Човекови права Што би направиле ВИЕ? При посета на добавувач на самата локација, слушате озборувања дека добавувачот користи спорни минерали. Џонсон Мети не простува користење на спорни минерали. Треба да му пријавите на вашиот менаџер и на Групата за одржливост кои ќе го разгледаат случајот подетално. Вашиот менаџер побарал од вас да регрутирате нов колега во вашиот тим. Ви дал спецификација на работното место, но ви кажал дека не сака жена во својот тим бидејќи некогаш некоја била неуспешна како дел од неговиот тим. Треба да разговарате со вашиот менаџер и да го освестите дека станува збор за родова дискриминација која не се толерира во Џонсон Мети. Ако ви е непријатно да го правите тоа, треба да пријавите и директно да го поставите случајот пред вашиот локален тим за човечки ресурси кој ќе разговара со вашиот менаџер за важноста на регрутирање на најдобрите и вистинските лица за секое работно место, независно од родот или кои било други заштитени карактеристики. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува прифаќање и развој способност и иновација Повеќе помош и ресурси Мојата локација за одржливост на Џонсон Мети Група за одржливост Локалните човечки ресурси Група за етика и за усогласеност Групата за право 30 Луѓе

33 Конфликт на интереси Свесни сме за опасностите од конфликтите помеѓу интересите на вработените и интересите на Џонсон Мети. Конфликтите на интереси се појавуваат кога има потенцијал личните, социјалните, финансиските или политичките активности или однос на едно вработено лице да влијаат врз неговото расудување или независност во однос на правењето на најдоброто за Џонсон Мети. Конфликтите на интереси можат да внесат сомнеж во квалитетот на направените деловни одлуки и во интегритетот на лицето што ги донесува тие одлуки. Согледувањето на конфликт на интереси може да биде подеднакво штетно како и конкретен конфликт на интереси. Очекуваме нашите вработени да дејствуваат со интегритет и да избегнуваат вистински конфликти на интерес и да избегнуваат или, со одобрување на фирмата, да се справуваат во какви било согледани или потенцијални конфликти на интереси. Луѓе Важно е веднаш на менаџерот или на Групата за право да им ги откриете ситуациите што сметате дека можат да предизвикаат конкретен, потенцијален или согледан конфликт на интереси за да може да се договори соодветно дејство. Често, кога се дискутираат брзо и отворено, конфликтите на интерес може да се решат на едноставен и взаемно прифатлив начин. Некои вообичаени ситуации што би можеле да доведат до конфликт на интереси се: сопственост, или инвестирање, во фирма што работи со или е конкурент на Џонсон Мети ангажирање или надгледување на некои членови од семејството или пријатели семејство или пријатели што работат за клиент, добавувач или конкурент членство во надворешен одбор на директори Луѓе 31

34 Конфликт на интереси Како вработено лице: избегнувам ситуации во кои моите лични интереси може да бидат во конфликт со тие на Џонсон Мети му откривам секаков потенцијален или конкретен конфликт на интереси на мојот менаџер за да може да се справи со него и да го реши соодветно се консултирам со мојот менаџер или Групата за право ако сум несигурен дали одредена ситуација претставува конфликт на интереси. 32 Луѓе

35 Што би направиле ВИЕ? Се отворила позиција на вашата локација која сметате дека би ја интересирало вашата сестра; сепак, не сте сигурен/сигурна дали можете да ја предложите за работното место поради вашиот однос. Некои од најдобрите вработувања се направени по препораките на вработените. Ако сметате дека сестра ви е доброквалификувана и би била добар додаток во фирмата, треба да ја спомнете, но и да го напоменете и вашиот однос, во локалното одделение за човечки ресурси. Треба да водите сметка да не сте вклучени во процесот на избирање и позицијата не треба да биде од тие што вие директно или индиректно ги надгледувате. Луѓе Повикани сте да работите во непрофитна организација која прави истражување во поле кое е поврзано со вашата работа во Џонсон Мети. Сакате да го прифатите повикот и сметате дека тоа би била интересна развојна можност за вашата кариера. Треба отворено да разговарате за оваа тема со својот менаџер. Не само што оваа позиција може да предизвика конфликт на интереси, туку можеби ќе треба да се размисли и за некои проблеми со конкуренцијата. Ако може да се договори разумно дејство што го елиминира потенцијалот за појавување конфликт на интереси или проблеми со конкуренцијата, Џонсон Мети може да одобри да ја прифатите позицијата на одборот. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: Интегритет Повеќе помош и ресурси Група за право Група за етика и за усогласеност Луѓе 33

36 Пазар Ќе работам одговорно, праведно и законски 34 Пазар

37 Пазар Трети лица 36 Фер конкуренција 39 Поткупување и корупција 42 Подароци и гостољубивост 45 Перење пари 48 Контроли на трговија и на извоз 52 Пазар 35

38 Трети лица Мора да сме сигурни дека знаеме со кого си имаме работа во секое време. Мора да обезбедиме дека не работиме со некој кој може да го повреди угледот на Џонсон Мети вклучувајќи се во неетичко однесување или коруптивни практики. Мора да знаеме со кого си имаме работа за да можеме да работиме во согласност со деталните и техничките закони како што се оние што се однесуваат на конкуренцијата, контролите на трговијата и на извозот и против перењето пари. Мора да обезбедиме дека не помагаме индиректно коруптивни или неетички практики дозволувајќи пари или материјали да стигнат до погрешни раце. Во Џонсон Мети имаме постапки што ни помагаат да знаеме со кого си имаме работа, сеедно дали се работи за клиенти добавувачи, партнери, агенти, дистрибутери, обезбедувачи на логистика или некоја трета странка. Ќе работиме само со другите чии интегритет е познат и што ги задоволуваат стандардите на Џонсон Мети за одговорно бизнисоднесување. 36 Пазар

39 Како вработено лице: очекувам моите добавувачи, нивните вработени и синџирите на набавка да работат според стандардите за квалитет и за интегритет на Џонсон Мети водам сметка клиентите, добавувачите и третите странки да се избрани внимателно пред да се работи со нив буден сум во препознавањето предупредувачки знаци што може да укажуваат на неетичко или на коруптивно однесување пријавувам и известувам за секое однесување што е спротивно на принципите изложени во овој Кодекс. Пазар Следниве сомнителни дејства може да се индикација дека е вклучена трета странка, или дека може да се вклучи, во несоодветна активност: одбиваат да дадат какви било или доволно информации на внимателно поставените прашања сакаат да се користи необична договорна структура или плаќањето да се врши на име на друга странка што не е поврзана со Џонсон Мети, без некое добро објаснување бараат необично голема провизија за олеснување на услуга сакаат плаќање во готовина или одбиваат да достават фактура или сметка за плаќањето. Пазар 37

40 Трети лица Што би направиле ВИЕ? Имате кус рок да назначите агент што би можел да биде важен за добивање на голем договор на нов пазар. Не сте имале време внимателно да го испитате агентот, но сакате да го ангажирате денеска. Не можете да го ангажирате овој агент додека не го испитате внимателно и не се задоволите дека нема црвени знамиња. Треба да разговарате со Групата за право за понатамошно водство. Ќе ви помогнат со внимателното испитување и ќе ги постават соодветните договорни барања. Наследувате клиенти од колега кој неодамна заминал во пензија. Кога ги гледате платежните договори, забележувате дека во еден случај плаќањата се од субјект што наводно не е поврзан со релевантниот клиент. Треба да преземете мерки да спречите прием на други плаќања додека целосно не ја расветлите ситуацијата и соодветно внимателно ја испитате. Важно е не само да ги познаваме клиентите, туку да обезбедиме дека плаќањата се само од релевантните клиенти. Разговарајте со Групата за право за дополнителна помош. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Глобална политика против поткупување и корупција Група за право Група за етика и за усогласеност Група за одржливост 38 Пазар

41 Фер конкуренција Во Џонсон Мети, знаеме дека отворената и фер конкуренција се најдобри за бизнисот. Конкурентните пазари им овозможуваат на клиентите пристап до најквалитетната стока по најдобри цени и овозможуваат најефективните фирми да преживеат и да напредуваат. Законите за конкурентност (понекогаш наречени закони против недоверба и монополите) може да бидат многу комплицирани и може да се разликуваат од држава до држава. Сепак, имаат заеднички елементи што се однесуваат на договорите кои ги склучуваме со други во синџирот на набавка (особено нашите конкуренти), и давањето или разменувањето чувствителни комерцијални информации, и како се однесуваме кога држиме поголем дел од некој конкретен пазар или бизнис. Пазар Внимавајте на следниве активности што може да се сметаат за неконкурентни: разговарање или споделување доверливи информации со конкурентите вклучувајќи цени, клиенти или стратегии разговарање или согласување да се делат или споделуваат клиентите, териториите или пазарите со конкурентите договарање со конкурентите како (и дали воопшто) ќе даваме понуда за одредени договори. Пазар 39

42 Фер конкуренција Како вработено лице: свесен сум во однос на ризиците со законите за конкуренција кога се работи за трети странки (особено, конкуренти, оние во мојот синџир на набавка и клиенти) воедно водам сметка дека Џонсон Мети мора да прави независни одлуки за цените и стратегијата свесен/свесна сум дека клиент на еден дел на Џонсон Мети може да е конкурент во друг дел на Џонсон Мети и гледам да постапувам соодветно кога имам состанок со конкурент, водам сметка да ги знам темите што може да предизвикаат проблеми во однос на конкуренцијата, и ги избегнувам. Во разјаснување на ова може да помогне ако се пополни однапред образецот на Џонсон Мети за средба со конкуренти и/или ако се одреди агенда во која детално се наведува целта на состанокот се консултирам со Групата за право кога склучувам некој договор со конкурент. 40 Пазар

43 Што би направиле ВИЕ? Посетувате клиент за да разговарате за договор за кој моментално е распишан јавен повик. Клиентот излегува од состанокот оставајќи (можеби и намерно) документ кој јасно можете да го видите, во кој се наведени индикативните понуди на вашите конкуренти. Затоа што документот содржи доверливи информации за вашите конкуренти, не смеете да го погледнете. Кога ќе се врати клиентот, љубезно спомнете дека не можете да гледате такви информации и дека не сте го прочитале документот. Штом ќе го напуштите состанокот, контактирајте со Групата за право за да одредите што следно треба да се преземе, ако воопшто треба да се преземе нешто. Ручате со еден од вашите клиенти за кој знаете дека е конкуренција за друг дел на Џонсон Мети. Разговорот преминува на темата проблеми што ги има вашиот клиент на одреден пазар. Бидејќи не го познавате тој пазар, не знаете дали има проблем во однос на конкуренцијата, но загрижени сте дека може да има. Пазар Треба веднаш соодветно да постапите и без одложување, а сепак љубезно, да го прекинете разговорот и да кажете што ве загрижува. Штом ќе го напуштите состанокот, контактирајте со Групата за право за да одредите што следно треба да се преземе, ако воопшто треба да се преземе нешто. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Глобална политика за законот за конкуренција Група за право Група за етика и за усогласеност Образецот на Џонсон Мети за средба со конкуренти Пазар 41

44 Поткупување и корупција Во Џонсон Мети посветени сме на спречување на сите форми поткупување и корупција и немаме воопшто толеранција за какви било коруптивни дејства. Корупција е секое незаконско, забрането или несоодветно однесување чија цел е добивањето предност. Вклучува поткупување, измами, изнудување, кражби, злоупотреба на моќ и перење пари. Поткупувањето е нудење, давање или примање на какво било плаќање, предност или подарок што е наменет на несоодветен начин да влијае врз одлука или исход. Поткупувањето може да биде во многу форми, вклучувајќи готовина, гостољубивост, трошоци за промоција, вредности еднакви на готовина (на пример, вредносни купони), услуги, услужување, политички прилог или добротворни донации. Плаќања за олеснување се мали неофицијални плаќања за да се обезбеди или да се забрза изведбата на рутински процес што службеникот секако треба да го изврши како дел од должноста. Овие плаќања се поткупи (независно од големината или практиката на локалниот бизнис) и се незаконски. Не само што не нудиме, даваме или примаме поткупи, туку на трети лица (како агенти и консултанти) што дејствуваат во име на Џонсон Мети им е исто така забрането да нудат, даваат или примаат поткупи. 42 Пазар

45 Како вработено лице: никогаш не нудам, давам или примам поткупи лично сум одговорен за спречувањето, откривањето и известувањето за поткупувањето и за корупцијата избегнувам секакви активности што можат да водат кон, или што упатуваат на, поткупување или корупција свесен/свесна сум дека и самото навестување на поткупување или корупција може да го повреди угледот за интегритетот на Џонсон Мети, исто како и мојот, и да нè попречи да работиме во бизнис сферата. Пазар Следниве активности може да упатуваат на поткупување: плаќањето се прави неофицијално, не се следат постапките на Џонсон Мети плаќањето се прави со недоволно наведување во фактурите на што се однесува, или непоткрепено со докази за завршена работа плаќањето се прави на странски сметки или каде што е скриен вистинскиот идентитет на сопственикот се даваат богати или чести подароци или гостољубивост се обезбедуваат добротворни донации или спонзорства без доволно оправдување. Пазар 43

46 Поткупување и корупција Што би направиле ВИЕ? Пратка на вредни хемикалии е задржана подолго на царина. За жал, нема официјална забрзана постапка. Сепак, царински службеник ви кажал дека ако Џонсон Мети плати нешто ситно, пратката ќе ја оцаринат утре; инаку, може да трае со седмици. Овој вид на плаќање е плаќање за олеснување и е незаконско. Немојте да платите и известете ги без одложување вашиот менаџер и Групата за право за понатамошен совет. Обидете се да одвоите повеќе време во иднина за овие трансакции. Работите во финансискиот тим на вашиот бизнис. Од вас се бара да процесирате фактура од агент за посебна провизија. Фактурата е правилно потпишана и одобрена за плаќање. Нема повеќе објаснување за тоа што се подразбира под посебна провизија и тоа ви се чини сомнително. Треба да пријавите. Поставете му го проблемот на својот менаџер или на Групата за право. Можеби терминот посебна провизија се користи за камуфлирање плаќање на поткуп, особено кога нема објаснување за плаќањето. Не треба да ја процесирате фактурата освен ако не се реши проблемот. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Глобална политика против поткупување и корупција Група за право Група за етика и за усогласеност 44 Пазар

47 Подароци и гостољубивост Во Џонсон Мети внимаваме кога нудиме, даваме или примаме подароци или гостољубивост. Подароците и гостољубивоста може да се користат како начин да се изградат или зачуваат вистински и искрени бизнисодноси. Сепак, понекогаш може да е тешко да се разликува вистински подарок од поткупување. Кога се нуди, дава или прима подарок или гостољубивост, расудувајте и откријте дали тоа е во согласност со Принципите за подароци дадени во нашата Глобална политика за против поткупувањето и корупцијата и локалните постапки во врска со претходното одобрување, монетарните ограничувања и евидентирање што се применуваат во вашиот бизнис. Ако не сте сигурни, прашајте го тимот на Групата за право за понатамошно водство. Според Принципите за подароци, секој подарок или гостољубивост мора да бидат: понудени, дадени или примени со добра намера - со единствена цел да се изградат или да се одржат оправдани деловни односи, или да се покаже знак на внимание; како и да бидат или: симболични или со минимална вредност (мали предмети за промоција, дневници, календари или слични предмети со заштитниот знак или со логото на давателот); или скромни во смисла на вредноста, а не богати или екстравагантни умерени и соодветни во смисла на видот, вредноста и приликата, како и фреквентноста на давање во одредени околности, вклучувајќи го и контекстот на нормите на локалната култура во согласност со прифатливата бизнис-практика и законски и дозволен во согласност со сопствената политика на примачот за подароци и гостољубивост. Пазар Подароци и гостољубивост за јавни службеници Некои земји имаат многу строги ограничувања во однос на вредноста и природата на подароците и гостољубивоста што нивните јавни или владини службеници може да ги примаат. Соодветно, посебно внимание мора да се посвети и треба да барате претходно одобрување за сите понудени, дадени или примени подароци и гостољубивост. Исто така, мора да бидеме свесни и дека во разни земји варира дефиницијата за тоа кој е јавен или владин службеник и може да вклучува поединци во бизниси во сопственост на владата. Запомнете, не е секогаш очигледно кој е јавен службеник, затоа, ако не сте сигурни со кого си имате работа, прашајте. Пазар 45

48 Подароци и гостољубивост Како вработено лице: никогаш не нудам, давам или примам подароци или гостољубивост што се сфаќаат или може да се сфатат, како поткупување размислувам внимателно пред да понудам, дадам или да примам подарок или гостољубивост водам сметка сите понудени, дадени или примени подароци и гостољубивост да се во согласност со Принципите за подароци секогаш барам претходно одобрување ако размислувам да му понудам или дадам подарок или гостољубивост на јавен или владин службеник. барам претходно овластување ако не сум сигурен/сигурна за соодветноста на подарокот или гостољубивоста. Примери за одредени видови подароци или гостољубивост што не се никогаш прифатливи, независно од вредноста, се следниве: готовина или со вредност на готовина несоодветни или навредливи (на пример, непристојниили сексуално ориентирани) скриени (дадени тајно наместо отворено) што може да предизвикаат, или може да изгледаат како да предизвикуваат, конфликт на интереси вклучуваат странки во понуда или конкурентен процес на наддавање во кои Џонсон Мети дава понуда или наддава. 46 Пазар

49 Што би направиле ВИЕ? Во текот на празниците, добавувач ви праќа вредносен купон за вашиот омилен ресторан. За жал, каков било подарок што претставува готовина или има вредност на готовина, независно од вредноста. Мора љубезно да го одбиете подарокот. Добавувач ви нуди да ве однесе на целосно платено патување во одморалиште за да играте голф и да учествувате во други релаксирачки активности. Добавувачот е вклучен во процес на наддавање за добавување на суровина за Џонсон Мети. Со оглед дека е дадена понудата во текот на процес на наддавање, би било несоодветно да се прифати. Треба љубезно да ја одбиете понудата. Дури и да е дадена понудата во друго време, целосно платено патување не би се сметало за симболичен или скромен подарок, ниту во согласност со прифатливата бизис-практика. Пазар Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Глобална политика против поткупување и корупција Група за право Група за етика и за усогласеност Пазар 47

50 Перење пари Во Џонсон Мети, водиме сметка нашиот бизнис да не се користи за перење пари, за помагање на финансирањето терористи или учество во други незаконски активности што би го сокриле потеклото на парите од кривични активности. Затоа е неопходно да сме запознаени со идентитетот и работењето на нашите клиенти за да можеме да спречиме секакви несоодветни трансакции. Сите сме одговорни да бидеме будни и да ги препознаваме знаците на предупредување што може да укажуваат на кривична активност. Перењето пари е процес на земањето приходи од кривични активности, криење на потеклото на незаконски стекнатите пари и правење да делува законски со филтрирање или чистење, низ низа трансакции. 48 Пазар

51 Како вработено лице: ја разбирам потребата да се познава својот клиент будно ги следам сите промени во податоците, околностите и профилите на клиентите, што може да го зголемат ризикот од перење пари внимателно ги поставувам проблемите околу сомнителните трансакции и/или плаќања. Пазар Следниве сомнителни и спорни активности може да бидат индикација дека одредена трансакција или комерцијална странка се ангажирани во несоодветна активност: необични методи на плаќање, како што се користењето готовина, или плаќања од или на трети лица негодувањето на комерцијална странка да даде целосни или точни податоци за контакт или за идентификација набавките или продажбите што се необични за одреден клиент, добавувач или вид на клиент или добавувач барања за испорачување на трети лица или необични промени во методите на испорака, на плаќање или какви било други посебни барања за трансакциите. Пазар 49

52 Перење пари Што би направиле ВИЕ? Работите со клиент за рафинирање веќе неколку години. Во текот на минатата година, клиентот ги смени своите банкарски податоци двапати и побара да му го вратиме металот во конкретно определено време. Двете барања се надвор од вообичаениот тек на работење со овој клиент. Иако може да има оправдани причини за овие нови инструкции од вашиот клиент, двете барања се потенцијални знаци на предупредување. Треба да разговарате со вашиот клиент за да ги разберете причините зад овие барања. Ако клиентот е нејасен или неволен да обезбеди прифатливо објаснување, треба повторно да го процените односот на Џонсон Мети со овој клиент. Џонсон Мети има долгорочен клиент што побарал понуда за рафинирање на поголема количина платински отпадоци. Клиентот никогаш порано не рафинирал толкава количина платина и вие се сомневате во нејзиното потекло. Може да постојат оправдани причини за барањето. Сепак, може да се кријат и кривични дејства зад промената. Треба да разговарате за вашите грижи со клиентот и да барате појаснување. Ако вашите сомнежи не се решат, може да е препорачливо да ја одбиете зделката. 50 Пазар

53 Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Политиката на Групата против перење пари на Џонсон Мети Политиката и програмата против перење пари за Северна Америка на Џонсон Мети Група за право Група за етика и за усогласеност Пазар Пазар 51

54 Контроли на трговија и на извоз Голем дел од бизнисот на Џонсон Мети вклучува движење на стока, технологија, услуги, податоци и пари помеѓу меѓународни граници. За овие движења може да требаат лиценци за извоз/увоз, ограничувања на крајната употреба/крајниот корисник, ембарга на земји, забрана за склучување зделки со поединци, субјекти, банки или клиенти од списоци и/или даночни задолженија. Затоа, многу е важно да знаеме што движиме и со кој си имаме работа за да ги задоволиме тие задолженија. Под стока се подразбираат сета суровина, готови производи, бесплатни примероци, опрема за производство и истражување, како и стокакапитал. Технологијата вклучува информации како што се цртежи, нацрти, планови, дијаграми, модели, дизајни, спецификации, прирачници, упатства и технички искуства. Секогаш имајте предвид: Што: Класификација на производи: Што се увезува или извезува? Производи, софтвер или технички податоци? Дали природата на стоката или технологијата или потенцијалниот краен корисник значи дека ќе треба извозна дозвола? Каде: Дестинација: Каде ќе оди? Дали земјата финална дестинација е предмет на санкции, ембарга или други ограничувања? Кој: Крајниот корисник: Кој ќе ја прими стоката? Дали е субјектот или поединецот со кој работите ограничен субјект? Како: Крајна употреба: Како ќе се користи? Дали е контролирана потенцијалната или наменетата крајна употреба на предметот? 52 Пазар

55 Како вработено лице: знам дека за движењето на стока, технологија, услуги, податоци и пари (дури и до друг објект или фирма на Џонсон Мети ) преку меѓународни граници може да треба увозна/извозна дозвола знам дека движењето на технологија може да се случи преку физичка, електронска (на пример, е-пошта), писмена или вербална размена, како и преку согледување поставувам прашања ако сум несигурен дали е дозволено движењето на стока, технологија, услуги, податоци и пари разбирам дека може да се важат ограничувања за мене или за членовите на нашиот тим во зависност од нашите националности и дали работиме или помагаме на помагаме одредени проекти или бизнис во и за одредени земји. Пазар Пазар 53

56 Контроли на трговија и на извоз Што би направиле ВИЕ? Од вас се бара да носите примерок на производ на Џонсон Мети во вашиот рачен багаж кога посетувате локација на Џонсон Мети во странство. Тоа не смеете да го сторите под ниедна околност. Покрајлаптоп и мобилен од фирмата, што подлежат на политиката на групата за рачен багаж, сите други стоки треба да се транспортираат преку вашиот тим за транспорт/логистика. Вашата фирма гради нов погон во странство и не сте сигурен/сигурна дали треба да внимавате на контролите на трговијата. Може да требаат дозволи за извоз и/или увоз за производствената опрема или суровини што се транспортираат до новиот погон. Исто така, може да требаат дозволи за техничките услуги што се даваат во облик на пренесена технологија или извршени технички услуги во земјата. Зборувајте со Групата за право за дополнителни насоки. 54 Пазар

57 Следниве сомнителни и спорни активности може да се знак дека треба поголема проверка за некоја конкретна трансакција или комерцијална странка, или дека се недопустливи: името и адресата на клиентот се слични на една од странките на списокот за одбиени странки клиентот или агентот за набавка неволно нуди информации за крајниот-корисник карактеристиките на производот не одговараат на видот бизнис на купувачот или на очигледната техничка оспособеност. Купувачот може да одбие рутински услуги за инсталирање, обука или одржување шпедитерска фирма е наведена како конечна дестинација на производот или адресата до која треба да се транспортира е приватна резиденција, зграда или во зона за слободна трговија. Пазар Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет слобода да се дејствува најдоброто од големото и малото Повеќе помош и ресурси Групата за политиката за контроли да трговија и извоз на Џонсон Мети Прирачници за усогласеност за увоз и извоз за Северна Америка на Џонсон Мети Група за политика за рачен багаж Група за право Група за етика и за усогласеност Пазар 55

58 Фирма Ќе ги штитам брендот, средствата и угледот на Џонсон Мети 56 Фирма

59 Фирма Физички средства 58 Доверливи информации 60 Интелектуална сопственост 62 Деловно и финансиско известување 64 Екстерна комуникација 66 Социјални медиуми 68 Внатрешни информации 70 Фирма 57

60 Физички средства Во Џонсон Мети работиме напорно за да обезбедиме сигурна работна средина и да го минимизираме потенцијалниот ефект на безбедносните закани каде и да работиме. Исто така се обидуваме да ги заштитиме сите материјали, производи, опрема и објекти на фирмата од загуби, оштетување или злоупотреба, како и оние што се под наша грижа, а им припаѓаат на клиентите или трети странки. Како вработено лице: преземам чекори да ги намалам ризиците за безбедноста и се советувам со управата за ризиците кога тие се појавуваат водам сметка опремата да се одржува редовно и во согласност со сите здравствени и безбедносни задолженија водам сметка да се водат ажурирани и темелни пописи за материјалите и производите пријавувам кога се сомневам или знам дека има прекршување на безбедноста. 58 Фирма

61 Што би направиле ВИЕ? Некој што не го препознавате работи во вашата канцеларија. Немаат пропусница за посетители. Ако видите некој што нема пропусница за посетители или се чини дека се однесува сомнително, љубезно прашајте ги кај кого се на посета и дали можете да им помогнете. Ако и понатаму сте загрижен/загрижена, вратете ги на приемното одделение. Ако имате некакви сомневања во однос на својата безбедност, не му пристапувајте на лицето и контактирајте ја веднаш безбедносната служба на локацијата. Имало неколку кражби во вашиот погон и вие мислите дека знаете кој го прави тоа, но не сте сигурен/сигурна. Џонсон Мети ве поддржува да пријавите и да го известите за вашите сомневања вашиот менаџер или безбедносната служба на локацијата. Не обидувајте се да поправите претпоставена безбедносна слабост или да истражувате самите некој инцидент. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: здравството и безбедноста се нашиот приоритет интегритет Повеќе помош и ресурси Мојата локација за зоната за безбедносно знаење на Џонсон Мети Група за безбедносна политика Одделение за корпоративен ризик и за уверување Фирма 59

62 Доверливи информации Во Џонсон Мети чуваме доверливи информации што припаѓаат на Џонсон Мети, или штои се откриени на Џонсон Мети од страна на трето лице, на сигурно и на безбедно место за да ги заштитиме нашите интереси и тие на нашите бизнис-партнери. Доверливи информации се финансиските информации, бизнис или маркетинг стратегиите, предвидувањата, техничките искуства, практиката, системите и изведбата, спецификациите на производите и цените, капацитетот за производство и за експанзија, договори со клиентите и добавувачот (вклучувајќи и услови на договорот) и лични податоци. Во некои случаи, доверливите информации може да содржат примероци од материјали или прототипи на опрема. Доверливите информации со техничка содржина може понекогаш да се сметаат за трговска тајна. Нема да откриваме доверливи информации, без оглед дали и припаѓаат на Џонсон Мети или на трета странка, освен ако не сме овластени да го правиме тоа, или ако не сме законски обврзани, а тогаш тоа го правиме контролирано. Како вработено лице: разбирам дека доверливите информации се клучни за иновациите во Џонсон Мети и мора да се заштитат ги чувам во тајност лозинките, користам само безбедна ИТ и не разговарам за доверливи информации каде што може некој да ги слушне знам кога работам со доверливи информации и разбирам дека можеби не се секогаш јасно означени како такви водам сметка да има договор што ја штити Џонсон Мети кога открива доверливи информации на некој надвор од фирмата. 60 Фирма

63 Што би направиле ВИЕ? Разговарате со нова привремена (старт-ап) фирма дали нивната возбудлива нова технологија може да се користи во некои од катализаторските производи на Џонсон Мети. Привремената (старт-ап) фирма бара некои податоци и научни информации за нашите катализаторски производи за да сфати дали се компатибилни. Овие информации би биле доверливи информации. Пред да издадете доверливи информации за вас, треба да обезбедите дека има некаков договор што забранува привремената (старт-ап) фирма да открива доверливи информации на некој друг или да ги користи на начин што би можел да ја оштети фирмата. Штотуку е најавено дека нов кандидат ќе му се придружи на вашиот тим од еден од најголемите конкуренти на Џонсон Мети. Сакате да го прашате новиот кандидат за стратегијата на конкурентот. Оваа информација може да е доверлива информација на конкурентот. Новиот кандидат прифатил да ги чува во тајност информациите на својот поранешен вработувач, како што вие сте прифатиле да ги чувате во тајност информациите на Џонсон Мети. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет способност и иновација слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Мојата локација за зоната за безбедносно знаење на Џонсон Мети Мојата локација за Одделението за интелектуална сопственост Одделение за интелектуална сопственост Група за право Фирма 61

64 Интелектуална сопственост Секоја година, во Џонсон Мети многу инвестираме во Истражување и развој (И и Р) за да развиваме нови производи, процеси и деловни активности. И и Р ни се основа за растот и за идниот успех на Џонсон Мети. Резултатите од програмите за И и Р, како што се пронајдоците, техничките искуства и експерименталните податоци, се нарекуваат интелектуална сопственост (ИС). Важно е правилно да се управува со нашата ИС и да се штити за да ги чува инвестициите на Џонсон Мети во И и Р. ИС може да е заштитена и со правата за интелектуална сопственост (ПИС), како што се патентите што ги штитат нашите пронајдоци; трговски марки, што го штитат нашиот корпоративен идентитет и нашите брендови; и авторското право што ја штити нашата комуникација. Дополнително, законот ги штити нашите трговски тајни и информации за доверливост. Како вработено лице: ги почитувам ПИС на другите фирми внимавам кога користам јавно достапни текстови и слики за да обезбедам дека не кршам некое авторско право го предупредувам Одделението за интелектуална сопственост ако знам за ИС што треба да е заштитена со ПИС, но не е пријавувам ако се сомневам дека ИС на Џонсон Мети не е доволно заштитена или ја откриваат повредувајќи на политиката, или ако се сомневате дека Џонсон Мети ја прекршува безбедноста на ПИС на друга фирма. 62 Фирма

65 Што би направиле ВИЕ? Развивате нов катализатор. Колешка спомнува дека мисли дека конкурент има патент што покрива што вие правите и ви дава копија од документот за патентот. Не можете да земете ништо од документот за патентот, без разлика дали катализаторот што го развивате е покриен со патентот на конкурентот. Контактирајте со Одделението за интелектуална сопственост и дајте им копија од документот за патентот на конкурентот и информации за тоа што го правите. Важно е да добиете совет пред да продолжите со развивањето за да се осигурите дека не ги прекршувате ПИС на вашиот конкурент или трошите време и пари развивајќи катализатор кој нема да може да го продава Џонсон Мети. Присуствувате на презентација на конкурент на трговски саем и забележувате дека некои од нашите нацрти се искористени во нивните материјали. Контактирајте го одделението за ИС и разговарајте со нив како да му пристапите на конкурентот за да побарате да престанат да го повредуваат нашето авторско право. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет способност и иновација слобода да се дејствува Повеќе помош и ресурси Мојата локација за Одделението за интелектуална сопственост Одделение за интелектуална сопственост Фирма 63

66 Деловно и финансиско известување Книговодството на фирмата, евиденциите и финансиското известување мора да одразува точна и искрена слика за нашето работење. Ова не е задолжително само за да се следат нашата политика, надворешните сметководствени стандарди и сите важечки закони и регулативи, туку и за да можеме да донесуваме информирани деловни одлуки и да го зачуваме нашиот углед. Како вработено лице: кога поднесувам барања за покривање трошоци, и по потреба, контролна картички за редовност, тоа го правам искрено и внимателно и водам сметка да се во согласност со политиката на Џонсон Мети водам сметка сите договори што ги склучувам во име на Џонсон Мети, или трансакции што ги овластувам, да се во согласност на моето ниво на овластување ги евидентирам сите трансакции точно во соодветниот сметководствен период, заедно со соодветни детални докази и во согласност со сметководствената политика на Џонсон Мети објективен/објективна сум кога пишувам извештаи водејќи сметка да бидат урамнотежени, а не само да ги истакнуваат позитивностите јас пријавувам и без одложување известувам за потенцијално погрешно претставување на финансиски податоци или евиденција, како и случаи на потенцијална измама или лага. 64 Фирма

67 Што би направиле ВИЕ? Вашата политика за патување и трошоци дозволува помали суми странски валути што ќе останат, да се донираат за добротворни цели, и да се бара поврат на износот, но најмногу до 10 ГБ Слушнавте дека некои бараат поврат од 10 ГБП за секое патување без разлика дали дале или не толку за добротворни цели. Дали е ова прифатливо?i Ова е измама. Можете да го барате само оној износ што навистина сте го дале за добротворни цели. Примивте фактура што мора веднаш да се плати, но која го надминува износот за кој сте овластени, а вашиот менаџер не е во земјата. Добавувачот се заканува со законски мерки ако не платите веднаш. Колега предлага да ја платите, а потоа да побарате вашиот менаџер да ја потпише откако ќе биде платена. Секоја фактура мора соодветно да се овласти пред да се плати, затоа, не можете да го послушате советот на вашиот колега. Сепак, ова не е необична ситуација и затоа веројатно има некое прифатливо решение во согласност со политиките на Џонсон Мети. Ако е итна ситуацијата, контактирајте го вашиот локален контролор или финансискиот директор на одделот кој има постапка соодветна за оваа ситуација. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет најдоброто од големото и малото Повеќе помош и ресурси Група за контролни прирачници Локален финансиски менаџер или финансиски контролор Финансиски директор на одделот Група за сметководство Фирма 65

68 Екстерна комуникација Во Џонсон Мети, важно е да дејствуваме одговорно и да мислиме на последиците од нашите дејства кога кажуваме информации за нашиот бизнис. Комуникацијата со надворешни лица мора да е ефективна, урамнотежена, јасна и постојана. Дијалогот со нашите екстерни заинтересирани страни мора да е транспарентен, директен и да не е непрецизен или застранувачки. Кога Џонсон Мети треба да даде информации што официјално ги одразуваат личните погледи на фирмата (како што се финансиските резултати или управувањето со кризи), само оние лица што се посебно овластени да зборуваат за фирмата треба да го прават тоа. Дополнително, целата таква комуникација треба да биде претходно одобрена од соодветен претставник. Во Џонсон Мети внимаваме и кога нудиме спонзорство или даваме потврда. Лошиот избор може да му наштети на нашиот углед. Кога разгледуваме барања за спонзорство или потврдување, мора да размислете дали поврзувањето со таа организација или производ се совпаѓа со целите на Џонсон Мети или дали може да го ризикува нашиот углед. Како вработено лице: им пренесувам информации на надворешни лица во име на Џонсон Мети само кога имам конкретно овластување да го направам тоа им ги препраќам сите барања за информации што не сум овластен/ овластена да ги дадам или се чувствувам непријатно да дискутирам со надворешни лица, на мојот менаџер, Групата за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација, или на други што може да одговорат пред да дадам изјави за Џонсон Мети на локални или национални новинари, барам одобрување од Групата за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација или други лица овластени ако ме определиле да разговарам со медиумите во име на Џонсон Мети, пред тоа ќе поминам обука за комуникација со медиумите. 66 Фирма

69 Што би направиле ВИЕ? Ви пристапува новинар и ве прашува за последната набавка на Џонсон Мети. Знаете нешто за тоа и мислите дека можете да помогнете и да ги одговорите прашањата на новинарот. Освен ако не сте конкретно овластени да зборувате со новинарите на оваа тема, љубезно одбијте да коментирате и поставете му го прашањето или на портпаролот на локацијата или на Групата за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација. Клиент со кој работите редовно бара неофицијално да го ажурирате за новите финансиски резултати на Џонсон Мети. Сте слушнале дека резултатите се добри. Љубезно објаснете дека не можете да коментирате за финансиските резултати додека Џонсон Мети не ги објави официјално. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет способност и иновација слобода да се дејствува најдоброто од големото и малото Повеќе помош и ресурси Мојата локација за Групата за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација на Џонсон Мети Група за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација. Портпарол за комуникација на локацијата Фирма 67

70 Социјални медиуми Социјалните медуми, како што се Фејсбук, Твитер и Линкед ин се одличен начин како да бидете во тек со трендовите, прибирањето информации за најдобрите практики и за збогатувањето на својата мрежа на контакти. Во Џонсон Мети, од нас се очекува да ги користиме одговорно социјалните медиуми, сеедно дали сме дома или на работа. Социјалните медиуми се облик на комуникација со надворешни лица и важат истите принципи. Границата меѓу личното и професионалното може да е нејасна на социјалните медиуми. Не заборавајте, тоа што го пишувате, закачувате или додавате во секое време е ваша одговорност. Џонсон Мети ги охрабрува и поддржува вработените да дејствуваат слободно, но и одговорно, имајќи ја предвид потребата да ги штитите нашите доверливи информации. Невнимателното користење на социјалните медиуми може да ве изложи вас или Џонсон Мети на значителен ризик. Како вработено лице: јас сум одговорен/одговорна за сè што закачувам на сите облици социјални медиуми разумно расудувам и размислувам кога комуницирам со надворешни лица не заборавам дека она што ќе го објавам ќе остане како јавна информација многу години ја штитам приватноста на другите и доверливите информации на Џонсон Мети разбирам дека сите сме одговорни за заштитата на угледот на Џонсон Мети. 68 Фирма

71 Што би направиле ВИЕ? Се реконструира вашиот бизнис и вие не сте среќни во врска со промените. Сакате да споделите што чувствувате со вашите пријатели преку вашата лична сметка на Фејсбук. Џонсон Мети ве охрабрува да ги споделите проблемите директно со вашиот менаџер. Сепак, ако изберете да ги споделите чувствата преку Фејсбук, размислете внимателно пред да пишувате. Ништо во Кодексот не е наменето да ја попречува, ограничува или спречува комуникацијата на вработените за околностите во врска со вашето вработување. Сепак, треба да бидете обѕирни кон другите кога го правите тоа, затоа имајте предвид што се смета за доверлива информација. Гледате коментар закачен на социјалните медиуми за област од технологијата релевантна за Џонсон Мети. Мислите дека имате нешто корисно да кажете. Ако решите да додадете нешто, смеете да спомнувате само јавно достапни информации. Во ред е да се зборува за работа и да се води дијалог во рамките на професионалната заедница, но мора да внимавате да не откривате доверливи информации кога го правите тоа. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет способност и иновација слобода да се дејствува најдоброто од големото и малото Повеќе помош и ресурси Мојата локација за Групата за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација на Џонсон Мети Водич за социјалните медиуми на работа Политика за соопштенија за новинарите и за односи со јавноста Портпарол за комуникација на локацијата Група за односи со инвеститорите и корпоративна комуникација. Фирма 69

72 Внатрешни информации Не тргуваме со акциите на Џонсон Мети кога имаме внатрешни информации ниту им ја откриваме таа информација на трети лица и не охрабруваме трети странки да прават зделки во однос на акциите на Џонсон Мети врз основа на внатрешни информации. Внатрешното тргување е кривичен прекршок во многу од земјите во кои работиме. Внатрешните информации може да вклучуваат, на пример, информации во врска со тргувањето на Џонсон Мети и/или за финансиските резултати, предвидувањата за заработката, трансакциите како што се набавките и користењето или кои било други поголеми промени во нејзиното работење. Внатрешните информации се форма на доверливи информации што генерално не се достапни за јавноста, но да беа, веројатно ќе имаа значителен ефект врз цената на акциите на Џонсон Мети. Како вработено лице: јас не правам зделки во врска со акциите на Џонсон Мети ако располагам со внатрешни информации не охрабрувам, прашувам или советувам трета странка да прави зделки во врска со акциите на Џонсон Мети додека имам внатрешни информации го следам Кодексот за правење зделки во врска со акциите на Џонсон Мети ако ме известиле дека важи за мене не учествувам во злоупотребување на пазарот или манипулирање со ширење лажни информации за Џонсон Мети. 70 Фирма

73 Што би направиле ВИЕ? Работите на набавка за која знаете дека би можела да влијае врз цената на акциите на Џонсон Мети кога ќе се објави. Татко ви ве прашува дали треба да инвестира во некои акции на Џонсон Мети во блиска иднина. Не можете да помогнете некому да донесе одлука дали да инвестира во акциите на Џонсон Мети врз основа на внатрешните информации што можеби ги поседувате. Вашиот татко треба самиот да одлучи или да побара независен совет за тоа дали да го стори тоа или не. Поради вашата позиција, имате пристап до доверливи информации што не се достапни јавно, но може да не сте сигурни дали информациите ќе имаат влијание врз цената на акциите на Џонсон Мети ако се објават јавно. Сакате да одите на одмор и сакате да продадете некои од вашите акции во Џонсон Мети и така да платите за него. Треба да побарате совет од Секретаријатот на фирмата или Групата за право дали се доверливите информации до кои имате пристап може да се сметаат за внатрешна информација. Ако се внатрешна информација, за жал, нема да можете да ги продадете своите акции во моментот. Фирма Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: интегритет Повеќе помош и ресурси Секретаријат на фирмата Група за право Фирма 71

74 Планета Ќе ја поддржувам амбицијата на Џонсон Мети да изгради одржлив бизнис 72 Планета

75 Животна средина 74 Раководење со производот 76 Инвестирање во заедницата 79 Планета Планета 73

76 Животна средина Во Џонсон Мети, како глобална фирма, ја прифаќаме нашата обврска да ги штитиме заедниците во кои работиме. Понатаму, должни сме да ги штитиме ограничените извори што го одржуваат нашето работење и да работиме на начин што ќе зачува тие изворни колку што е можно повеќе. Во најмала рака, ќе работиме во согласност со важечките национални, регионални и локални закони и регулативи за животната средина. Кога можеме, применуваме повисок стандард за да го намалите нашето влијание врз животната средина. Во нашето работење, идентификуваме и управуваме соодветно со опасни хемикалии, отпадни води и тврд отпад. Исто така се обидуваме да го намалиме што може повеќе испуштањето на јаглерод диоксид, водејќи сметка да не ги преминеме границите што сме обврзани да ги почитуваме во согласност со дозволата или законодавството. Како вработено лице: го сведувам на минимум отпадот, рециклирам и повторно употребувам материјали кога тоа е можно, и патувам само кога тоа е неопходно ги почитувам стандардите на мојата локација за заштита на животната средина и за користењето на ресурсите соодветно ракувам со опремата, ја одржувам инфраструктурата и користам само сензори и други заптитни уреди што се калибрираат и одржуваат правилно ги проценувам сите промени (или потенцијални промени) на погоните или процесите во однос на влијанието врз животната средина, здравјето и безбедноста, како и законодавството. 74 Планета

77 Што би направиле ВИЕ? Кусо пред отворањето на нова локација, ве советуваат дека треба прво да набавите задолжителна дозвола за испуштање на јаглерод диоксид. Набавувањето на дозволата ќе го одложи отворањето на локацијата. Во најмала рака, нашите локации мора да се во согласност со применливите закони и регулативи, и мора да ги поседуваат сите неопходни дозволи во секое време. Во текот на рутинска инспекција, забележано е дека почнува да попушта контејнер со опасни материјали. Посветени сме на управувањето со нашите опасни материјали, а тоа вклучува безбедно складирање за да нема истурање. Треба да пријавите што сте забележале за да го поправат или заменат контејнерот. Основните вредности на Џонсон Мети релевантни за овој дел: здравството и безбедноста се нашиот приоритет интегритет способност и иновација најдоброто од големото и малото Планета Повеќе помош и ресурси Мојата локација за СЗБ на ЏМ Група на менаџерите за СЗБ Менаџери за СЗБ за локациите и одделите Група за одржливост Планета 75

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато?

Вовед во мрежата nbn. Што е тоа австралиска nbn мрежа? Што ќе се случи? Како да се префрлите на мрежата nbn. Што друго ќе биде засегнато? Вовед во мрежата nbn 1 Што е тоа австралиска nbn мрежа? 2 Што ќе се случи? 3 Како да се префрлите на мрежата nbn 4 Што друго ќе биде засегнато? 5 Што треба следно да сторите 1 Што е тоа австралиска nbn

More information

Коисмение.Штозначиме.

Коисмение.Штозначиме. Коисмение.Штозначиме. Исто како стоките и податоците, така GW ги движи и луѓето кои доаѓаат во контакт со портокаловата мрежа, внатрешно или надворешно. Ние се движиме напред со нашите клиенти, со напреден

More information

Март Opinion research & Communications

Март Opinion research & Communications Март 2014 Opinion research & Communications Метод: Телефонска анкета Примерок: 800 испитаници кои следат македонски спорт стратификуван со репрезентативен опфат на сите етнички заедници, урбани и рурални

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 06.03.2016 12:00 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

Биланс на приходи и расходи

Биланс на приходи и расходи 1 of 5 28.02.2015 23:20 ЕМБС: 05196248 Целосно име: Здружение за советување,лекување,реинтеграција и ресоцијализација на лица зависни од психоактивни супстанции ИЗБОР-Струмица Вид на работа: 540 Тип на

More information

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox

Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Mozilla Firefox Верзија: 4.0 Датум: 10.01.2018 103.11 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Како да го преземам

More information

Даночен семинар 2011 kpmg.com.mk

Даночен семинар 2011 kpmg.com.mk КПМГ Македонија Даночен семинар 2011 kpmg.com.mk Почитувани клиенти, деловни соработници и пријатели, Ќе ни биде задоволство доколку Вие и Вашите колеги присуствувате на Даночниот семинар 2011 во организација

More information

Структурно програмирање

Структурно програмирање Аудиториски вежби 1 Верзија 1.0, 20 Септември, 2016 Содржина 1. Околини за развој.......................................................... 1 1.1. Околини за развој (Integrated Development Environment

More information

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова

Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија. Презентира: Верица Костова Односот помеѓу интерната и екстерната ревизија Презентира: Верица Костова Што е ревизија http://www.youtube.com/watch?v=rjmgrdjhufs&sns=em Регулирање на внатрешната ревизија Закон за банки Закон за супервизија

More information

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox

Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Упатство за инсталација на Gemalto.NET токен во Mozilla Firefox Содржина Воведни препораки... 3 1. Подесување на Trust... 4 2. Инсталација на софтвер за Gemalto.NET токен... 5 3А. Инсталирање на драјвери

More information

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура )

ЕНаука.мк 1 милион Сајт на годината ( Образование, Наука и Култура ) Инфо ЕНаука.мк е единствениoт интернет пoртал вo Р.Македoнија кoј ги следи и пренесува најактуелните нoвoсти, истражувања и достигнувања во повеќе научни области. Главни цели на порталот се враќање на

More information

ВОДИЧ ЗА НОВИНАРИ ЗА ПРИСТАП ДО ИНФОРМАЦИИ ОД ЈАВЕН КАРАКТЕР

ВОДИЧ ЗА НОВИНАРИ ЗА ПРИСТАП ДО ИНФОРМАЦИИ ОД ЈАВЕН КАРАКТЕР ВОДИЧ ЗА ЗА ПРИСТАП НОВИНАРИ ДО ИНФОРМАЦИИ ОД ЈАВЕН КАРАКТЕР Издавач: Центар за граѓански комуникации Фотографија на насловната страница: sïanaïs Уредници: Access Info Europe и n-ost Правна редактура:

More information

2.3 ЗАКОН ЗА БЕЗБЕДНОСТ И ЗДРАВЈЕ ПРИ РАБОТА. Службен весник на Република Македонија бр. 53 од 11 април 2013 година

2.3 ЗАКОН ЗА БЕЗБЕДНОСТ И ЗДРАВЈЕ ПРИ РАБОТА. Службен весник на Република Македонија бр. 53 од 11 април 2013 година 2.3 ЗАКОН ЗА БЕЗБЕДНОСТ И ЗДРАВЈЕ ПРИ РАБОТА Службен весник на Република Македонија бр. 53 од 11 април 2013 година ОСНОВНИ БАРАЊА ЗА БЕЗБЕДНОСТ И ЗДРАВЈЕ ПРИ РАБОТА Со Законот за безбедност и здравје при

More information

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива

м-р Марјан Пејовски Сектор за регулатива Трета анализа на пазар за Физички пристап до мрежна инфраструктура (целосен и поделен разврзан пристап) на фиксна локација и четврта анализа на пазар за услуги со широк опсег м-р Марјан Пејовски Сектор

More information

Сакај го своето срце. Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест. Во болница. План за закрепнување. Заминување од болница

Сакај го своето срце. Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест. Во болница. План за закрепнување. Заминување од болница Сакај го своето срце Брз водич што ќе ве поддржи додека закрепнувате од срцева болест Macedonian Во болница Заминување од болница План за закрепнување Во болница Што се случи со моето срце? Ако ви се јасни

More information

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy

A mysterious meeting. (Таинствена средба) Macedonian. List of characters. (Личности) Khalid, the birthday boy (Таинствена средба) List of characters (Личности) Khalid, the birthday boy (Калид, момчето на кое му е роденден) Leila, the mysterious girl and phone voice (Лејла, таинственото девојче и гласот на телефон)

More information

Заштита на личните податоци во Република Македонија. Охрид, 27 мај 2014 година

Заштита на личните податоци во Република Македонија. Охрид, 27 мај 2014 година Заштита на личните податоци во Република Македонија Охрид, 27 мај 2014 година 1 1 Правна рамка за заштита на личните податоци 2 Закон за заштита на личните податоци ( Службен весник на Република Македонија

More information

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT

БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR ISSUE/EXTENSION OF TEMPORARY RESIDENCE PERMIT Образец бр.2 Назив на органот до кој барањето се поднесува Name of the receiving authority Priemen штембил Stamp of receipt БАРAЊE ЗА ИЗДАВАЊЕ/ПРОДОЛЖУВАЊЕ НА ДОЗВОЛА ЗА ПРИВРЕМЕН ПРЕСТОЈ APPLICATION FOR

More information

Health South Eastern Sydney Local Health District

Health South Eastern Sydney Local Health District Информации за пациенти во врска со бубрежно заболување во напредна фаза Лекувања со дијализа и без дијализа Овие информации се наменети да ви помогнат да разберете некои клучни работи за дијализата; наменети

More information

Спречување стрес на работното место

Спречување стрес на работното место Спречување стрес на работното место Спречување стрес на работното место Спречување стрес на работното место Практични чекори за подобро спречување на стресот на работното место Меѓународна организација

More information

Преземање сертификат користејќи Internet Explorer

Преземање сертификат користејќи Internet Explorer УПАТСТВО Преземање сертификат користејќи Internet Explorer Верзија: 4.0 Датум: 09.01.2018 103.10 КИБС АД Скопје 2017 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://www.kibstrust.mk Содржина 1. Подготовка за

More information

на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија

на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија Анализа на наоди од истражување на јавната свест за Архуска конвенција и еколошкото законодавство на Европската Унија Justice and Environment 2013 a Udolni 33, 602 00, Brno, CZ e info@justiceandenvironment.org

More information

IT02- KA Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи. Интернет Маркетинг

IT02- KA Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи. Интернет Маркетинг Предлози и Стратегии за Жени Претприемачи Интернет Маркетинг Изработено од: Eurosuccess Consulting Jуни 2016 1 Содржина Вовед: Што е Интернет маркетинг?... Errore. Il segnalibro non è definito. Компоненти

More information

INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS)

INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS) INTERNATIONAL STANDARDS FOR THE PROFESSIONAL PRACTICE OF INTERNAL AUDITING (STANDARDS) МЕЃУНАРОДНИ СТАНДАРДИ ЗА ПРОФЕСИОНАЛНО ИЗВРШУВАЊЕ НА ВНАТРЕШНА РЕВИЗИЈА (СТАНДАРДИ) Ревидирани: Октомври 2016 I Во

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Штип. Иван Стефанов

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Штип. Иван Стефанов УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Штип Иван Стефанов КРЕИРАЊЕ НА ПРЕПОЗНАТЛИВА ДЕЛОВНА ЕТИКА И ОПШТЕСТВЕНА ОДГОВОРНОСТ ВО ОРГАНИЗАЦИИТЕ ВО ФУНКЦИЈА НА ПОСТИГНУВАЊЕ СОПСТВЕН

More information

Нина Шуловиќ-Цветковска Дориан Јовановиќ

Нина Шуловиќ-Цветковска Дориан Јовановиќ Нина Шуловиќ-Цветковска Дориан Јовановиќ Нина Шуловиќ-Цветковска Дориан Јовановиќ ПРИРАЧНИК КАКО СЕ БАРА РАБОТА? БРАЌА МИЛАДИНОВЦИ РАДОВИШ Прирачникот е издаден во рамките на проектот: Креативните умови

More information

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт? ,,Secrecy, being an instrument of conspiracy, ought never to be the system of a regular government. Зошто ни е потребен слободниот пристап до информации од јавен карактер и што претставува овој концепт?

More information

Обука за Развој на менаџерските вештини

Обука за Развој на менаџерските вештини PwC Академија и Тренинг центар на Македонска берза Обука за Развој на менаџерските вештини 19-20 октомври 2017 год. Никогаш доволно обука на оваа тема... Комплетно ве разбираме и овој пат ќе ви понудиме

More information

Технички и организациски мерки за обезбедување тајност и заштита на обработката на личните податоци

Технички и организациски мерки за обезбедување тајност и заштита на обработката на личните податоци Технички и организациски мерки за обезбедување тајност и заштита на обработката на личните податоци Правна анализа Препораки Сигурноста на информациите се заснова на три столба: - TАЈНОСТ - ПОТПОЛНОСТ

More information

Политика за приватност (анг. Privacy policy)

Политика за приватност (анг. Privacy policy) ВОДИЧ ЗА ИКТ НА Бр. 6 Како до Политика за приватност? ОБЈАВУВАЊЕТО ПОЛИТИКА ЗА ПРИВАТНОСТ ИМ ОВОЗМОЖУВА НА Е-ИЗДАВАЧИТЕ ОСНОВА ЗА СТЕКНУВАЊЕ НА ДОВЕРБАТА НА ПОСЕТИТЕЛИТЕ НА НИВНИТЕ ВЕБ-СТРАНИЦИ, ПРЕКУ

More information

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА

ЛИСТА НА ЛЕКОВИ КОИ ПАЃААТ НА ТОВАР НА ФОНДОТ ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА Врз основа на член 9 став 1а точка 8 и став 1в точка 2 и член 56 став 1 точка 3 од Законот за здравственото осигурување ( Службен весник на РМ бр. 25/2000, 34/2000, 96/2000, 50/2001, 11/2002, 31/2003,

More information

Семејството и заедницата

Семејството и заедницата Практикување на наученото. Прирачник за професионален развој на учителите Фокусно подрачје: Семејството и заедницата За да можат децата да учат и да се развиваат, потребна е цврста соработка на учителите

More information

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ

ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ ФОНД ЗА ЗДРАВСТВЕНО ОСИГУРУВАЊЕ НА МАКЕДОНИЈА ПРИРАЧНИК ЗА РАБОТА СО МОДУЛОТ ПОДНЕСУВАЊЕ НА БАРАЊЕ ЗА БОЛЕДУВАЊЕ ПРЕКУ ПОРТАЛОТ НА ФЗОМ Скопје, март 2015 година Содржина 1 Процес на поднесување на барање

More information

Придржување кон препораките за ординираниот лек

Придржување кон препораките за ординираниот лек Прилог Придржување кон препораките за ординираниот лек Вклучување на пациентите во решенијата за препишаните лекови и нивна поддршка за придржување кон терапијата Објавено: јануари 2009 год. guidance.nice.org.uk/cg

More information

МОДЕЛИ И ТЕХНИКИ НА ГРУПНО ОДЛУЧУВАЊЕ И НИВНАТА ПРИМЕНА ВО ДЕЛОВНИТЕ СУБЈЕКТИ ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН

МОДЕЛИ И ТЕХНИКИ НА ГРУПНО ОДЛУЧУВАЊЕ И НИВНАТА ПРИМЕНА ВО ДЕЛОВНИТЕ СУБЈЕКТИ ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН У Н И В Е Р З И Т Е Т С В. К Л И М Е Н Т О Х Р И Д С К И Е К О Н О М С К И Ф А К У Л Т Е Т П Р И Л Е П МОДЕЛИ И ТЕХНИКИ НА ГРУПНО ОДЛУЧУВАЊЕ И НИВНАТА ПРИМЕНА ВО ДЕЛОВНИТЕ СУБЈЕКТИ ОД ПЕЛАГОНИСКИОТ РЕГИОН

More information

Сопственик на свињарска фарма од Централната Долина

Сопственик на свињарска фарма од Централната Долина 14. ДИСЦИПЛИНА На работникот сигурно му било многу досадно, па го зел кастрачот и му ги скастрил ушите на нашето куче. Веднаш го отпуштив. Подоцна, ми пријде говедарот и ме замоли да го задржам работникот

More information

Публикација: Анализа за процена на националните програми и мерки за вработување на лицата со попреченост

Публикација: Анализа за процена на националните програми и мерки за вработување на лицата со попреченост А З А З И Е Л Т И Н АНА Л А Н О И Ц А Н А Н А Н Е ПРОЦ А З И К Р Е М И И М А А Т ПРОГР А Ц И Л А Н Е Њ А В У Т О Б А ВР Т С О Н Е Ч Е Р П О П О С Публикација: Анализа за процена на националните програми

More information

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР

КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР КОСМО ИНОВАТИВЕН ЦЕНТАР бул. Јане Сандански бр.113, 1000 Скопје фах.+389 2 244 8240 тел.+389 2 244 8077 contact@cosmoinnovate.com.mk ЦЕНОВНИК НА ОБУКИ ЗА 2011/2012 ГОДИНА Со овие обуки кандидатите ги надополнуваат

More information

СОЗДАВАЊЕ ИНОВАТИВНИ УЧИЛИШТА: ПОДГОТВУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ ЗА 21-ОТ ВЕК

СОЗДАВАЊЕ ИНОВАТИВНИ УЧИЛИШТА: ПОДГОТВУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ ЗА 21-ОТ ВЕК СОЗДАВАЊЕ ИНОВАТИВНИ УЧИЛИШТА: ПОДГОТВУВАЊЕ НА УЧЕНИЦИТЕ ЗА 21-ОТ ВЕК Скопје, 2009 Проект за основно образование ПРИРАЧНИК ЗА УЧИЛИШНИTE ТИМОВИ ЗА ПРОФЕСИОНАЛЕН РАЗВОЈ Скопје, 2009 Проект за основно образование

More information

ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ

ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ ЦИВИКА МОБИЛИТАС МАЛИ АКЦИСКИ ГРАНТОВИ ПОВИК ЗА ПРЕДЛОЗИ Реф. бр. ЦМ-МАК-01 ОБРАЗЕЦ ЗА ПРИЈАВА (се пополнува/поднесува само доколку апликантот е писмено поканет да поднесе пријава) Апликант: Име на акцијата:

More information

а) Сексуално и репродуктивно здравје - Пристап до информации - Лица со оштетен вид и слух - Македонија - Истражувања

а) Сексуално и репродуктивно здравје - Пристап до информации - Лица со оштетен вид и слух - Македонија - Истражувања 1 CIP - Каталогизација во публикација Национална и универзитетска библиотека «Св. Климент Охридски», Скопје 613.88-056.262/.263(497.7)(047.3) ПРИСТАП до информации и услуги за сексуално и репродуктивно

More information

INTELLECTUAL PROPERTY

INTELLECTUAL PROPERTY РАЗМЕНА НА ВРЕДНОСТ ПРЕГОВАРАЊЕ ДОГОВОРИ ЗА ЛИЦЕНЦИРАЊЕ ТЕХНОЛОГИЈА Прирачник за обука WIPO WORLD INTELLECTUAL PROPERTY ORGANIZATION SOIP State Office of Industrial Property Содржина 3 СОДРЖИНА ПРЕДГОВОР...

More information

МЕЃУНАРОДНИ И РЕГИОНАЛНИ ПРАВНИ ИНСТРУМЕНТИ ПРОТИВ ЗЛОУПОТРЕБАТА НА СЛУЖБЕНАТА ПОЛОЖБА (КОРУПЦИЈАТА)

МЕЃУНАРОДНИ И РЕГИОНАЛНИ ПРАВНИ ИНСТРУМЕНТИ ПРОТИВ ЗЛОУПОТРЕБАТА НА СЛУЖБЕНАТА ПОЛОЖБА (КОРУПЦИЈАТА) Дарко МАЈХОШЕВ 1 УДК: 343.352/.353:341.24 МЕЃУНАРОДНИ И РЕГИОНАЛНИ ПРАВНИ ИНСТРУМЕНТИ ПРОТИВ ЗЛОУПОТРЕБАТА НА СЛУЖБЕНАТА ПОЛОЖБА (КОРУПЦИЈАТА) Апстракт: Трудот ги обработува и анализира меѓународните и

More information

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ

За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ За обуката ВОВЕД ВО НОВИОТ ПРЕДМЕТ Распоред на активности 10.00-11.30 прв блок часови 11.30-11.40 пауза 11.40 13.10 втор блок часови 13.10 13.50 пауза за ручек 13.50 15.20 трет блок часови 15.20 15.30

More information

УПАТСТВО. Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token)

УПАТСТВО. Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token) УПАТСТВО Kористење безбедно средство за електронско потпишување на Gemalto (PKI Smart Card и PKI Token) Верзија: 3.0 Датум: 26.04.2012 КИБС АД Скопје 2012 КИБС АД Скопје, сите права задржани http://ca.kibs.com.mk

More information

МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО

МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО МОБИНГ ПСИХИЧКО ВОЗНЕМИРУВАЊЕ НА РАБОТНО МЕСТО Автор: Асистент м-р Марјан Габеров (Европски Универзитет Р.М. Факултет за правни науки) Октомври, 2015г. Општи напомени Конфликтот кој што може да се појави

More information

ПАРЛАМЕНТАРНА КОНТРОЛА НАД РАБОТАТА НА БЕЗБЕДНОСНИТЕ И РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

ПАРЛАМЕНТАРНА КОНТРОЛА НАД РАБОТАТА НА БЕЗБЕДНОСНИТЕ И РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ПАРЛАМЕНТАРНА КОНТРОЛА НАД РАБОТАТА НА БЕЗБЕДНОСНИТЕ И РАЗУЗНАВАЧКИ СЛУЖБИ ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Автор: М-р Теодора Христовска Јануари, 2016 ВОВЕД Модерните држави, за време на процесот на обезбедување

More information

Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ. Материјал за учесници

Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ. Материјал за учесници MIOA301-P5-Z2 Министерство за информатичко општество и администрација Обука за електронски систем на учење МИКРОУЧЕЊЕ Овој материјал е изработен од страна на Министерството за информатичко општество и

More information

СТРАТЕГИСКИ МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ ВО ТУРИЗМОТ

СТРАТЕГИСКИ МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ ВО ТУРИЗМОТ СТРАТЕГИСКИ МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ ВО ТУРИЗМОТ АБСТРАКТ: Снежана БАРДАРОВА 1, Златко ЈАКОВЛЕВ и Цане КОТЕСКИ Универзитет Гоце Делчев - Штип, Факултет за туризам и бизнис логистика - Гевгелија e-mai:

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ. МБА Менаџмент. Штип. Слаџана Стефанова

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ. МБА Менаџмент. Штип. Слаџана Стефанова УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Штип Слаџана Стефанова ВЛИЈАНИЕТО НА РЕГРУТИРАЊЕТО И СЕЛЕКТИРАЊЕТО НА ВРАБОТЕНИТЕ ВРЗ УСПЕШНОСТА НА РАБОТЕЊЕТО НА ОРГАНИЗАЦИИТЕ - МАГИСТЕРСКИ

More information

Технички и организациски мерки за обезбедување на тајност и заштита на обработката на личните податоци

Технички и организациски мерки за обезбедување на тајност и заштита на обработката на личните податоци Технички и организациски мерки за обезбедување на тајност и заштита на обработката на личните податоци СОДРЖИНА Технички и организациски мерки за обезбедување тајност и заштита на обработката на личните

More information

Европски суд за човекови права. Прашања и Одговори

Европски суд за човекови права. Прашања и Одговори Европски суд за човекови права Прашања и Одговори Прашања и Одговори Што претставува Европскиот суд за човекови права? Овие прашања и одговори се изготвени од страна на Секретаријатот на Судот. Овој документ

More information

Подготвување на финансиските извештаи во согласност со Меѓународните Стандарди за Финансиско Известување (МСФИ/IFRS)

Подготвување на финансиските извештаи во согласност со Меѓународните Стандарди за Финансиско Известување (МСФИ/IFRS) PwC Академија и Тренинг центар на Македонска берза Подготвување на финансиските извештаи во согласност со Меѓународните Стандарди за Финансиско Известување (МСФИ/IFRS) 24 и 25 ноември 2015 Скопје 2 Во

More information

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО

УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО УПАТСТВО ЗА КОРИСТЕЊЕ НА СИСТЕМОТ ЗА ЕЛЕКТРОНСКО БАНКАРСТВО КОРПОРАТИВНО Содржина: - Најава на системот...2 1. Сметки...3 2. Провизии...5 3. Курсна листа...5 4. Плаќања...6 НАЈАВА НА СИСТЕМОТ По добивањето

More information

Штип. Кристина Анчевска

Штип. Кристина Анчевска УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ - ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА - Менаџмент Штип Кристина Анчевска ВЛИЈАНИЕТО НА МЕНАЏМЕНТ КОНТРОЛАТА ВРЗ УСПЕШНОСТА НА РАБОТЕЊЕТО НА КОМПАНИИТЕ (со посебен осврт на текстилната дејност

More information

ПРИРАЧНИК ЗА ПРОЕКТЕН МЕНАЏМЕНТ

ПРИРАЧНИК ЗА ПРОЕКТЕН МЕНАЏМЕНТ ОБУКА ЗА ПРИРАЧНИК ЗА (пример од глава I) Предавач: Андријана Богдановска Ѓуровиќ KNOWLEDGE CENTER, 2011 ГЛАВА 1 ВОВЕД И КОНЦЕПТ НА ПРОЕКТНИОТ МЕНАЏМЕНТ Цели Целта на воведот е даде преглед на проектниот

More information

MANAGEMENT & LEADERSHIP SCHOOL FOR ENGINEERS МЕНАЏЕРСКА И ЛИДЕРСКА ШКОЛА ЗА ИНЖЕНЕРИ

MANAGEMENT & LEADERSHIP SCHOOL FOR ENGINEERS МЕНАЏЕРСКА И ЛИДЕРСКА ШКОЛА ЗА ИНЖЕНЕРИ MANAGEMENT & LEADERSHIP SCHOOL FOR ENGINEERS МЕНАЏЕРСКА И ЛИДЕРСКА ШКОЛА ЗА ИНЖЕНЕРИ МЕНАЏЕРСКА И ЛИДЕРСКА ШКОЛА ЗА ИНЖЕНЕРИ Институтот за Истражување во животна средина, градежништво и енергетика ИЕГЕ

More information

ПРВО ПОЛУГОДИЕ Тема 1: 8.1 Сили и движење Единица : Што прават силите. Во парови

ПРВО ПОЛУГОДИЕ Тема 1: 8.1 Сили и движење Единица : Што прават силите. Во парови Недела 1: Датум: број на час : 1 ПРВО ПОЛУГОДИЕ Тема 1: 8.1 Сили и движење Единица : Што прават силите Одделение VIII Време Цели на учење Критериуми за успех 15 мин Знае да опишува ефекти од дејство на

More information

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox?

УПАТСТВО. Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? УПАТСТВО Како да започнам со користење на сертификат издаден на Gemalto IDPrime PKI токен во Mozilla Firefox? Верзија: 4.0 Датум: 18.01.2018 103.29 КИБС АД Скопје 2018 КИБС АД Скопје, сите права задржани

More information

ПРВ ДЕЛ ПОДГОТОВКА ЗА ЧАС. Пакет за активирање на училиштата #ДЕЦАТАГИ ПРЕЗЕМААТУЧИЛИШТАТА СВЕТСКИ ДЕН НА ДЕТЕТО

ПРВ ДЕЛ ПОДГОТОВКА ЗА ЧАС. Пакет за активирање на училиштата #ДЕЦАТАГИ ПРЕЗЕМААТУЧИЛИШТАТА СВЕТСКИ ДЕН НА ДЕТЕТО ПРВ ДЕЛ ПОДГОТОВКА ЗА ЧАС Пакет за активирање на училиштата #ДЕЦАТАГИ ПРЕЗЕМААТУЧИЛИШТАТА СВЕТСКИ ДЕН НА ДЕТЕТО 20 НОЕМВРИ 2017 #децата ги преземаат училиштата Настава и училишни активности за правата

More information

THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS

THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS THE ASSEMBLY SPONTANEOUS ASSOCIATIONS Thieves Laws Mad house Comedy We citizens Theater/ Acting Corruption Money laundering Politic Invalid parliament Very little work Lies Untouchable State body Humor

More information

Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015. Проф. д-р Сашо Кожухаров

Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015. Проф. д-р Сашо Кожухаров Универзитет за туризам и менаџмент во Скопје 2014/2015 Проф. д-р Сашо Кожухаров Детерминирање на менаџирањето на ризикот Процес на менаџирање на ризикот Одлучување и донесување одлуки Системи за поддржувањето

More information

Сите сме. деца на овој свет: Како со учениците да се разговара за бегалската криза

Сите сме. деца на овој свет: Како со учениците да се разговара за бегалската криза Сите сме деца на овој свет: Како со учениците да се разговара за бегалската криза Форум за слобода на воспитувањето Сите сме деца на овој свет: Како со учениците да се разговара за бегалската криза Скопје

More information

ИФЦ прирачник за управување со семеен бизнис

ИФЦ прирачник за управување со семеен бизнис ИФЦ прирачник за управување со семеен бизнис Прво издание: Издадено на англиски, француски, шпански, португалски, македонски и албански јазик. Copyright 2007 International Finance Corporation 2121 Pennsylvania

More information

Петти состанок на Локалната советодавна група Записник од состанокот

Петти состанок на Локалната советодавна група Записник од состанокот Technical Assistance for Civil Society Organisations Macedonian Office This project is funded by the European Union. Петти состанок на Локалната советодавна група Записник од состанокот Датум: 26ти Октомври

More information

Dear Parents/Guardians,

Dear Parents/Guardians, Dear Parents/Guardians, It is with great pleasure that I write to welcome you back to another exciting school year at Nova International School. How quickly summer concludes and our thoughts turn to preparing

More information

ИЗВЕШТАЈ ЗА ТРАНСПАРЕНТНОСТ

ИЗВЕШТАЈ ЗА ТРАНСПАРЕНТНОСТ Согласно член 35 од Законот за ревизија во Република Македонија ("Службен Весник на Република Македонија" бр. 158/2010, 135/2011, 50/12, 188/2013, 43/2014, 138/14, 145/15, 192/15 и 23/16), ТП Ревизија

More information

Западен Балкан - Препорака за учество на јавноста

Западен Балкан - Препорака за учество на јавноста Западен Балкан - Препорака за учество на јавноста Преамбула Министрите надлежни за реформите на јавната администрација во државите на Западниот Балкан, Согледувајќи дека реформата на јавната администрација

More information

ПРАВДА ЗА ДЕЦАта. Прирачник

ПРАВДА ЗА ДЕЦАта. Прирачник ПРАВДА ЗА ДЕЦАта Прирачник Овој проект е финансиран од Европската Унија Овој проект е конфинансиран и имплементиран од УНИЦЕФ ПРАВДА ЗА ДЕЦАта Прирачник Овој прирачник беше подготвен со техничка поддршка

More information

ВОВЕД ВО ИНФОРМАТИВЕН ДОКУМЕНТ НА МКД СЕРТИФИКАТ

ВОВЕД ВО ИНФОРМАТИВЕН ДОКУМЕНТ НА МКД СЕРТИФИКАТ СОДРЖИНА ВОВЕД... 2 1. ВОДИЧ/НАСОКИ ЗА ПЛАНИРАЊЕ НА ТРАНЗИЦИЈА ВО ISO 9001:2015... 3 1. ВОВЕД... 3 2. ТРАНЗИЦИЈА... 4 2.1. Валидност на сертификати од ISO 9001:2008... 4 3. СПЕЦИФИЧНИ НАСОКИ ЗА ОРГАНИЗАЦИИ

More information

Jasminka NOVAKOVA STOJANOVSKA 1

Jasminka NOVAKOVA STOJANOVSKA 1 UDK 371.125.8:371.87 Jasminka NOVAKOVA STOJANOVSKA 1 СТРУЧНИОТ СОРАБОТНИК - ПСИХОЛОГ ВО УЧЕНИЧКИОТ ДОМ КАКО МЕНТОР НА ВОСПИТНИОТ ТИМ ВО МЕНАЏИРАЊЕТО НА КОНФЛИКТИТЕ МЕЃУ ВОСПИТАНИЦИТЕ Апстракт Ученичкиот

More information

УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ

УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ ЈЗУ ИНСТИТУТ ЗА ЈАВНО ЗДРАВЈЕ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА- СКОПЈЕ УПАТСТВО ЗА ПРОЦЕНКА НА ПОВРЗАНОСТА НА СОСТОЈБАТА НА ИНВАЛИДИТЕТ И ЖИВОТНАТА И РАБОТНАТА СРЕДИНА НА ЛИЦАТА СО ПОСЕБНИ ПОТРЕБИ Скопје, 2015

More information

за спроведување обука за полициски интегритет Прирачник DCAF DCAF a centre for security, development and the rule of law

за спроведување обука за полициски интегритет Прирачник DCAF DCAF a centre for security, development and the rule of law Прирачник за спроведување обука за полициски интегритет DCAF DCAF a centre for security, development and the rule of law Прирачник за спроведување обука за полициски интегритет DCAF DCAF a centre for security,

More information

Leila, the sick girl. Sick girl s friend. (Наставникот) Class teacher. Girl with bike rider (Девојчето со велосипедистот) (Велосипедистот)

Leila, the sick girl. Sick girl s friend. (Наставникот) Class teacher. Girl with bike rider (Девојчето со велосипедистот) (Велосипедистот) (Болна на школо) List of characters (Личности) Leila, the sick girl Sick girl s friend Class teacher Nurse (Лејла, болното девојче) (Пријателот на болното девојче) (Наставникот) (Медицинската сестра) Girl

More information

СЕЕМО / SEEMO. SafetyNet прирачник. S E E M O SafetyNet прирачник Насоки за новинарите. Насоки за новинарите во непредвидени/вонредни состојби

СЕЕМО / SEEMO. SafetyNet прирачник. S E E M O SafetyNet прирачник Насоки за новинарите. Насоки за новинарите во непредвидени/вонредни состојби Ништо и никој не е совршен. Ова исто така важи и за медиумите во Југоисточна Европа. Досега, СЕЕМО изрази бројни грижи за начинот на кој новинарите и медиумите се третираат во јавноста, во рамките на политичката

More information

МАГИСТЕРСКИ ТРУД. Значењето на е-crm за остварување на конкурентска предност на компаниите

МАГИСТЕРСКИ ТРУД. Значењето на е-crm за остварување на конкурентска предност на компаниите МАГИСТЕРСКИ ТРУД Значењето на е-crm за остварување на Кандидат Вршкоска Лидија Ментор Проф.Д-р.Маргарита Јанеска Прилеп, јуни, 2014 Содржина Вовед... 4 1.Предмет, цели и методологија на истражување...

More information

ТАЈНИТЕ НА ИНТЕЛЕКТУАЛНАТА СОПСТВЕНОСТ

ТАЈНИТЕ НА ИНТЕЛЕКТУАЛНАТА СОПСТВЕНОСТ ТАЈНИТЕ НА ИНТЕЛЕКТУАЛНАТА СОПСТВЕНОСТ Водич за мали и средни извозници - Македонија WIPO WORLD INTELLECTUAL PROPERTY ORGANIZATION SOIP State Office of Industrial Property ii АПСТРАКТ ЗА СЛУЖБИТЕ ЗА ИНФОРМИРАЊЕ

More information

Маркетинг комуникациите и односите со потрошувачите фактор за градење имиџ на компанијата

Маркетинг комуникациите и односите со потрошувачите фактор за градење имиџ на компанијата РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Универзитет Св.Климент Охридски - Битола Економски факултет - Прилеп Маркетинг комуникациите и односите со потрошувачите фактор за градење имиџ на компанијата Кандидат: Васко Христовски

More information

Д Е К Л А Р А Ц И Ј А за Вклученост на Заедницата

Д Е К Л А Р А Ц И Ј А за Вклученост на Заедницата Д Е К Л А Р А Ц И Ј А за Вклученост на Заедницата British Embassy Skopje Проектот е финансиран од Британска Амбасада - Скопје, а спроведен од Здружението за одржлив развој и соработка АЛКА од Скопје. The

More information

Прирачник за колективно договарање и решавање спорови во јавната служба ОДДЕЛЕНИЕ ЗА СЕКТОРСКИ АКТИВНОСТИ

Прирачник за колективно договарање и решавање спорови во јавната служба ОДДЕЛЕНИЕ ЗА СЕКТОРСКИ АКТИВНОСТИ Прирачник за колективно договарање и решавање спорови во јавната служба ОДДЕЛЕНИЕ ЗА СЕКТОРСКИ АКТИВНОСТИ Прирачник за колективно договарање и решавање спорови во јавната служба ОДДЕЛЕНИЕ ЗА СЕКТОРСКИ

More information

Обука за менаџирање на стрес на работно место

Обука за менаџирање на стрес на работно место Обука за менаџирање на стрес на работно место Обуката за стрес се спроведува преку 27 часа теоретски дел -обука (спроведена во 6 сесии, секоја во траење од 4, 5 часа), и една индивидуална средба за поддршка

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Штип Ивица Костадинов ДИЗАЈНИРАЊЕ И ИНСТИТУЦИОНИРАЊЕ НА ОРГАНИЗАЦИСКА СТРУКТУРА И КУЛТУРА - МАГИСТЕРСКИ ТРУД- Штип, декември 2015 Апстракт

More information

YEARS. Правата на едните и другите деца. by Васка Бајрамовска Мустафа OF THE CONVENTION ON THE RIGHTS OF THE CHILD

YEARS. Правата на едните и другите деца. by Васка Бајрамовска Мустафа OF THE CONVENTION ON THE RIGHTS OF THE CHILD 25 YEARS OF THE CONVENTION ON THE RIGHTS OF THE CHILD Правата на едните и другите деца by Васка Бајрамовска Мустафа Насловна: Петгодишно девојче во очекување да почне со изведба на песна заедно со другите

More information

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ. МБА Менаџмент. Ивана Трендафилова

УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ. МБА Менаџмент. Ивана Трендафилова УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ЕКОНОМСКИ ФАКУЛТЕТ МБА Менаџмент Ивана Трендафилова УЛОГАТА НА МЕНАЏЕРОТ - ЛИДЕРОТ ВО УПРАВУВАЊЕ СО КОНФЛИКТИ ПРЕКУ ПОТТИКНУВАЊЕ НА КОНСТРУКТИВНИ, А РАЗРЕШУВАЊЕ И ИЗБЕГНУВАЊЕ

More information

Анализа на пазарот, прелиминарни пазарни консултации и претходно учество на кандидатите/понудувачите

Анализа на пазарот, прелиминарни пазарни консултации и претходно учество на кандидатите/понудувачите Резиме 32 Септември, 2016 година Јавни набавки Анализа на пазарот, прелиминарни пазарни консултации и претходно учество на кандидатите/понудувачите СОДРЖИНА Вовед Непосредна соработка со економските оператори

More information

Компоненти на пристојната работа како содржина на работниот однос

Компоненти на пристојната работа како содржина на работниот однос Компоненти на пристојната работа како содржина на работниот однос Автор: Асистент м-р Марјан Габеров (Европски универзитет Р.M. Факултет за правни науки) Maj, 2015 г. Од историски аспект пристојната работа

More information

(ПРВА ГОДИНА) Д-р Радмил Поленаковиќ Д-р Драган Шутевски

(ПРВА ГОДИНА) Д-р Радмил Поленаковиќ Д-р Драган Шутевски ИНОВАЦИИ И ПРЕТПРИЕМНИШТВО (ПРВА ГОДИНА) Д-р Радмил Поленаковиќ Д-р Драган Шутевски д-р Радмил Поленаковиќ д-р Драган Шутевски ИНОВАЦИИ И ПРЕТПРИЕМНИШТВО за I година средно гимназиско и уметничко образование

More information

П Р О С П Е К Т. Друштво за проектирање, производство и монтажа на челични конструкции и опрема, увоз-извоз ФАКОМ АД - Скопје (ФАКОМ АД - Скопје)

П Р О С П Е К Т. Друштво за проектирање, производство и монтажа на челични конструкции и опрема, увоз-извоз ФАКОМ АД - Скопје (ФАКОМ АД - Скопје) П Р О С П Е К Т За котација на обични акции на Официјалниот пазар потсегмент Задолжителна котација на Македонската берза на хартии од вредност АД Скопје Друштво за проектирање, производство и монтажа на

More information

ЗАШТИТА НА ЛИЧНИТЕ ПОДАТОЦИ И МЕДИУМИТЕ. Прирачник

ЗАШТИТА НА ЛИЧНИТЕ ПОДАТОЦИ И МЕДИУМИТЕ. Прирачник ЗАШТИТА НА ЛИЧНИТЕ ПОДАТОЦИ И МЕДИУМИТЕ Прирачник Заштита на личните податоци и медиумите Издавач Дирекција за заштита на личните податоци Автор д-р Наташа Пирц Мусар Превод Конгресен Сервисен Центар -

More information

КАРАКТЕРОТ НА МЕНАЏМЕНТОТ

КАРАКТЕРОТ НА МЕНАЏМЕНТОТ м-р Весна Гроздановска UDK/UDK 005 КАРАКТЕРОТ НА МЕНАЏМЕНТОТ ВОВЕД Менаџментот е создавање и одржување на систем. Компаниите зависат од можностите на менаџерите да постават визија на организацијата и да

More information

ВОДИЧ ЗА КОРПОРАТИВНА ФИЛАНТРОПИЈА

ВОДИЧ ЗА КОРПОРАТИВНА ФИЛАНТРОПИЈА Гледам дека постојано се купува нов мебел, често евтин, неквалитетен и само за фалење пред другите. Сакам да придонесам да се изработува квалитетен мебел, бидејќи забораваме дека тоа се нешта што најмногу

More information

МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ. доц. д р Наташа Ристовска

МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ. доц. д р Наташа Ристовска МЕНАЏМЕНТ НА ЧОВЕЧКИ РЕСУРСИ доц. д р Наташа Ристовска Зошто МЧР? Кадарот е најзначаен ресурс во организацијата Квалитетниот кадар ја создава конкурентската предност на о-јата МЧР=работа со високи перформанси

More information

Утврдување на способноста на економските оператори

Утврдување на способноста на економските оператори Резиме 7 Септември, 2016 година Јавни набавки Утврдување на способноста на економските оператори СОДРЖИНА Општ контекст Лична состојба на економските оператори основни за исклучување, самопрочистување,

More information

Предуслови. Чекор 1. Централен регистар на Р.М. Упатство за пристап до системот за Е-Поднесување на годишни сметки 1

Предуслови. Чекор 1. Централен регистар на Р.М. Упатство за пристап до системот за Е-Поднесување на годишни сметки 1 Чекор 1 Предуслови Предуслпвите кпи е пптребнп да ги задпвплите за успешнп ппднесуваое на гпдишна сметки се: - Да имате пристап вп апликацијата за електрпнскп ппднесуваое на гпдишни сметки; - Вашипт правен

More information

ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА УНИВЕРЗИТЕТ Св. Климент Охридски Битола ФАКУЛТЕТ ЗА ИНФОРМАТИЧКИ И КОМУНИКАЦИСКИ ТЕХНОЛОГИИ ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЗДРАВСТВЕН ИНФОРМАЦИСКИ СИСТЕМ И ЗДРАВСТВЕНА ЕЛЕКТРОНСКА КАРТИЧКА ВО РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА магистерски

More information

ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО

ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО УНИВЕРЗИТЕТ ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ШТИП ПЕДАГОШКИ ФАКУЛТЕТ ГРУПА СОЦИЈАЛНА ПЕДАГОГИЈА КАНДИДАТ: ТАЊА КАМЧЕВА ПОВРЗАНОСТА НА НАРУШУВАЊЕТО ВО ОДНЕСУВАЊЕТО НА ДЕЦАТА И УСЛОВИТЕ ЗА ЖИВОТ ВО СЕМЕЈСТВОТО МАГИСТЕРСКИ ТРУД

More information

Како постапувањето согласно МСР ги отстранува вообичаените ревизорски проблеми

Како постапувањето согласно МСР ги отстранува вообичаените ревизорски проблеми Како постапувањето согласно МСР ги отстранува вообичаените ревизорски проблеми Јан Њуман Глобален Раководител за квалитет на Baker Tilly International www.bakertillyinternational.com Вовед Кои се вообичаените

More information

Европски стандарди за квалитет на превенцијата на дроги: кус водич

Европски стандарди за квалитет на превенцијата на дроги: кус водич European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction Европски стандарди за квалитет на превенцијата на дроги: кус водич Изготвиле Анџелина Брадерхуд и Хери Р. Самнал Центар за јавно здравје, Универзитет

More information

Vol. 1. Образовна извидничка младинска програма РАЗВИГОРЕЦ ПРИРАЧНИК ЗА ВОДАЧ НА ЈАТО

Vol. 1. Образовна извидничка младинска програма РАЗВИГОРЕЦ ПРИРАЧНИК ЗА ВОДАЧ НА ЈАТО Vol. 1 Образовна извидничка младинска програма РАЗВИГОРЕЦ ПРИРАЧНИК ЗА ВОДАЧ НА ЈАТО Сојуз на Извидници на Македонија Водич за спроведување на образовен програм на извидништвото за развигорци Скопје 2014

More information

Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација. студија на случај Република Македонија

Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација. студија на случај Република Македонија Структурирани бази на наставни материјали и дигитална трансформација 2 Содржина Листа на табели... 7 Листа на графикони... 10 1. ВОВЕД... 11 1. 1. Мотивација, предмет и цел на истражувањето... 11 1. 2.

More information