Manda.. Undi mutangabuhamya ushinja Kagame kurasa indege ya Habyarimana. Impamvu ingoma ya FPR itazaramba

Size: px
Start display at page:

Download "Manda.. Undi mutangabuhamya ushinja Kagame kurasa indege ya Habyarimana. Impamvu ingoma ya FPR itazaramba"

Transcription

1 IKINYAMAKURU KIMURIKIRA ABATURARWANDA Impamvu ingoma ya FPR itazaramba Umwaka VIII: No 389, Mutarama 2010, B.P 4353 Kigali-Rwanda. Tel: Frw 500, Ush 1500, Fbu 1000, Manda.. Col. Chris Murari, Ambasaderi Eugene Gasana, kurutonde rw'abahagaritswe ku kazi kubera guhisha imitungo SONARWA Ikiguzi cyo gukuraho manda za Fernando Andreu nk'ikimenyetso cy'isahurwa ry'umutungo w'igihugu Undi mutangabuhamya ushinja Kagame kurasa indege ya Habyarimana 2010: Amatora azaba ari indya nkurye Miliyoni 480 zo mu buhinzi zo ntizizaba nka Girinka? This is a Rwanda Independent Media Group (RIMEG) Publication. B.P Kigali - Rwanda, Telefone , umuseso@yahoo.co.uk. Printed by The New Vision

2 Urup. 2 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 IBIRIMO UKO MBYUMVA Didas M. Gasana arakwereka impamvu ingoma ya FPR itazaramba...p.4 AMAKURU Amabanga yihishe inyuma y imbabazi za Kagame kuri Duenas Herrera IBIMBABAZA Charles B. Kabonero aranenga Kagame winjiye muri 2010 akiniga abashaka kumunenga...p.14 Umwanditsi arasanga urwego rw'umuvunyi rutangiye kwihwitura.. P.8 Gacaca: Abenshi barishakira imitungo kuruta ubutabera kubapfuye...p.6 Ni imibare: Perezida Kagame (Photo/ Archives) Amakuru agera ku kinyamakuru Umuseso aremeza ko Perezida Paul Kagame atashingiye ku mbabazi mu kubabarira Luis Duenas Herrera, umunyesipanye wahamwe n icyaha cyo kunyereza imisoro mu Rwanda. Luis Duenas Herrera, wari umaze hafi amezi icyenda mu munyururu, ni Perezida wa kompanyi yitwa Espina Obras Hidraulicas, ikora ibikorwa byo gutunganya amazi. Uyu mugabo, yinjije amakaro agenewe Minisitiri Bikoro Munyanganizi, adasoze. Kimwe n uwahoze ari umunyamabanga wa Leta ushinzwe amazi na mine, Munyanganizi Bikoro, yakatiwe igifungo cy imyaka ibiri n ubutabera bw u Rwanda. Nyuma yo gukatirwa, uyu mugabo, kimwe n umuryango we, bandikiye Perezida Kagame, bamusaba imbabazi, ahanini bemeza ko ubuzima bwe butameze neza muri gereza, nkuko byatangajwe na Minisitiri w ubutabera w u Rwanda, Tharcisse Karugarama. Ariko ibyo sibyo Kagame yashingiyeho, ahubwo habaye imishyikirano y ibanga hagati ya Leta ya Kigali na Leta ya Espagne. Mu kwezi Yatangiwe manda: Kayumba Nyamwasa (Photo/ Archives) kw Ukwakira 2009, Minisitiri w ububanyi n amahanga wa Espagne, Angel Lossado, yagiriye uruzinduko mu Rwanda. Bimwe mu byamugenzaga harimo n ifungwa rya Herrera. Amakuru dukesha abantu bizewe bakora mu nzego z ubutabera, ariko badusabye kudashyira ahagaragara amazina yabo, yemeza ko mu mishyikirano yahuje Minisitiri Lossado n abategetsi b u Rwanda, bumvikanye ko Leta y u Rwanda yafungura Herrera, na Leta ya Espagne ntihe agaciro manda zatanzwe n umucamanza w umwesipanye, Fernando Andreu Mirreilles. Nubwo ari ububasha bwa Perezida kubabarira umunyacyaha uwo ari we wese, ubusanzwe, imbabazi za Perezida zihabwa umuntu wakatiwe urwo gupfa, cyangwa se igifungo cya burundu, cyangwa ku mfungwa zidasanzwe (nk uwabayeho umukuru w igihugu). Twibutse ko umucamanza Fernando, yatangiye abayobozi bakuru b igihugu, barimo na Perezida Kagame, manda, kubera ibyaha by ubwicanyi, birimo ubwicanyi bwakorewe abesipanyolo 9. Nawe: Gen. Karake (Photo/ Archives) Leta y u Rwanda yo yemeza ko ziriya manda zihishe inyungu za politiki, atari inyungu z ubutabera, ikanahakana ibyaha abayobozi b u Rwanda baregwa n umucamanza Fernando. Mu gukina dipulomasi, asoza uruzinduko rwe, Minisitiri Lossade akaba yarasabye Minisitiri Tharcisse Karugarama, kuzagirira uruzinduko muri Espanye, akagaragariza abayobozi b icyo gihugu imapamvu manda za Fernando zidakwiye guhabwa agaciro, ariko, nkuko ayo makuru abyemeza, Leta ya Esipanye yamaze kumvikana n iy u Rwanda ko manda za Fernando ziteshwa agaciro, nk ikiguzi cyo gufungura Herrera. Twibutse ko bamwe mu basirikare bakuru b igihugu batangiwe manda harimo Gen. James Kabarebe, Gen. Charles Kayonga, Gen. Sam Kaka, Gen. Karenzi Karake, Gen. Emmanuel Gasana, Gen. Jack Nziza, n abandi. Usibye Feranando, twibutse kandi ko n umucamanza w umufaransa, Jean Louis Bruguière, nawe yatangiye manda abayobozi bakuru b u Rwanda, bagera ku icyenda. Didas M. Gasana

3 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 AMAKURU Urup. 3 Undi mutangabuhamya ushinja Kagame kurasa indege ya Habyarimana Uwo ni Christopher Black, umunyamategeko waminuje mu mategeko mpanabyaha mpuzamahanga (International Criminal Lawyer), uje ukurikira abandi bashakashatsi n abatangabuhamya batandukanye, bashinja Perezida Kagame n ingabo yari ayoboye za RPA, guhanura indege ya Habyalimana. Si ukurasa indege ya Habyarimana gusa, ahubwo uwo munyamategeko ashinja FPR ibyaha by intambara, n ubwicanyi, mu ntambara RPA yarwanaga n ingabo zahoze ari iza Leta y u Rwanda, kuva mu 1990 kugeza mu Mu nyandiko yashyize ahagaragara kuwa 29 Ukuboza 2009, Umuseso ufitiye kopi, Black anagaragaza ko Leta zunze ubumwe z Amerika, usibye no kumenya umugambi wa RPA wo gutera u Rwanda, zanafashije RPA mu ntambara ku buryo bugaragara. Black agira ati: Nyuma y amasezerano y amahoro y Arusha, yahagarikaga intambara, amatora agategurwa, FPR yabonye itatsinda amatora, ihitamo inzira y ubusamo yo gufata ubutegetsi mu Rwanda, itangira imyiteguro y icyiciro cy intambara cya nyuma, guhera mu mpera za Black akomeza avuga ko mu 1994, FPR yananije Leta gukora, inategura igikorwa cya nyuma cyo kurangiza intambarakwica uwari Perezida Juvenal Habyalimana. Ibyo, kuri we, byabaye kuwa 06 Mata 1994, ubwo ingabo za APR zarasaga indege ya Habyalimana, ava mu nama mu gihugu cya Tanzania, (The RPF did all it could in 1994 to paralyse the functioning of the government, to exacerbate racial tensions, and prepare for war. Then on April 6, 1994 they launched their final surprise attack by shooting down the presidential plane returning from a meeting in Tanzania that Museveni had arranged). Bombe ziracyisuka: Perezida Kagame (Photo/ Archives) Christopher Black yemeza ko mu nama ya nyuma yateguye umupango wa guhanura indege ya Habyarimana, yanitabiriwe na Gen. Salim Saleh, murumuna wa Perezida wa Uganda, Yoweri Museveni. Nyuma yo guhanura indege ya Habyalimana, yanaguyemo na Perezida w u Burundi, Christopher akomeza avuga ko ingabo za RPA zakwije imirwano mu duce twose tw igihugu zitari zakigaruriye, ari nako zica abasivile nta kurobanura. Black agaruka ku buhamya bwa Nyakwigendera Dr. Alison Desforges, mu rubanza rwiswe Military II trial, mu rukiko mpuzamahanga rwa Arusha, mu mwaka wa 2006, aho Alison yatangaje ko RPA itakwirakwije intambara igamije guhagarika jenoside, ahubwo yashakaga gufata ubutegetsi (the RPF claim that they attacked to stop a genocide was a myth; just propaganda to justify their attempt to seize power by force of arms). Mu gushimangira ubwicanyi avuga ko bwakozwe na RPA, Black agaruka kuri raporo yakozwe na Robert Gersony, wa USAID, mu 1994, ivuga ko RPA yakoze ubwicanyi bw abahutu buteguwe (a systematic and planned massacre of the Hutu population.) Black yemeza ko RPA yafashijwe cyane na Leta zunze ubumwe z Amerika, mu marembera y intambara. Akomeza yemeza ko Leta zunze ubumwe z Amerika zashinze ibiro i Nairobi, byise UN Rwanda Emergency office, Juvenal Habyarimana (Photo/ Archives) yakoreragamo abasirikare b Amerika, bafashaga RPA ku gutara amakuru y intambara n ingendo z ingabo za Leta. Akomeza agira ati: Prudence Bushnell yatelefonye uwari umugaba w ingabo z u Rwanda, muri Gicurasi 1994, amubwira ko nadashyira intwaro hasi, amenya ko arwana na Leta zunze ubumwe z Amerika, kandi ko azatsindwa. (Prudence Bushnell telephoned the Rwandan Army chief of staff in May 1994 and told him that unless he surrendered he must know that he is fighting the United States of America and will be defeated). Christopher Black, uje wiyongera ku bandi bashakashatsi n abahoze ari abasirikare ba APR bashinja APR ibyaha by ubwicanyi no kurasa indege ya Habyarimana, akomeza avuga ko abasirikare ba Leta zunze ubumwe z Amerika (special forces) bari mu ngabo za APR, nabo barwana. Mu gusoza ubuhamya bwe, Black avuga ko ibyabaye mu Rwanda, bikwiye kubazwa Leta zunze ubumwe z Amerika, kuko ari zo zafashije APR mu byo yakoze byose (But the prime responsibility rests with the United States of America and in particular the regimes of Bill Clinton and George Bush and now Mr. Obama. As Boutros-Ghali, the UN Secretary General at the time stated to Canadian historian Robin Philpot in 2004, The United States is one hundred percent responsible for what happened in Rwanda. Didas M. Gasana

4 Urup. 4 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 IKINYAMAKURU KIMURIKIRA ABATURARWANDA Managing Director Charles B. Kabonero Cell: Managing Editor Didas M. Gasana Cell: Design and layout Richard M. Kayigamba Cell: Dore Uko Tubibona Utazahazwa na duke mu mazi abira Umwaka twashoje ejobundi, ntiwahiriye bamwe mu baguye mu gafaranga ka Leta, bakakanyereza. Usibye abanyacyubahiro batandukanye ubu babarizwa muri gereza nkuru ya Kigali, ubu noneho haravugwa n itsinda ry ibikomerezwa byanze guhishurira umuvunyi, imitungo yabyo, kuko batafatanyije kuyinyereza. Ariko burya amategeko arusha ibuye kuremera, noneho abo ba nyakubahwa ibyabo byasubiwemo. Ubu haravugwa urutonde rw abasaga 50 bahagaritswe by agateganyo ku mirimo yabo, ari nako imishahara yabo ifatirwa cyangwa bagahembwa kimwe cya kabiri. Igitangaje ariko, ni uko kuri urwo rutonde, abagaragaraho atari abaherwe bazwi mu banyacyubahiro bo mu Rwanda. Nko muri RDF, ukomeye washyizwe ahagaragara, ni Lt. Col. Ese nta ba General baba baranze kwereka Umuvunyi akayabo bigwijeho kandi ko bahari? Muri Polisi naho uri hejuru ni Superintendent, mu basivili, uri hejuru ni ambasaderi. Kandi muri izo nzego zose, harimo abantu bazwiho kuba ari ba «Gafaranga». Iyi ntambara yo kurwanya akaboko karekare ku mutungo wa Leta, ikozwe mu mucyo nta marangamutima cyangwa guhumiriza kuri bamwe, umwaka wa 2010, wazarangira ubuzima butangiye korehera benshi mu banyarwanda. Impamvu ikaba ari uko aba bakozi ba Leta, ari bo bamira agafaranga kakageze ku muturage, bamara kugashyikira, ntibibuke ko hari umuturage usamira isazi mu kanwa. Ibiciro by amazu n ibiribwa byazamuka ntibagire icyo babikoraho, kuko bo baba barariguyemo. Ubwanditsi Mu bihugu bifite demokarasi, ingoma zihirikwa n abaturage, binyuze mu matora, abaturage bagashyiraho ubutegetsi bishakiye, nko muri Amerika. Mu bindi, ingoma zihirikwa n abaturage babinyujije mu myigaragambyo (mass revolts), nk ibyabaye muri Madagascar. Mu bindi, ingoma zihirikwa n abasirikare, bakoze kudeta. Muri izo nzira zose, ishoboka mu Rwanda, ni iya nyuma (Imana idufashe ntibikabe). Mu Rwanda, ntabwo amatora yavanaho ubutegetsi burihoimpamvu nakunze kuzigarukaho. Nta nubwo kandi abaturage bavanaho ubutegetsi, bakoresheje popular mass revolts. Impamvu y iki gitekerezo ni iyihe? Ni uko bimaze iminsi bivugwa. Hakunze kuvugwa amakuru ya kudeta mu Rwanda kenshi, amakuru y abashaka guhirika ubutegetsi bwa Kagame- nubwo biba ari ibinyoma byambaye ubusa, ariko kuba bivugwa, kuba biri mu mitwe y abantu, bifite impamvu. Ese abantu banze ubu butegetsi ku buryo bumva bakeneye kudeta? Ese hari abantu bagaragara koko bashobora cyangwa se bakeneye kudeta? Ibi ndabigarukaho mu kanya. Hamaze iminsi handitswe amakuru muri bimwe mu bitangazamakuru byo mu Rwanda avuga kuri raporo y abanyepolitiki baba bihishe inyuma ya Democratic Green Party of Rwanda. Iyo raporo yakozwe na Gen. Nziza. Bamwe mu bavuzwe, ni abantu bahoze cyangwa se n ubu bakiri abarwanashyaka b imena ba FPR, ariko, mu isesengura, batagifite FPR ku mutima. Ndemera ko ari naho Gen. Nziza yahereye avuga ko abo bantu bihishe inyuma ya Democratic Green Party of Rwanda- kuba batagifite FPR ku mutima, kabone niyo baba bakiyirimo ubu. Usibye no kuba ubuyobozi bwa Green Party bwarahakanye ayo makuru y abanyepolitiki bayiri inyuma, bashaka guhirika ubutegetsi bwa Kagame, mu bavuzwe, harimo abantu b inshuti zanjye, tuganira kenshi, nahamya 100 ku rindi ko ibyo bavuzweho, ari ibinyoma byambaye ubusa, ariko kuba bivugwa, nicyo giteye ikibazo- ari nacyo nshaka kwibandaho, nkanagaragaza impamvu ibyo abo banyepolitiki na Didas M. GASANA UKO MBYUMVA Impamvu FPR itazaramba ku ngoma batwererwa ubu, amaherezo, bishobora kuzaba impamo. Si ubwa mbere raporo nk iyo ya Gen. Nziza ivuzwe. Mu mpera za 2007, hakwirakwijwe amakuru nkayo, byatumye, mu kiganiro rimwe n abanyamakuru, mbibaza Perezida Kagame. Icyo gihe, Perezida Kagame yanshubije ko nta kudeta ishoboka mu Rwanda. Ni amahire. Tugaruke ku mpamvu yabyo. Ikigaragara, ni uko ubutegetsi bwa Kagame bufite paranoia, ni ukuvuga ubwoba bwa baringa, kubera gutegekesha igitugu, bigatuma bukeka umuntu uwo ari we wese. Niyo mpamvu, umuntu nka Ambasaderi Pascal Ngoga, yazira gusa ko Kayumba yamuhaye ikimasa. Gen. Kayumba akazira kongeza amapeti abasirikare ba RDF barwaniraga muri Congobigafatwa nko gushakisha popularity, n abandi nk abo bagiye bazira amaherere. Kubera icyo gitugu, kibyara ubwoba, bituma Kagame akeka buri umwe wese, bituma arushaho gutana n abari inshuti ze- byose byongera umubare w abakwifuza ko ibintu bihinduka mu Rwanda. Abantu bose bakunze kuvugwa mu bihuha nk ibyo, ni abantu bahoze ari inshuti za Kagame za hafihera kuri Kayumba Nyamwasa, Patrick Karegeya, Pascal Ngoga, Janet Rwigema, John Nkongoli, Patrick Mazimpaka n abandi. Mu gutana n abahoze ari inshuti ze, rimwe na rimwe kubera amakosa yabo, ariko cyane cyane aye, Kagame aba yiyongerera abanzi, aba agabanya ingufu za FPR, ari byo ntandaro yo guhirima kwayo. Urebye abantu baremye FPR cyangwa se RDF ariko ubu batarebana nayo ay urukundonka ba Karegeya, Kayumba, Mazimpaka, Bihozagara, ukareba abaheze muri gereza nka Kalisa Alfred, ukareba aberekeye iy ubuhungiro nka Valens Kajeguhakwa, ntutinda kubona ko FPR yasenyutse, kandi irushaho gusenyuka. Urebye nka Uganda, byatwaye imyaka isaga 24 kugirango NRM ya Museveni icikemo ibice- abari ibyegera bye bya hafi, nka Col Dr Kiza Besigye, bice ukubiri nawe. Muri Kenya, byatwaye imyaka isaga 30 kugirango KANU icikemo ibice- abayiremye basubiranyemo, kimwe na Tanzania kuri CCM, nawe byatwaye imyaka isaga 35 kugira ngo Augustin Mrema yitandukanye na CCM, ashinge ishyaka rye. Muri ibyo bihugu bibiri mvuze, uko gucikamo ibice kwagize ingaruka zikomeye muri Kenya- KANU itakaza ubutegetsi. Muri Uganda, ubu Kiiza Besigye niwe uraza Perezida Museveni adasinziriye. Icyo nshaka kuvuga rero ni iki? Mu Rwanda, FPR yari yitoraguriye akarima pe. Ntiyavanwa ku butegetsi n amatora, keretse FPR ihumirije ikemera ibyo Ingabire Victoire, Bernard Ntaganda na Frank Habineza, bayisaba, kandi ntishobora- ubwo ndavuga kuvugurura komisiyo y amatora n amategeko agenga amatora. Mu Rwanda, abaturage ni ndiyo mubyeyi- nta pressure bashobora gushyira kuri Leta- nka Madagascar. Bityo FPR yari ifite ububasha bwose bwo kuguma ku ngoma, ariko izazira gucikamo ibice kwayo. Nta kwezi gushira FPR, cyangwa se Kagame, adacanye uwaka n uwari inshuti ye, ni ukuvuga nta kwezi gushira FPR idatakaje imbaraga. Bivuze kugwira kw abakora impinduka, kandi birakomeza. Amaherezo? Tuzambuka ikiraro tukigezeho, ariko FPR, nako Kagame, nakomeza atya, ntabwo tuzacyambuka amahoro. diga_mbi@yahoo.fr Cellphone :

5 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 Urup. 5 ISESENGURA 2010: Amatora ya Perezida wa Repubulika azaba indya nkurye Amatora mu Rwanda ni aya kera cyane kuko Abanyarwanda bari bafite uko batora ababayobora. Uwabaga azi guhakwa cyane yagabanaga ubutware mu gihe cy umwami akazazungurwa n uwo mu muryango we. Uko ibihe byagendaga bisimburana, abashefu n abasushefu batangiye gutorwa ariko bikagendera ku mabwiriza y Ababiligi bagamije inyungu zabo bitewe n abo bashaka gushyira ku butegetsi. Gutegura amatora byakomeje kubamo ibibazo bikomeye abantu bamwe bakagenda bigizwayo, abandi bakirukanwa mu gihugu, hakaba n abakiza amagara yabo ku mpamvu zinyuranye. Uwageragezaga kuvuga ko amatora yateguwe nabi yagiraga ibibazo, ariko hakaba n abandi babibona bakanga kuvuga kugira ngo batiteranya n Ababiligi ngo batabambura imyanya, bityo amata akaba abavuye mu kanwa. Amashyaka ya politiki mu Rwanda yaranzwe no guhuzagurika, no kutagira gahunda yo kugera ku butegetsi ngo agire icyo amarira abaturage. Mu bihe binyuranye igihugu cyanyuzemo hakunze kugaragara ishyaka rimira ayandi rigasigara ryonyine(mdr Parimehutu na MRND) cyangwa rikabyara utwana twitwa amazina anyuranye(ari two umwe mu banyapolitiki aherutse kwita twa Satelite) rikatwonsa, rikaduheka, imyaka myinshi igashira tutaracuka, bityo amahanga akerekwa ko mu Rwanda hari amashyaka menshi. Nk uko bigaragara bikaba byaranditse amateka, ingabo za FPR Inkotanyi zakuyeho ingoma y Abatabazi, jenoside irahagarikwa. Nyuma, Umuryango wa FPR Inkotanyi watsindiye kuyobora igihugu ushakisha amwe mu mazina y amashyaka yahozeho ubita Imitwe ya politiki, nawo uhindura inyito ubavungurira ku myanya y ubutegetsi. Kuva mu nzibacyuho kugeza no ku matora yo mu mwaka wa 2008 imyinshi muri iyo Mitwe ya politiki yagiye mu mugongo wa FPR babona imyanya batagombaga kuko nta mbaraga bari bafite. Ibi byose Abanyarwanda barabireba bakabicira urubanza bicecekeye, ariko amaherezo si uko bizakomeza. Mu mwaka wa 2003 amatora yatwaye amafaranga , mu mwaka wa 2008 hagenda amafaranga , none mu mwaka wa 2010 mu matora ya Perezida wa Repubulika hazagenda Aka kayabo k amafaranga, nubwo amwe atangwa n abaterankunga, andi atangwa na Leta y u Rwanda avuye mu ngengo y imari. Ikibabaza ni uko iyo abayobozi bamaze gushyirwaho hatanzwe amafaranga menshi mu matora, benshi bagera mu myanya bakanyereza ayandi menshi nk uko bihora bigaragazwa n Umugenzuzi mukuru w imari ya Leta. Iyo bikubitiyeho ko amatora aba atagenze neza ngo anogere rubanda, kenshi bagahabwa abayobozi batashakwaga n iyo rubanda ngo bibe bikurikije rya hame rivuga ubutegetsi butangwa na rubanda, ahubwo ikinyuranyo bagera no ku butegetsi ntibakorere rubanda, birushaho kuba agahomamunwa! Kimwe mu bintu biranga demokarasi mu gihugu ni amatora akozwe mu bwisanzure no mu mucyo. Aho demokarasi iri, Komisiyo ishinzwe gutegura amatora iba yigenga itavugirwamo n ubutegetsi cyangwa ishyaka riri ku butegetsi riba rishaka kubugumaho ku ngufu. Mu Rwanda, Perezida wa Komisiyo y amatora ahora ari Karangwa Chrisologue umusaza ukangata cyane agakoresha n igitugu akorera FPR. Abatoresha ku nzego zose baba bkkwiye kuba ari abantu batagira aho babogamiye. Gutora kw abaturage ni ingenzi, ariko ikintu cy ingirakamaro ni uburyo amajwi abarurwa, uko avanwa mu tuzu batoreyemo agezwa ku Mirenge no ku Turere kugeza ku rwego rw igihugu. Akenshi muri Afurika no mu Rwanda by umwihariko, impapuro zitorerwaho n udusanduka, biba bikubye inshuro nyinshi imibare y abagomba gutora, maze igihe amatora arangiye kuri za site bagahuriza imibare y amajwi ku nzego zo hejuru bakayinyonga ku mukandida badashaka, bakayizamura byanze bikunze kuwo bifuza ko atsinda. Kubera ko indorerezi zigenga ziba zidafite abantu bashobora kujya kuri buri cyumba cy itora, kandi bakaba badashobora kugenzura uko imibare yateranyijwe uhereye ku nzego zo hasi kugeza ku rwego rw igihugu, abateguye amatora bacunga ahari icyuho bagahuza imibare uko babishaka bigeze hejuru! Gutegura amasanduka n impapuro zitorerwaho mbere y iminsi ibanziriza amatora, ugatoranya intore zifite ibakwe zigakoreshwa inama ya nyuma yo gutegura amatora, zarangiza zikarushanwa mu gutera igikumwe imbere y izina zabwiwe bikabikwa aho ibizava mu baturage bizahurizwa bwa nyuma bikaguranwa, si ibintu bigoranye ku bantu bazobereye mu gutekinika. Iyo uri Perezida wa Komisiyo y amatora ukaba n umwe mu bayobozi bakuru b ishyaka riri ku butegetsi, hagati y andi mashyaka n iryo ubereye umuyobozi, inyungu za mbere ziba iza nde tutabeshyanye? Iyo ishyaka ryawe ryatanze umukandida ku mwanya uyu n uyu, wumva hatsinda nde kandi ari wowe uyoboye amatora? Ntacyo wakora mu bushobozi, mu bubasha no mu mabwiriza yo mu ibanga ngo uhanyurane isuku? Ariteguye: Kagame (Photo/ Archives) Amatora ya Perezida afitiwe impungenge Hanze y igihugu hari abarakare bashaka ubutegetsi cyane bifuza kuza guhatana n umukandida wa FPR bimaze kugaragara ko azaba ari Paul Kagame wivugiye ko ataba we ari uko hari ikintu gikomeye cyabaye mu gihugu. Iki kintu avuga cyashobora kumubuza, abatera inzuzi bavuga ko gishoboka ariko ntibagaragaza icyo ari icyo. Ibi bikaba bivuze ko kibaye cyaba atari ikintu cyiza. Cyaba mbere y amatora cyangwa cyaba mu matora? Mbese kibaye byagenda bite? Sinzi niba hari ufite igisubizo. Gahunda y amatora ya Perezida wa Repubulika azaba ku itariki ya 9/8/2010 nk uko byatangajwe n Inama y Abaminisitiri, ariko kugeza ubu abahora basakuriza hanze y u Rwanda bavuga ko bazaza kwiyamamaza, ngo bamwe ntibarabona ibyangombwa bituma baza mu Rwanda rwabo kandi ngo ubwo burenganzira barabwimwa n ubutegetsi bw urwanda. Imitwe ya politiki mishya ishaka kuvuka yateye ubwoba FPR, ku buryo na PS Imberakuri bemereye bashobora kuba batangiye kwicuza icyatumye bayemerera, akaba ariyo mpamvu Sena itangiye kuyitunga urutoki, abantu bakaba bategereje ikizava mu kuba baramutumije akanga kwisobanura ako kanya. Bamwe bakaba barabyise kubasuzugura, bityo na Me Ntaganda akaba atangiye kubona ko ageze mu mahina nk amwe ya MDR. Nk uko Umunyamabanga Nshingwabikorwa wa Komisiyo y amatora Munyaneza Charles na Perezida wa Komisiyo y Igihugu y amatora Karangwa Chrisologue babivuze, abazatora mu mwaka wa 2010 bangana na , ayo matora akaba azatwara akayabo ka miriyari 6. PS Imberakuri irashaka kuzaryaho kuko yamaze kwemerwa nk Umutwe wa politiki wa 10. Imitwe ya politiki ikunze Sena nitamwivugana: Ntaganda (Photo/ Archives) kwiyomeka kuri FPR nk uko bisanzwe imwe yamaze gutangaza ko itazatanga umukandida ku mwanya wa Perezida. Ababaye abambere ni PDI hakurikiraho UDPR, hakzakurikiraho PPC, PDC, PSR na PSP, hakaba hategerejwe icyemezo cya nyuma cya PSD na PL ishobora kuzahabwa ubutumwa bwo kuzirwariza ku myanya y Abadepite. PS Imberakuri ikaba ari yo yigaragaje mu Mitwe ya politiki iri mu gihugu ko ishaka kuzahatana na FPR ku mwanya wa Perezida. Ugerernyije n igihe gito gisigaye, abari hanze bataraza kwimenyereza abaturage, bakaba bashobora kuzabihomberamo nk uko byagendekeye Twagiramungu kuko bazaba basiganwa n igihe gishobora kkuzatuma bateshaguzwa bagahura na Karangwa Chrisologue akabakura mu kibuga abategeye ku ijambo. Abazatoresha biganjemo abarimu(intore ziri mu itorero) benshi bakaba bamaze gutegurwa, ndetse n ibikoresho bimwe bikaba byarateguwe, dore ko Komisiyo y Igihugu y amatora yavuze ko isigaye yifitiye icapiro ku buryo impapuro za ngombwa z amatora izazicapira. Impungenge n ibibazo Ikigaragara ni uko Itegeko Nshinga ririmo ingingo zikibangamiye ubwisanzure bwa demokarasi: nka Forum y amashyaka yanenzwe kenshi, ni uko mu nyungu za FPR iryo tegeko rishobora kutazavugururwa. Ikigaragara kuri iyi ngingo, ni uko gutinzwa no gukererezwa kuza mu Rwanda kuri abo bose babishaka, biri mu nyungu za FPR kugira ngo batabona umwanya wo kuza kwimenyereza u Rwanda n Abanyarwanda, kugira ngo bitazabangamira FPR n umukandida wabo utaramenyekana, ariko Umukuru w Itorero ry igihugu n Intore Bwana Rucagu Boniface akaba yarabwiye Paul Kagame ko, amatora atinze ngo bamutore, kuko azi neza uko bazayayobora n uburyo bazabikoramo! Birasaba iki kwiyamamariza umwanya wa Perezida wa Repubulika? Ku byerekeranye n ibisabwa kugira ngo umuntu yemererwe kwiyamamariza umwanya wa Perezida wa Repubulika, igisubizo cyabaye ikiri mu Itegeko Nshinga, ingingo ya 99: agomba kuba afite ubwenegihugu nyarwanda bw inkomoko; kuba nta bundi bwenegihugu afite; kuba nibura umwe mu babyeyi be afite ubwenegihugu nyarwanda bw inkomoko; kuba indakemwa mu myifatire no mu mibanire ye n abandi; kuba atarigeze akatirwa burundu igihano cy igifungo kingana cyangwa kirenze amezi atandatu; kuba atarambuwe n inkiko uburenganzira mbonezamubano n ubwa politiki; kuba nibura afite imyaka 35 y amavuko mu gihe cyo kwiyamamariza uwo mwanya, no kuba aba mu Rwanda igihe asaba kwiyamamariza uwo mwanya. Icyo iri tegeko rihatse ayandi ritasubije, ni igihe aba amaze aba mu Rwanda, uretse ko mu itegeko rigenga amatora bishobora kunobekwamo, bityo mu gihe abari hanze bashaka kuza kwiyamamaza bazaba bataramara icyo gihe baba mu Rwanda, bagahita bavamo rugikubita! Uwiyamamariza umwanya wa Perezida ashobora gutangwa n umutwe wa Politiki cyangwa akaba ari umukandida wigenga, ariko icyo gihe asabwa abantu 600 bamusinyira bava mu Ntara zose z igihugu kandi bakaba bafite indangamuntu zabo bemerewe no gutora. Ikindi cyavuzwe kuri iyo ngingo, ni uko ikirangantego cyakoreshejwe n undi muntu kidashobora gukoreshwa n undi, kabone n iyo amatora cyakoreshejwemo yaba yararangiye. Mbese Imitwe ya politiki imaze imyaka 16 ikorera mu Rwanda nta muntu bafite wujuje ibyangombwa wayobora igihugu? Bakaba bamaranira iki niba badashaka kugera ku mwanya wa Perezida wa Repubulika? Me Ntaganda niwe usubiza iki kibazo akavuga ko Ishyaka rye atari ishyirahamwe rihinga amateke, ko rishaka ubuyobozi kugeza ku mwanya wa Perezida. Nk uko twatangiye tubivuga, iyo umuntu amaze kureba Imitwe ya politiki mishya yatangiye kuvuka, haba mu gihugu cyangwa abari hanze ya cyo bashaka kujya mumatora ku mwanya wa Perezida wa Repubulika, ukareba n uburyo Ingabire Victoire ashyushya abantu ataragera mu gihugu, ubona ibintu bizaba bishyushye mu matora ya Ni ukubitega amaso. Habuhazi Innocent

6 Urup. 6 ISESENGURA UMUSESO No mutarama 2010 Gacaca: Bamwe barishakira imitungo kuruta inyungu z ubutabera Urukiko gacaca rw Umurenge wa Kimironko rumaze iminsi rukurikirana urubanza rw umuryango wa Higiro Martin watanze ikirego mu manza za gacaca ku Murenge wa Gikondo, aho boherejwe n urwego rw igihugu rushinzwe inkiko gacaca. Musengamana Felicien na Mukasa Mustafa bamuhishiye umuryango, aho kubagororera abashora mu rubanza kandi bararokoye umuryango we. Nk uko byagaragaye muri urwo rubanza bikavugwa n abo bagiraneza yahindutse nyuma ya jenoside, ngo byatewe nuko Higiro Martin n umugore we na mushiki wa Higiro Martin basabye abo bagabo gushinja Gatarayiha Nestol bakabangira, bityo nabo babakurura mu rubanza. Nk uko byavugiwe muri urwo rukiko, umuryango wa Gatarayiha Nestol wose warahigwaga cyane ku buryo bajyanywe kwicwa inshuro nyinshi bakarokoka, biza kugeza ubwo Musengamana Felicien abishingira ko batazabura igihe interahamwe zizabashakira. Umuryango wa Higiro Martin waregaga Nestol wavugaga ko, Gatarayiha Nestol na Musengamana Felicien bari kumwe mu gitero cyaje gutwara abana ba Higiro Martin aribo: Epihanie na Varelie bakabasambanya bikaza kubaviramo gupfa nyuma ya jenoside kubera uburwayi babateye. Umugore wa Higiro Martin akaba yarashinjaga Gatarayiha Nestol kuzana ibitero kwa Higiro Martin, ndetse ngo n igihe yari avuye aho yari yarahungishirijwe(twaje kumenya ko ari Mille Collines) aje gushaka amafaranga yari yasize mu rugo, ngo yasanze Gatarayiha Nestol ahagaze ku rugo rwabo yambaye imyenda ya gisirikare afite n inkota, ngo bagira ubwoba basubirayo. Uwitwa Musengamana Felicien wahishe umuryango wa Higiro Martin, ku itariki ya 23/12/09 yari ahagaze imbere y inteko gacaca asobanura ko interahamwe yitwa Damascene ari yo yaje igakura umukobwa wa Martin, Valerie mu bandi yari ahishe. Asobanura uko byagenze, yavuze ko byageze aho, abo yari ahishe akabajyana kwa Mukuru we Hategeka wari ufite ingufu muri jenoside akajya kuhabahisha, ariko bakaza kuhavanwa n imodoka y abasirikare. Yavuze ko iyo Nterahamwe Damascène yararanye Valerie ikamusambanya ndetse ikamutera Sida bikaba byaramuviriyemo gupfa nyuma ya jenoside. Abajijwe niba ayo makuru yarayatanze muri gacaca, yavuze ko yagize ubwoba ntiyatanga amakuru yuko Gacaca isize murage ki? Mukantaganzwa Dommitille (Photo/ Archives) byagenze kubera ko yari yaramenye ko umuryango wa Higiro Martin washakaga kumuhitana. Ibyo byatumye asaba imbabazi zo kudatanga amakuru kubera umutekano we yarengeraga. Abajijwe niba mu bitero byicaga abantu yarabonye Gatarayiha Nestol, yasobanuye ko yari amuhishe kuko yashakwaga cyane akaba atarigeze asohoka. Yabwiye urukiko ko, interahamwe zaje kenshi zishaka Nestol n umuryango we bagamije kubica, bikaza kugeza ubwo yemeza ko abo bantu atari abatutsi akishingira ko batazabura akanabisinyira, kabone nubwo mukuru wa Nestol yari yaragiye mu nkotanyi muri 92. Musengamana Felicien ngo yamuhishe kugeza ku munsi wa nyuma amubwira ko agiye mu Nkotanyi. Mu gushaka uko Gatarayiha Nestol yashinjwa, hifashishijwe Mukasa Mustafa nawe wahishe umuryango wa Higiro Martin afatanyije na Musengamana Felicein, umwe agatwara abana undi agatwara abakuru babashaga kwihanganira inzara. Urukiko rwabajije Mukasa Mustafa uko yahererekanyije umuryango wa Higiro Martin bawugabana ngo bawuhishe ntibahuza kuri bimwe, ariko bamubajije niba yarabonye Gatarayiha Nestol mu bicanyi avuga ko atigeze amubona, anahakana ko atigeze abona Musengamana Felicien mu bikorwa bibi by ubwicanyi muri jenoside, ahubwo yemeza ko bafatanyije guhisha umuryango wa Higiro Martin. Umuzamu wakoreraga Higiro Martin wishwe muri jenoside yakuruye impaka ndende Gatarayiha Nestol ahawe umwanya, yasobanuye ko dosiye ye yakozwe aho nyina umubyara atangiye ubuhamya bwanditse avuga uko umuryango wa Higiro Martin wahungishijwe n abasirikare bo kwa Habyarimana, akanga kuvuga ibyo bari bamusabye byo gushinja Munyakazi, bikaba byaratumye umugore wa Munyakazi afungwa kuko yapfobeje jenoside mu rubanza ahaswe ibibazo. Gatarayiha Nestol yanavuze ko umuryango we witabaje uwa Higiro Martin mu gihe cya jenoside ngo nabo babajyane babahungishe bakanga bakabata aho, banabatumaho ngo baboherereze MINUAR ntibagire icyo bakora. Aho jenoside irangiriye kwa Higiro Martin bagasanga umuryango wa Gatarayiha ukiriho, ngo barabatoteje bababuza amahwemo hifashishijwe zimwe mu nyangamugayo za gacaca mu Kagari. Ibyo ahanini ngo byaterwaga no kuba umuryango wa Gatarayiha Nestol warashakaga gushyira ahagaragara iby umuzamu wakoreraga Higiro Martin wari uzwi ko ari umututsi bahungishwa bakamusiga, umugore wa Higiro Martin yagaruka aherekejwe n abasirikare batatu bagasanga ibintu byabo byasahuwe, uwo mugore agatonganya uwo muzamu bagasubirayo, ariko uwo muzamu ntiyongere kuboneka, kugeza n ubu amaherezo ye akaba atazwi, ushatse kumuvuga wese agatotezwa cyane. Urukiko gacaca rwa Kimironko rwabajije Musengamana Felicien niba yari azi uwo muzamu, asobanura ko azi neza ko yari umututsi, akaba yaramubonye kabiri ari ku gipangu cy inzu yo kwa Martin aho yakoraga, ariko ngo umugore wa Martin akaba yaragarutse agasanga ibintu byabo byasahuwe akamutuka, akaba ataramenye irengero rye nyuma. Abajijwe imyaka uwo mukozi w umuzamu Min. w'ubutabera; Tharcisse Karugarama (Photo/ Archives) yari afite, yavuze ko ari nka 28. Abajijwe impamvu atamushyize mu bandi yari afite yahishe, yasubije ko yagize intege nke bitewe n ibibazo yari arimo by abo ahishe, ndetse n umugore we akaba yari umututsi. Mukasa Mustafa yabajijwe niba azi amazina y uwo muzamu, yavuze ko atayazi, ndetse na Musengamana Felicien ntiyabashije kuyavuga. Umunyamakuru w Umuseso yabajije Higiro Martin n umugore we banga kumubwira ayo mazina. Mustafa we yabwiye umunyamakuru ko kumusaba kuvuga iby uwo muzamu ari ukwishyiraho etage atabasha kwikorera kuko atari amuzi neza. Icyakora ku itariki ya 24/12/09 umugore wa Higiro yambwiye ko amazina ye nkwiriye kuyabaza abo mu muryango wo kwa Nestol bamuvuga, ndetse yongeraho n amagambo akarishye ngo: ndabona wabikurikiranye cyane ushishikariye kumenya uwo muzamu nk aho hari uwamugutumye. Nyina wa Nestol yaraze umuhungu we imanza genda ubimubaze, nzaba ndeba icyo muzageraho. Mu gihe Musengamana Felicien avuga ko yahishe umuryango wa Martin, umwe mubo avuga ko yahishe ari we mushiki wa Higiro Martin yarabihakanye avuga ko bihishe ahandi, ko batigeze bihisha mu nzu ye, ariko umugore wa Musengamana Felicien Nyirabahire yavuze ko babanye mu nzu babahishe. Urukiko gacaca rumaze kumva abatangabuhamya bose, rumaze no guha abaturage bose ijambo, rwemeje ko urubanza ruzasomwa ku itariki ya 24/12/08 saa mbiri za mu gitondo, ariko baje hafi saa tanu. Urukiko gacaca rw Umurenge wa Kimironko, rumaze kubona ikirego cyatanzwe n umuryango wa Higiro Martin baregaga Gatarayiha Nestol; Rumaze kumva abatangabuhamya bose; Rumaze no kumenya ko uwitwa Kigingi akatiwe burundu ku bw ibyaha byakorewe Epiphanie na Varelie bavuzwe mu rubanza; Rumaze no kumva ko Kigingi ubwe yiyemerera ko yashoreye umuryango wa Gatarayiha Nestol ashaka kuwica; Rumaze no guha abaturage basabye ijambo bose bakagira icyo bavuga; Rusanze ibivugwa kuri Gatarayiha Nestol ko yaba yaragize uruhare muri jenoside ari ibintu byo gushishozwa. Rwemeje ko, Gatarayiha Nestol nta cyaha na kimwe kimuhama, akaba ari umwere. Rwemeje ko na Mukasa Mustafa wari ufunzwe by agateganyo nta ruhare afite ku bana yashinjwaga ba Higiro Martin aribo: Epiphanie na Varelie. Hemejwe ko ahita afungurwa kuko nta dosiye igomba kumukorerwa. Icyo twamenyesha abasomyi, ni uko umutangabuhamya Musengamana Felicien yari afatiwe ku Murenge wa Gikondo aho urwo rubanza rwaberaga, inyangamugayo na bamwe mu bagize umuryango wa Higiro Martin bakaba baravugaga ko yakatiwe n urukiko rwa Kanserege imyaka 19. Umunyamakuru akaba yarabajije impamvu bashakaga kumwiba batabinyujije mu nzego zishinzwe umutekano cyangwa se ngo urupapuro rumufunga babe bararweretse inteko gacaca ya Kimironko hakabura igisubizo. Umunsi wo gusoma urubanza uwo mugabo Musengamana Felicien wahishe umuryango wa Higiro Martin akaba yari agiye kwiturwa gufungwa, ntabwo yigeze aza. Bamwe mu baturage bari aho bamaze kumva uko urubanza rusomwe, bavuze ko inyangamugayo ngo burya zishyigikira abantu bazo, ariko umunyamakuru yayobewe abo bavuze abo ari bo. Ikindi twamenye ni uko Higiro Martin yagiye kuvugana n umuryango wa Obed Ruzindana ufungiye Arusha akaba yaraguze inzu ze. Ndetse hakaba hari n amakuru avuga ko akorana n uwahoze ari Minisitiri w Intebe mu Rwanda Rwigema Pierre Céléstin muri byinshi, icyo abantu bahurizaho akaba ari ubufatanye mu bucuruzi muri La Bonne Adresse. Abasirikare bahungishije uwo muryango wa Higiro Martin babajyana muri Mille Collines bakaba barimo Kapiteni Simbikangwa wari inshuti ye. Habiyambere Valens

7 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 Urup. 7 ISESENGURA Niba SFB yakwirukana 200, mu zindi kaminuza hataha bangahe? - Noneho kwigishwa byahindutse kuragirwa? Iyirukanwa ry abanyeshuri basaga 200 rivugwa mu ishuri rikuru ry imari n amabanki (SFB) riteye agahinda. Iryo yirukanwa ry agahomamunwa rifite byinshi rigomba kwibutsa kandi rigasigira Leta, amashuri, abarimu, ababyeyi hamwe n abanyeshuri. Mu mashuri abanza n ayisumbuye gutsindwa bibaho bikanageza aho umunyeshuri yirukanwa ariko akenshi biba biterwa n imyitwarire mibi no kuba ataramenya impamvu yiga. Muri Kaminuza umunnyeshuri ashobora gutsindwa bwa mbere ariko iyo asubiye mu bizamini akenshi aratsinda. Mu bihano biteganywa n itegeko ku munyeshuri watsinzwe bidasubirwaho, habamo kwirukanwa akazagaruka nyuma y imyaka runaka uretse ko itarenga ibiri. Nubwo ibyo bibaho, ntabwo biba ku barenze icumi. Ariko rero kuri SFB, ntabwo bisanzwe kuko nta kuntu abanyeshuri basaga 200 bose batsindirwa icyarimwe maze ngo banirukanwe. Ibyo biramutse bibaye, byaba ari agahomamunwa kandi u Rwanda ntaho rwaba rugana mu gihihe viziyo 2020 iteganya ubukungu bushingiye ku bumenyi. Kwirukanwa kariya kageni byaba ari ikibazo kiri mu barimu cyangwa ubuyobozi bw ishuri bwaba butazi inshingano zabwo. Igiteye ikibazo kandi gikiwe gukurikiranwa n inzego zibishinzwe, ni uko umuyobozi w agateganyo wa SFB Papias Maringa avuga ko kwirukana bisanzwe ariko ntarebe umubare w abanyeshuri birukanwe ko uteye isoni. Birasa naho we yishimiye ibyakozwe kandi abishyigikiye cyane. Ibibazo umuntu yakwibaza kandi nawe Bwana Maringa wari ukwiye kubyibazaho ukanabibonera igisubizo, ni ibi: ni gute ishuri rikuru rya Leta kandi rijyamo abahanga rishobora kwirukana abanyeshuri 200 bose? Ese byaba ari ubuswa bw abanyeshuri cyangwa ishuri rinaniza abanyeshuri? Byaba se bidafite aho bihuriye n abarimu bacu babaye abacanshuro aho babonye amaramuko cyangwa ni uko batitaye ku kwigisha? Ese ubuyobozi bwo bwafashe izihe ngamba mbere yuko bufata icyemezo cyo kwirukana abanyeshuri? Ese ubwo twafata SFB ko ari umurezi mwiza kuko ngo yirukanye abaswa? Ese ubwo igisebo ninde kicyaho? Ntabwo ari wowe nk umuyobozi hamwe n ishuri uyoboye? Hari icyizere se umubyeyi ubwo akwiye kugirira SFB ko ari ishuri yarereramo? Yego ntabwo twashyigikira ubuswa n ubunebwe mu mashuri ariko na none Uburezi: Dr Muligande (Photo/ Archives) ntabwo twashimagiza ngo tunashyigikire amashuri yo kwirukana aho kurera. Kwirukana bityo biravuga ko kwigishwa byahindutse kuragirwa, umurezi ahinduka umushuma abanyeshuri bakaba amatungo. Turemeranya ko uburezi bw u Rwanda bukiri hasi kandi ko amakosa akorwa ari menshi ariko ntabwo twemeranya ko ikosa nka ririya ryo kwirukana abanyeshuri bangana kuriya ari ikosa risanzwe. Muri rusange nubwo bibaye kuri SFB kandi wenda bishobora gutanga isomo ku barezi b u Rwanda, umuco wo kwirukana abanyeshuri wokamye amashuri yacu. Ndatanga urugero nko muri KIST na Kaminuza nkuru y u Rwanda(UNR) aho rwose abanyeshuri bahahamutse kubera abarimu. Nubwo nta mibare ihari, ariko abanyeshuri birukanwa cyangwa basibizwa cyangwa bakiyirukana mu mashuri ya Leta, ni benshi kandi bizakomeza nihatagira igikorwa. Byaba na byiza Minisiteri ikoze igenzura kugira ngo imenye aho ikibazo kiri. Niba se umwalimu yarabaye Imana imbere y umunyeshuri kandi uwo mwalimu akaba ari nawe ufatira umunyeshuri ibyemezo, ubwo hazasigara nde muri kaminuza?. Iki cyari igihe cyo kumva ko kwiga atari umurimo nsimburagifungo cyangwa kuragirwa nta jambo umunyeshuri afite ku byo yigishwa n ibyo akorerwa ahubwo kikaba igihe cyo gushyira hamwe hagati ya mwalimu n umunyeshuri maze bombi bakungurana ubumenyi hatarimo guhimana. Njye kandi na benshi duhuje igitekerezo ko hari intege nke n ubushake bucye bwo kurera mu barimu bacu, ubuyobozi bw amashuri, hamwe na Minisiteri y uburezi kandi hari impamvu zibigaragaza. Reka turebe uruhare rwa buri cyiciro murasanga ahari igikwiye guhinduka. Uruhare rwa Mwalimu Mu bihugu byateye imbere, umwalimu ni ingenzi mu myigire y umwana kandi iyo umwana atsinzwe mwalimu arabibazwa. Iyo mwalimu abonye umwana atiga neza amubaza uko byagenze. Ariko mu Rwanda ntabwo ari uko bimeze. Hano rwose umwalimu ameze nk intare ntabwo umunyeshuri yamwegera cyangwa we uretse kumucira urubanza rwo gutaha. Iyo bigeze muri Kaminuza n amashuri makuru ho aba asa n intare y inkazi kuko aza gutanga isomo gusa yarangiza akigendera. Icyo mwalimu yiregangiza, ni uko kwigisha atari ukuza gutanga ibyo abanyeshuri basoma gusa ahubwo kwigisha, ni ukuganira nabo wigisha ukumva icyo bazi n icyo batazi maze ukabafasha gukunda isomo. None se niba mwalimu aza gutanga note gusa kandi nazo ngo muzikorere kopi, ubwo ni kuki abanyeshuri baza mu ishuri? Kuki se batakwigumira mu rugo maze ngo bazakore kopi ya za note bazisomere yo bazaze gukora ikizamini? Niba tugifite imyigishirize nk iyo, ntaho tuzajya kuko abanyeshuri bacu tuba tubica. Kandi ahenshi usanga abarimu benshi babiterwa no kuba bakora henshi bityo bakaza kwigisha bishakira amafaranga atari ugutanga ubumenyi n uburere. Niba abarimu bareba inyungu zabo bakibagirwa inshingano zo kurera, yemwe u Rwanda rurashize. Wa mwalimu wanatanze za note zidasobanutse neza, ni nawe uzaza atange ikizamini gikomeye bityo kinanire abanyeshuri. Hari naho usanga umwalimu yishimira kuba abanyeshuri batsindwa. Urugero ni nko muri KIST na UNR aho rwose abarimu bamwe babyigamba. Ibyo rero niba bihari kandi ubuyobozi bw ishuri ntibugire icyo bubikoraho, ntabwo turimo kurera. Niba se uwo mwalimu ari we kandi ugaruka agafatira abanyeshuri ibyemezo byo kwimuka, kwirukanwa cyangwa gusibizwa, ubwo umunyeshuri azabariza he? Uruhare rw ubuyobozi Birazwi ko mu Rwanda umuyobozi ari Imana ariko iyo bigeze mu burezi, ho birakabya. Impamvu ni uko ngo bariya bantu bize cyane bitwa ba Porofeseri ari intiti. Ariko kuba intiti ntabwo bituma muba intare ngo mwirengagize ko murimo gukorana n abantu kandi bashaka kugirango mubahe kuri ubwo bwenge mufite. Niba mwarize murushye, nimureke gufata ibihe bya kera ngo mubizane ubu kuko ibihe ntabwo bisa. Ubu haje iterambere. Ibyo wigisha umunyeshuri ashobora kuba yabibona n ahandi. Kumva ko rero ubuyobozi bw ishuri budashaka kumva ibibazo by abanyeshuri biteye isoni kuko ubwo ntabwo ari ubuyobozi. Niba hari amatageko abanyeshuri bakumva abangamye kuki mutayaganiraho maze mukareba koko niba abangamye maze agakurwaho. Urugero ni nk itegeko ryo guhora umunyeshuri aza mu ishuri. Guhora imbere ya mwalimu siko kwiga uretse ko no gusiba buri munsi atari ishema. Kuko iyo urebye mu banyeshuri bamwe birukanwa cyangwa basibizwa, usanga harimo abataraje mu ishuri nk uko bikwiye ariko bakora ibizamini bakabitsinda ariko ngo kubera batagejeje amanota asabwa yo kwiga, ntibahabwe amanota yabo y ibizamiuni bityo bagatindishwa batyo. Ibyo rero bikwiye kwigwaho harebwa impamvu bataza kwiga ariko bakora ibizamini bagatsinda. Ikindi kintu ubuyobozi budakora, ni igenzura ry abarimu. Ese niba umwalimu aza kwigisha umwaka ugashira undi ukaza, nta genzura akorerwa ngo harebwe uko abo yigisha bamwumva, ubuyobozi bubwirwa n iki ko ari umwalimu mwiza? Numva abarimu bakwiye kugenzurwa maze abafite inenge bagakosorwa, abarengeje urugero bagataha kuko usanga bamwe barenganya abanyeshuri kuko atari abarimu b umwuga cyangwa wenda bafitanye inzika n abanyeshuri kuko batabigisha neza bityo abanyeshuri bakabigwamo. Ikindi kintu kandi kibabaza abanyeshuri, ni abakozi bo mu biro mu mashuri. Usanga umunyeshuri adahabwa agaciro akwiye nk umuntu iyo ashaka serivisi mu biro mu ishuri yigamo. Iyo serivisi ishobora kuba ari ikibazo kimureba cyangwa kireba abandi muri rusange, hanyuma akaba ashaka kukimenyesha umuyobozi runaka kugira ngo bakijyeho inama ariko ntamuhabwe. Urugero ngo muri KIST mu biro byakira abanyeshuri, umugore ukoramo arasuzugura cyane ku buryo buri munyeshuri amuzi. Nubwo ngo benshi babimubwira, ariko ntabwo ngo ahinduka. Ikindi ngo yimana umuyobozi we cyane kandi abereyeho kwakira no gukemura ibibazo by abanyeshuri. Umuntu nk uwo rero ntwabo yakabaye akiri aho kuko nta terambere afite muri we. Uruhare rwa Minisiteri Minisiteri ifite uruhare runini rwo gukora politiki y uburezi nziza kandi inogeye abigisha hamwe n abiga. Politiki y u Rwanda y uburezi yo yaba ari nziza cyangwa se mbi? Politiki y imyigishirize mu mashuri iracyari ikibazo kuko usanga iha ingufu umurezi cyane igakandamiza urerwa. Iyo politiki ihuye n amategeko y imbere mu bigo agenga abenyeshuri, aho usanga abanyeshuri baraciriwe urwa pilato. Icya mbere abanyeshuri barasuzugurwa kandi nibo bakwiye guhabwa agaciro. Gutanga agaciro nicyo mu Rwanda babura kuko ahandi umwana aba aje kwiga ntabwo aba aje kwerekwa ko ari ubusa. Numwereka ko ari ntacyo avuze, nawe azacika intege n uko kwiga abireke. Minisiteri rero yari ikwiye kwigisha abayobozi b amashuri n abarimu ko urerwa atari imburamukoro kandi akenewe nawe kwerekwa umutima mwiza niba afite ikibazo kikakirwa neza kandi kikabonerwa umuti mu mucyo n urukundo. Ikindi kintu uburezi bw u Rwanda budafite, ni ukuba umwana yakwiga icyo ashaka kandi yumva ashoboye. Aha bishobora kuba bivuga kumuha ishuri atasabye cyangwa ishami atasabye kandi atazashobora. Niba umenyeshuri yumva kwigisha atabibasha ariko akabasha kuvura, kuki wamuha KIE kandi ashaka KHI? Niba yashobora amasomo ya mudasobwa muri KIST, kuki wambuha kiwga ubuhinzi muri ISAE? Kuki Minisiteri itareba bino bibazo mu mashuri ahubwo ugasanga nayo yarashyize intege mu kubuza abana uburenganzira bwo guhitamo? Aha natanga urugero rw uwahoze ari Minisitiri w uburezi Madamu Mujawamariya Jeane d Arc wigeze guhagarika guhindura amashuri kandi byarashakagwa na benshi banabifiye amanota. Yego ntabwo buri umwe wese yakwiga amasomo y ubuganga(medicine) cyangwa ngo yige amasomo ya mudasobwa( computer science), cyangwa se ngo abanyeshuri bose bige muri UNR cyangwa KIST, ariko nibura hakabayeho uburyo abifuza ishuri runaka cyangwa ishami runaka barihabwa. Nidukomeza dutya twirukana n abo dufite, n abandi tutarabona ntabwo bazatugana kuko turabatera ubwoba. SFB reka ibere urugero andi mashuri atavuzwe kuko naho birahari, kandi naho bataha ari benshi. Ingabire Lydia. Ingabire.lydia@gmail.com

8 Urup. 8 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 ISESENGURA Politiki: Urwego rw Umuvunyi rutangiye kwikubita agashyi Nk uko byateganyijwe n Itegeko Nshinga u Rwanda rugenderaho, kubera ibibazo bitoroshye abaturage bahura nabyo, iryo tegeko rihatse ayandi ryashyizeho Urwego rw Umuvunyi. Mu byo rushinzwe harimo; gukumira no kurwanya akarengane, ruswa n'ibyaha bifitanye isano na yo, mu Nzego z'ubutegetsi bwa Leta n'izigenga; kwakira no gusuzuma, mu rwego rwavuzwe haruguru, ibirego by'abantu ku giti cyabo n'iby'amashyirahamwe yigenga, byerekeye ibikorwa by'abakozi ba Leta, iby'inzego zayo n'iby'abikorera ku giti cyabo, no gukangurira abo bakozi n'izo nzego gushakira umuti ibyo bibazo iyo rusanze bifite ishingiro; kwakira inyandiko zigaragaza imitungo nyakuri ya Perezida wa Repubulika, Perezida wa Sena, Perezida w'umutwe w'abadepite, Perezida w'urukiko rw ikirenga, Minisitiri w Intebe n'iy'abandi bagize Guverinoma mbere y'uko batangira imirimo yabo n'iyo bayivuyemo. Uru rwego rukijyaho abaturage barwitezeho byinshi, ariko siko byagenze kuko akarengane na ruswa katagabanuka, kandi ahanini ugasanga abayobozi ari bo bakomeje kurenganya abaturage, ndetse na ruswa ikigaragaza mu batanga serivisi abaturage bakeneye. Abanga kugaragariza uru rwego imitungo yabo, nabo bakomeje kwigomeka. Mu bisobanuro Umuvunyi Mukuru Tito Rutaremara ahora atanga mu bitangazamakuru cyangwa muri za raporo za buri mwaka, usanga ibitaragenze neza byose byegekwa ku bushobozi n ububasha buke bafite bahabwa n itegeko. Aho bigereye muri iyi minsi Urwego Ibiciro byo kwamamaza Ku rupapuro rw umweru n umukara Urupapuro rwose: FRW ½ cy urupapuro: FRW ¼ cy urupapuro: FRW 1/8 cy urupapuro: FRW Eye-Piece: FRW Ku rupapuro rw amabara Urupapuro rwose: FRW ½ cy urupapuro: FRW ¼ cy urupapuro: FRW 1/8 cy urupapuro: FRW Eye-Piece: FRW Ubundi wabuzwaga niki? Rutaremara (Photo/ Archives) Uko ugenda wamamaza inshuro nyinshi, ugabanyirizwa ku buryo bukurikira: Inshuro enye (4) 5% Inshuro umunani (8) 10% Inshuro cumi n ebyiri (12) 15% Inshuro makumyabiri n enye (24) 20% Inshuro mirongo ine n umunani (48) 25% Amafaranga yose yo kwamamaza atangwa mbere. Ukeneye ibindi bisobanuro, wahamagara cyangwa Uri umucuruzi none urifuza ko abakiriya bakugana ku bwinshi, batumeho Umuseso maze wirebere; ababikoze nibo bazi ibanga! Wizuyaza, kandi imiryango ihora ikinguye! rw Umuvunyi rukaba rwifuza kuva ku bubasha bw ubugenzacyaha bagahabwa ubw ubushinjacyaha kuko ibyaha baba bagenje usanga akenshi bidahabwa agaciro n inzego zimwe na zimwe, bityo n ubushinjacyaha ntibubishyiremo imbaraga nk uko babyifuza, hakaba n ubwo batabona amadosiye kimwe, baba bayashyikirije ubushinjacyaha, uburemere urwego rw Umuvunyi bwayahaga bukagabanurwa n ubushinjacyaha. Nibahabwa ubwo bubasha bizabasaba no kugira abakozi benshi bafite ubwo bushobozi mu gihugu hose. Nk uko akunze kubisobanura, akaba yaranabigarutseho mu nama yo ku wa 12/10/2009 ubwo yaganiraga n abanyamakuru no mu nama mpuzamahanga y Abavunyi bakuru b ibihugu bya Afurika yabereye mu Rwanda kuva ku itariki ya 13/10/09, Tito Rutaremara yavuze ko byabafasha mu kurangiza inshingano bahawe itegeko ribongereye ububasha bakajya bijyanira ibirego mu nkiko bakabishinja. Batabonye ubwo bubasha, byabagora baramutse babonye icyaha kuri Prokireri, kugishyira umushinjacyaha ngo agikurikirane mu rukiko. Bongerewe ububasha, ngo byabafasha kujya bihutisha amadosiye ibimenyetso bitarazimizwa cyangwa ngo abantu batoroke kubera gutinda kugezwa imbere y umucamanza. Icyo twamenyesha abasomyi, ni uko umushinga w itegeko risaba ubwo bubasha ngo ukiri muri Minisiteri y ubutabera yaje ku mwanya wa kabiri mu barya ruswa. Nk uko raporo y umwaka wa 2008 yatangajwe ku itariki ya 08/07/2009 ibigaragaza, ni uko abashinzwe umutekano mu muhanda baje ku rwego rwa mbere(49,6%), hagakurikiraho Minisiteri y ubutabera iri kuri nomero ya kabiri(49,5%) mu barya ruswa.. Iki kigereranyo gito cy iyi raporo kiragaragaza ko abantu bo muri izi nzego bikurikiraniwe n urwego rw Umuvunyi mu nkiko byahindura isura y iki gihugu, ku buryo n abakomeje kwigwizaho imitungo bajya bahora biteguye kuvuga aho bayikuye. Igihe Umuvunyi Mukuru Tito Rutaremara yatangazaga iyi raporo, akaba yarabwiye Abadepite Imitwe yombi iteranye ko, iyo batahuye aho babonye ibyaha, iyo babishyikirije inzego za Polisi zivuga ko zanyuzwe n ibisobanuro byatanzwe n abakekwa, bakaba abere ku byo batabashije gusobanurira Urwego rw Umuvunyi. Akaba yaraboneyeho kuvuga ko kuba inzego nyubahirizategeko ari zo baha dosiye kandi nabo bagaragaramo ruswa ari ikibazo gikomeye. Ibi n Abadepite bose byabateye ikibazo gikomeye baburiye ibisobanuro. Bikaba birushaho kuba bibi aho urwo Rwego rw Umuvunyi rwashakaga guhabwa ububasha bw ubushinjacyaha bikaba bitarashobotse, ahubwo bakemererwa ubugenzacyaha gusa, kandi bizwi ko na Parike hari ibyo ihabwa n ubugenzacyaha igahitamo ibyo ijyana mu rukiko ibindi ikaba yabyihorera kubera amarangamutima n icyenenewabo no gutonesha! Urugero rwa hafi ni ku rubanza rwa Kalisa wayoboraga BCDI, aho umucamanza uyobora Urukiko Rukuru yatangaje ko ibyaha yashinjwaga atari kubikora wenyine adafatanyije n inama y ubutegetsi, ariko umucamanza akavuga ko adategetse ko batumizwa, agashimangira atyo ibyo ubushinjacyaha bwanze gukora. Nk uko twatangiye tubivuga, muri iyi minsi urwo rwego rw Umuvunyi rutangiye kwikubita agashyi kuko rwatangaje ko abakozi ba Leta bagera ku 113 bataramenyekanisha imitungo yabo, barimo abahagarariye u Rwanda mu mahanga, abayobozi bamwe b Uturere n abakozi muri za Minisiteri, bakaba batangiye gufatirwa ibyemezo. Minisitiri w Abakozi ba Leta wari kumwe n Umuvunyi Mukuru yavuze ko bahawe icyumweru kimwe gusa. Kuri urwo rutonde harimo abashinjacyaha n abacamanza batagaragarijwe abanyamakuru, bikaba byaremejwe ko abagera kuri 56 bari mu nzego zinyuranye bahagaritswe by agateganyo ku kazi mu gihe cy amezi atatu, bakazajya bahembwa ½ cy umushahara wabo. Iyi myanzuro irakarishye izakomereze no ku bandi. Ibi kandi bikwiye no kugera kuri ba bandi bose batewe imboni n Umugenzuzi Mukuru w Imari ya Leta. Nk uko Perezida Paul Kagame akunze kubivuga, nawe ashyigikiye ko urwego rw Umuvunyi rwahabwa ingufu kugira ngo akarengane na ruswa bicike mu bihugu bya Afurika. Ibi bizanafasha kumenya abigwizaho umutungo wa Leta bagamije gukira vuba. Gushyigikira icyifuzo cy ububasha bushya bw urwego rw Umuvunyi mu Rwanda bikaba byashyigikirwa kugira ngo inzitwazo ziveho. Umwanditsi w Umuseso

9 ISESENGURA UMUSESO No 388, Mutarama 2010 Urup. 9 Miliyari 480 zo mu buhinzi U Rwanda rumaze gushyira ahagaragara gahunda y ishoramari mu buhinzi bworozi ya miliyoni zisaga 848 z amadorali ahwanye na miliyari zisaga 480 hagati ya 2009 na Ubwo u Rwanda rwakiraga inama ku bijyanye n ubuhinzi bworozi muri Afurika mu minsi yashize, Minisiteri y ubuhinzi n ubworozi yerekanye ko muri miliyoni zisaga 848 z amadolari azajya muri iyo gahunda, ikeneye angana na miliyoni 325 z amadolari bivuga ko asigaye yose yari ahari. Iyi gahunda y ishoramari mu buhinzi bworozi nubwo ihenze ariko, ni ingenzi ku Rwanda. Impamvu ari ingenzi, ni uko iyo u Rwanda rutaza kugira ubuhinzi bworozi bukomeye muri bino bihe ubukungu bwazahaye, inzara n ubukene byari kurushaho kuzahaza abanyarwanda benshi bityo ubukungu bugakomeza kuzahara. Ubuhinzi n ubworozi bwerekanye ko bufite icyo bumaze kuko nibwo bwakoze neza mu gihe izindi segiteri z ubukungu zari zaguye. Ingero twatanga, ni nk inganda aho usanga gukora ibintu byari byagabanutse hamwe n amafaranga abiturukamo yaragabanutse. Ahandi haguye, ni mu byo gucukura amabuye y agaciro n ubucuruzi bwayo kuko usanga u Rwanda rwaratakaje amadolari menshi rwari rutegereje mu bucuruzi bw amabuye y agaciro bitewe n igwa ry ibiciro byayo ku isoko mpuzamahanga. Ntawakwibagirwa ibura ry amafaranga muri za banki aho inguzanyo zabaye ingume, bikageza naho za banki zimwe zijya zimana amafaranga yabikijwe n abakiliya ngo zagize ikibazo cy ibyuma. Ubu nubwo nta banki ikomeye yafunze, ariko icyahoze cyitwa UCT kikaza kuba CT, cyo kigeze aharindimuka kuko amashami yacyo amwe amaze gufunga. Nubwo wenda dusuzugura ubuhinzi bwacu gakondo bwo guhinga ibijumba n ibindi biribwa bya giturage, maze ahubwo tugashima ubuhinzi bw ibihingwa byoherezwa hanze bikaduha amadovize menshi, bya bijumba n ibishyimbo byacu hamwe n indi myaka, nibyo byaturwanyeho kuko ya Kawa, Icyayi, Indabyo, Imbuto n Imboga Nayo ntazashirira mu mifuka yabo ayobora? Kagame (Photo/ Archives) byari byataye agaciro ku isi, kuko kugeza na n ubu isoko ryabyo ntabwo riraba ryiza kandi twanatakaje amadovize twari tubitezemo. Aha rero birumvikana ko ubuhinzi ari inkingi ikomeye y ubukungu bw u Rwanda kuko butanga akazi ku bantu barenga 90% y abakozi mu Rwanda kandi bunatanga hejuru ya 30% y umusaruro rusange w igihugu bivuga ko buramutse buhungabanye, natwe twese twahungabana kuko inzara yatumara ubundi tukaba abasabirizi. Mu nama rero yabaye mu ntangiriro z uku kwezi ikanafungurwa na Perezida Kagame muri Serena, u Rwanda rweretse abaterankunga hamwe n abandi bafatanyabikorwa mu buhinzi bworozi gahunda y ishoramari mu buhinzi bworozi kandi abaterankunga n abandi bafatanyabikorwa barayemeye. Nubwo bayemeye ariko ntabwo bamwe, cyane cyane abakomeye, bahise batanga inkunga y amafaranga yari ikenewe dore ko yari miliyoni 325 z amadolari ariko bavuze ko bazayitanga ari uko babanje kureba iyo gahunda nabo bakayigaho. Abaterankunga bose bakomeye ku isi, harimo Banki y isi, Leta y Amerika, Umuryango w ubumwe bw ibihugu by u Burayi, Canada, Banki nyafurika y iterambere, u Bwongereza, amashami y umuryango w abibumbye hamwe n abandi benshi barimo na sosiyete sivile, bose bari muri iriya nama kandi bashyigikiye u Rwanda. Ariko rero nubwo amafaranga yifuzwaga atabonetse uwo mwanya, hari abayatanze kuko hafi miliyoni 100 z amadolari zisa naho zemewe gutangwa andi akaza mu mwaka utaha. Minisitiri w imari w u Rwanda Bwana John Rwangombwa yibukije abaterankunga ko ukwezi kwa kane kwa 2010, ari ingenzi kuri gahunda yo gutegura ingengo y imari kuko iba iri busomwe mu mwaka hagati bityo bikaba byaba byiza abafite inkunga, bagomba kuyitanga bitarenze uko kwezi. Uretse ko abaterankunga benshi bari bamenye ko itegurwa rya bije n isomwa ryayo byari byahindutse kubera kwinjira mu muryango w ibihugu byo muri Afrika y iburasirazuba, nabo bari babizirikanye kandi bavuze ko bazabyubahiriza. U Rwanda ruvuga ko gahunda y ishoramari mu buhinzi, igamije kongera ingufu mu kubona ibyo kurya bihagije mu gihugu. Ivuga ko kandi igamije kongera umusaruro w amafaranga abonwa n abatuye icyaro hamwe no gutuma habaho izamuka ry ubukungu bw igihugu. Iyo gahunda igomba guhindura ubuhinzi bworozi bukava kuri bwa bundi bwa gakondo maze bukajya ku rwego rwiza kandi rwa kijyambere. Ibyo bivuga ko ubuhinzi bworozi bugiye kuba ubw umwuga bubyarira inyugu ubukora. Leta ivuga ko iyo gahunda izagerwaho ari uko abikorera ku giti cyabo bayigizemo uruhare ndetse n abaterankunga kuko buri cyiciro uhereye kuri Leta kugeza ku muntu wikorera, gifite icyo kigomba gukora kugira ngo gahunda igerweho. Gahunda yose igizwe n inkingi enye. Inkingi ya mbere, ni ukongera ingufu mu buryo bukoreshwa mu kubona umusaruro urambye kandi mwinshi. Iyo nkingi izatwara amafaranga arenga kimwe cya kabiri ya gahunda yose kuko izatwara amadolari arenga miliyoni 658. Iyi nkingi izibanda ku kongera umusaruro, kurwanya isuri, gufata amazi neza, hamwe no gukoresha neza inyongeramusaruro mu buhinzi. Muri rusange, iyi nkingi izatuma habaho kwiyongera kw umusaruro kuri hegitari kugeza ku bipimo Leta yihaye muri gahunda bworozi zo ntizizaba nka Girinka? y imbaturabukungu izarangira muri Inkingi ya kabiri, ni ugufasha kuzamura abahinzi borozi bakaba ab umwuga. Nkuko biteganyijwe, iyi nkingi izatuma ubuhinzi bworozi mu Rwanda bushingira ku bwenge kugira ngo abikorera bazamuke naho abahinzi batangire kureba ubuhinzi bworozi nk ubucuruzi bubyara inyungu. Inkingi ya gatatu, ni uguteza imbere ibicuruzwa hamwe n ubucuruzi bushingiye ku buhinzi bworozi. Hano, Leta ivuga ko ikigamijwe, ari ugushyiraho ibisabwa byose kugira ngo inganda zikora ibikomoka ku buhinzi bworozi hamwe n ibikenerwa muri izo nganda biboneke. Inkingi ya kane, ni ukubaka ubushobozi no gushyiraho ibigo byabugenewe kugirango ubuhinzi bworozi bukomere. Aha minisiteri y ubuhinzi bworozi igomba kubakirwa ubushobozi kugirango ibashe gushyira mu bikorwa inshingano zayo. Nubwo ariko iyi gahunda y ishoramari ikoze neza kandi ikaba yagira ingaruka nziza ku banyarwanda benshi, ije mu gihe zimwe muri gahunda zijyanye no kuzamura umunyarwanda harwanywa ubukene binyuze mu buhinzi bworozi zikemangwa kubera imicungire mibi cyangwa kuba zidakurikiranwa ngo harebwe niba zishyirwa mu bikorwa neza. Izo gahunda, ni nka gahunda y inka imwe muri buri rugo rw umukene, gukoresha abakatiwe n inkiko gacaca kubera icyaha cya jenoside mu gukora imirwanyasuri hamwe no kurigisa ifumbire. Ikindi, ni nko korora bikorewe mu mazu ariko ugasanga bivuna ariko umusaruro ari muke. Ikindi, ni ibiciro bihabwa abahinzi baba ab ikawa, icyayi n ibirayi bahora barira kandi guhinga bibahenda nyuma bajya kugurisha ugasanga barahendwa. Ibi byose mu gihe bikiri imbogamizi, ntabwo iyi gahunda yazagerwaho neza. Urugero kandi rugaragaza ko Leta ifite uburangare mu micungire ya gahunda zihabwa abaturage, ni gahunda ya girinka munyarwanda yahindutse girinka muyobozi, none ubu akaba ari bwo Leta itangiye kuyitaho nyuma yuko bigaragaye ko izo nka zahawe abishoboye, aho guhabwa abatishoboye kugira ngo zibahe umusaruro w amata hamwe n ifumbire kandi banakomeze borore. Ubu Leta ivuga ko yatanze iminsi 45 yo kugarura izo nka kandi n abazigurishije bakishyura amafaranga akazakoreshwa gushaka izindi maze zigahabwa abaturage bazikwiye. Ubu Leta iravuga ko nibura inka ibihumbi 17,500 ari zo zigomba kugarurwa. Ibi birababaje cyane kubona ingo zingana zityo zahawe inka kandi zitari zibikwiye. Bisa naho abazitangaga nta maso babaga bafite cyangwa se nabyo byabayemo ruswa, icyenewabo n ikimenyane. Ese kuki hadakorwa iperereza rirambuye kugira ngo abakoze ayo mahano bazahanwe n amategeko kuko bisa naho bavanguye, birengagije kandi banikubiye ibitari ibyabo ku bushake? Ese niba Minisiteri yemera ko yagize uburangare, ni iki cyakwemeza ko na kariya kayabo ka za miliyari kazashyirwa mu buhinzi bworozi katazahinduka nka girinka? Ubu Minisiteri ivuga ko hari imirongo ibiri ya telefone zitishyurwa zo kugira ngo abaturage batange amakuru ajyanye n aho ziriya nka ziri. Iyo mirongo ni 177 hamwe na 178. Igisabwa ni uko uwumva wese afite amakuru y aho inka iri kandi idakwiye kuhaba, ni uko yahamagara kuri imwe muri izi nimero maze akavuga aho iyo nka iherereye maze ukareba ukuntu igarurwa. Baturage, uru ni urubuga mukwiye gukoresha kugira ngo murenganurwe maze muhabwe ibyo mwimwe kandi mubikwiye. Leta rero nihindure imikorere, ye gukomeza kugira za girinka muyobozi aho kuba girinka muturage ukennye maze gahunda y ishoramari mu buhinzi bworozi izateze abanyarwanda imbere, aho kugira ngo ibe yabatera agahinda amafaranga yayigenewe yamizwe. Hakwiye ingufu n igenzurwa rihoraho kugira ngo amafaranga atazanyerezwa nka ziriya nka. Ingabire Lydia.

10 Urup. 10 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 IMIYOBORERE Nta mpuhwe abaturage bakigiriwa n abayobozi Raporo y Umugenzuzi Mukuru w Imari ya Leta, iya Komisiyo y Igihugu y Uburenganzira bwa muntu, ndetse n iy Urwego rw Umuvunyi zihora zitangwa buri mwaka, zigaragaza ko abaturage bagorewe ku bategetsi. Iyo bitabaye kurenganywa, bivamo kurya ibyari bigenewe rubanda, abayobozi benshi bagamije kwigwizaho imitungo. Muri iyi nyandiko, turashaka kugaruka kuri gahunda yo kubakira abacitse ku icumu, no guha inka abatazikwiye, abo zari zigenewe bagakomeza kuba mu bukene. Bamwe mu bashaka kwikubira, bahera ku magambo Yesu yavuze ngo ufite azahabwa, udafite yakwe n icyo yari afite, maze abanyantege nke bakahagwa. Nyamara umuhanuzi Amosi yavuze ko abarenganya abakene batwara ibyabo bakiyubakira amazu y ibitabashwa bazahura n ibibazo. Iyo umutegetsi atwaye inka yari igenewe umukene, aba yumva uwo mukene azabaho ari uko uwo mutegetsi yahaze, cyangwa se atakiriho? Mbese bazahaga ryari, ko inda itajya ihaga, ahubwo ko uyiha none ejo ikaba igusaba ibindi? Nubwo mu guhugu cyacu cy u Rwanda aho kororera atari henshi, kandi buri muturage akaba atabona urwuri kubera integer nke z abamutanze aheza cyangwa bakaba baramurushije amaboko bakahamwambura, ariko nta wahabwa inka ngo ayange. Nk uko Perezida Paul Kagame yabivuze mu nama y umushyikirano yabaye mu kwezi kwa 12/09, amaze kumva uko abayobozi bigabiye gahunda ya Girinka bakayigira iyabo n inshuti zabo, umukene ufite inka aba yateye intambwe y ubukire. Iyo hatanzwe inkunga yo kubakira abacitse ku icumu, bagakomeza kuganya bavuga ko batabonye amabati, kandi abayobozi barayarekeye mu bubiko mu Turere, baba bashaka kuzayaha nde niba atari ugushaka kuzayarigisa baga- Yabashyize ku karubanda: Rutaremara (Photo/ Archives) tanga raporo ko ibintu byose ari sawa sawa mu mihigo, aho abo baturage badashobora kugera ngo babanyomoze? Mu Karere ka Nyanza, amabati 96 yaburiwe irengero gute? Imodoka yayapakiye yayataye mu nzira, cyangwa aho yari arunze yarashonze? Mu Karere ka Muhanga, amabati 208 yabuze yatwawe n umuyaga? Mu Karere ka Gisagara amabati 13 yabuze yujuje inzu ya nde waburagaho ayo gusa? Akarere ka Nyamasheke, amabati 201 yaburiye mu bubiko bw Akarere, yasakajwe na nde mu bayobozi b Akarere ku giti cye? 163 yaburiye mu bubiko bw Imirenge 3, Abanyamabanga Nshingwabikorwa baba barayigabanyije, cyangwa hari umujura wabomoye Umurenge arayiba? None se, ku Karere ka Ngororero, ko habuze amabati 28, ni uwayapakuruye wihembye banze kumwishyura? Akarere ka Rubavu, amabati 47 bayanyujije mu ryoya bumva ko abo yari yagenewe bazabaho bate? Akarere ka Rulindo, kwiburisha amabati 237, bumvaga ntawe uzabimenya? Akarere ka Nyagatare, mu Murenge wa Rukomo hari 210, ayaburiwe irengero ni 111. Akarere ka Ngoma, mu Murenge wa Mutenderi amabati 20 bayatsimbye he? Akarere ka Kayonza banze kuzuza ijana rifunze banyereza 93, bakeka ko bitazabagaruka? Mu Karere ka Kirehe hari amabati yari ateganyijwe kuzubakira imiryango 30, mu Murenge wa Gatore bikuriramo 25 barayatsimba. Gutanga, sima nke ugereranyije utitaye ku mazu azubakwa haba hagamijwe iki? Cyangwa se gusinyisha abaturage ko bahawe ikintu ntacyo ubahaye uba wumva ubaganisha he uri umuyobozi wabo? Akarere ka Nyaruguru, kagurishije imifuka 350 n Ibitaro bya Munini, kandi hari amazu menshi adafite isima kumvvaga gakorera Leta ya nde? None se kongeraho ko boherereje Umurenge wa Kibeho imifuka ya sima 140, nyamara ntiyagezeyo, yaba yararigitiye he? Mu Karere ka Rwamagana, imifuka 347 ya sima yaburiye Nawe: Everlyn Kamagaju (Photo/ Archives) mu bakozi b akarere. Wasanga barayigabanyije. Iyo uwari umunyamabanga nshingwabikorwa w Umurenge wa Ruheru anyereje imifuka 19 ya sima akayimurira mu Murenge wa Ruramba, ubundi akavuga ko hari imifuka 155 mu bubiko, ariko abayobozi bakanga kuyerekana, ni iki cyakwemeza ko ihari? Hari imifuka 100 bavuga ko yoherejwe mu Murenge wa Cyahinda gukoreshwa Blocs ciment, nyamara nta nzu n imwe igaragara yubakishijwe blocs ciment. Mu Karere ka Rwamagana, abakozi banyereje imifuka 347 ya sima; Uwari umucungamutungo w Umurenge wa Ngororero mu Karere ka Ngororero yanyereje imifuka 20 ya sima. Muri Nyagatare, imifuka 61 ya sima yaburiwe irengero. Ngabo abayobozi dufite birirwa bavuga ko bakunda igihugu kurusha abandi. Aho ntibyaba biterwa nuko bakirya cyane bikabatera kugikunda kuko bafite ibyo bakiryamo bikoreyemo? Kudakoresha abagororwa bari mu gihano nsimburagifungo basaga ibihumbi 90, ni ukuvuga ko nta mirimo iriho mu guhugu ku buryo no gutera amashyamba cyangwa gucukura imirwanyasuri byarangiye hose mu gihugu, cyangwa ni ugushaka guteza inzara mu gihugu rubanda bagakomeza gusonza abo bategetsi batagerwaho n inzara bibereye mu nganzo y umunezero birira ingoma. Izi nka zabagiwe he ko zabuze? Umurenge wa Gihango mu Karere ka Rutsiro wahawe inka 78, abaturage bakira 74, izindi 4 ziburirwa irengero; Umurenge wa Muhazi, Akarere ka Rwamagana, bakiriye inka 77, abaturage bahabwa 64, izindi zirabura. Muri uwo Murenge kandi, hari abaturage bambuwe inka ziragurishwa, abaturage ntibahabwa amafaranga yazo. Ibi byagaragaye no mu yindi mirenge imwe n imwe. Umurenge wa Bukure, Akarere ka Gicumbi, naho bakiriye inka 56, abaturage bahabwa 47, aho izindi zagiye ntihazwi. Umurenge wa Nyagisozi mu Karere ka Nyaruguru wahawe inka 98, abaturage babona 85, izindi ziburirwa irengero. Mu Murenge wa Gatare, Akarere ka Nyamagabe, abahungutse 14 bava Tanzaniya bahawe inka, bose barazigurisha barigendera baburana na zo. Aba bo nta macenga bazi. Nk uko hatanzwe igihecy amezi abiri ngo abahawe inka batabikwiye zigaruzwe, ni nako hakwiye gutangwa igihe ngo akarengane abacitse ku icumu bagiriwe ntibubakirwe karangire. Umuti abagize uruhare muri ibi bikorwa bibi akwiye guhabwa umuti binyuze mu butabera. Minisiteri ishinzwe ibyabaye n ibizaza, igaca urwikekwe n umuco wo kudahana igatanga ubutabera, ntabwo bizayorohera. Habuhazi Innocent

11 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 Urup. 11 AMAKURU Lt. Col Chris Murari, Ambasaderi Eugene Gasana, ku rutonde rw abakozi bahagaritswe Impamvu: guhisha umutungo wabo urwego rw umuvunyi Sikandali: Ambasade y u Rwanda muri l'onu nta ambasaderi, nta mujyanama wa mbere Abo ni bamwe mu bakozi ba Leta bahagaritswe ku mirimo yabo igitaraganya, nyuma yo guhisha, cyangwa se kubeshya imitungo yabo urwego rw umuvunyi.uru rutonde rukaba rwarashyikirijwe minisiteri y umurimo. Minisitiri w umurimo, Anastase Murekezi, akaba yaratangaje mu cyumweru gishize, ko abo bakozi bose bahise bahagarikwa ku kazi by agateganyo.twibutse ko abakozi ba Leta basabwe n itegeko kwereka urwego rw umuvunyi umutungo wabo, bitarenze kuwa 30 Kamena buri mwaka. Abahagaritswe bakaba ari abakozi mu nzego za Leta zitandukanye- muri RDF, Polisi y igihugu, za Minisiteri, ubutabera, ambasade n izindi. Muri abo bahagaritswe, bagera kuri 56, harimo abahanishijwe igihano cyo guhagarara ku kazi ukwezi kumwe cyangwa se abiri nta mushahara. Usibye Lt. Col Chris Murari (ubu uri Darfur kuva kuwa 10 Ugushyingo 2009), na Eugene Gasana (ambasaderi w u Rwanda muri l'onu kuva Gicurasi 2009), abandi bahagaritswe harimo Major Leandre Hakizimana, Major Claude Higiro, Major Paul Matonde na Major Francis Mutiganda.Hari kandi abacamanza Nyirabugingo Antoinette na Rwibasira Joseph.Hari kandi Oda Gasinzigwa, Emile Rwagasana (umujyanama wa mbere muri ambasade y u Rwanda mu Bushinwa, Moses Rugema (umujyanama wa mbere muri ambasade y u Rwanda i New York), Kayihura Eugene (umujyanama muri Ambasade y u Rwanda mu gihugu cya Korea, Kabandana Jeannine, wo muri ambasade y u Rwanda mu Bubiligi na Mbabazi Enid(ambasade y u Rwanda mu Buholandi) Hari kandi Super Intendant Simon Mukama, Super Intendant Ndori na Super Intendant Elisa Kabera. DGM APPEL A CANDIDATURE EXTERNE RECEPTIONNISTE TELEPHONISTE SECTION ADMINISTRATION Bilingue (Français/Anglais) Référence Statut : Lieu de travail : Durée du contrat : Agent Local de niveau IV Délégation de l Union Européenne au Rwanda Contrat à durée indéterminée, avec une période d essai de trois mois. Fonctions et responsabilités Toutes tâches en rapport avec la fonction : accueillir, enregistrer et acheminer les visiteurs; opérer le standard téléphonique; actualiser le répertoire téléphonique et les contacts; décharger et enregistrer le courrier déposé. Autres tâches ponctuelles d appui aux collègues de la section. Études, expérience et connaissances Niveau d enseignement secondaire minimum. Au moins 3 ans d expérience en lien avec la fonction. Une connaissance des outils informatiques conventionnels est nécessaire. Une parfaite maîtrise du français ou de l anglais et une bonne connaissance de l autre langue est indispensable. Aptitudes Compte tenu de l importance des contacts en interne et avec différents interlocuteurs du secteur public et privé, une aptitude à communiquer de manière aimable, claire, concise et précise est essentielle. Aisance relationnelle dans un contexte bilingue et multiculturel. Efficacité, discrétion, intégrité et sens des responsabilités. Bonne présentation. DATE LIMITE POUR L INTRODUCTION DES CANDIDATURES: VENDREDI 15 janvier 2010 à 12:00 heures (le cachet de la poste ou de la Délégation faisant foi) Veuillez adresser votre lettre de motivation, curriculum vitae actualisé et copie des diplômes/attestations/lettres de référence sous pli fermé à l adresse suivante: Délégation de l Union Européenne au Rwanda, à l attention du Chef d Administration, 1807 boulevard de l Umuganda, B.P. 515 KIGALI

12 Urup. 12 AMAKURU UMUSESO No 388, MUtarama 2010 Sikandali: Umunyamakuru yaragambaniwe ngo gacaca imwirenze Imana ikinga akaboko Ku itariki ya 24/12/2009, Inteko gacaca y Kimironko imaze gusoma urubanza ku Murenge wa Gikondo, yihutiye kujya gusoma urundi rubanza yari imaze iminsi iburanisha i Runda na Gihara. Kubera ko umunyamakuru Habiyambere Valens yari yarakurikiye urwo rubanza nk uko akurikirana n izindi uko abishoboye, byabaye ngombwa ko ajyayo kumva uko rusomwa kuko hari n amadosiye yanditswe na bamwe mu bicanyi bishe muri Kiliziya ya Gihara yari yarahaye inteko gacaca ngo izayasuzume. Byari ngombwa rero ko amenya agaciro bahaye izo nyandiko zanditswe n abiboneye ibyabereye muri iyo kiliziya izwi ku izina rya St. Joseph, barimo na bamwe mu bakoze ibyo byaha bya jenoside aho hantu. Ayo mabaruwa yashinjaga Hitimana Petero alias Kinumanuma waburanaga. Bitewe nuko zimwe mu nyangamugayo za gacaca ya Gihara zitari zishimiye ko izo nyandiko zigaragarizwa inteko gacaca ya Kimironko, bakoze uko bashoboye ngo bagambanire uwo munyamakuru ngo afungwe. Mu minsi ishize mu kinyamakuru Umuseso nari navuze ko rushyiditse muri gacaca ku biciwe muri kiliziya ya Gihara muri jenoside, ku matariki yakurikiyeho, byabaye muzungamuzunga abacitse ku icumu barokokeye muri kiliziya ya Gihara batarega Hitimana Petero alias Kinumanuma(dore ko hari n abamuregaga kera mu Bushinjacyaha gacaca zitaratangira bisubiyeho, dosiye y urwo rubanza rwari rwarageze mu rukiko ikaba yari ifite nº RMP26.137/SG/ NE) n abamurega badahuza mu byo bavuga babonye. Byakomeje abagororwa barimo abishe muri iyo kiliziya nabo bavuguruzanya ku byo babonye, abandi bivuguruza ku nyandiko nyinshi banditse zishinja uwaburanaga, maze babuze uko babigenza babishoramo umunyamakuru Habiyambere Valens bamubaza aho yakuye inyandiko. Nk uko nari nabivuze kandi nkazabisubiramo, abavuga ururimi rw igifaransa baciye umugani ngo: Amagambo araguruka, ariko inyandiko igasigara. Hari n undi wavuze ko akarenze umunwa karushya ihamagara. Bishatse kuvuga ko ibyo umuntu yamaze kuvuga kubigarura bikaba bigoye kandi byarumviswe n abantu. Gacaca isigaye ishaka gufunga n'abanyamakuru: Mukantaganzwa (Photo/ Archives) Amagambo yari menshi muri gacaca Bamwe ngo kuki haregwa Hitimana Petero alias Kinumanuma wenyine mu ikusanyamakuru rishya, abandi ngo abamushinja ni abakomisiyoneri, abandi ngo ni inzangano ziterwa n abantu bamwe bashyashyarije inteko gacaca yari iyobowe na Gashirabake barayisesa none ngo niwe bashaka, hakaba n abavugaga ko abafungiye kwica muri kiliziya ya Gihara bahagije(ibi bikaba ikibazo iyo bivugwa na bamwe mu bacitse ku icumu batumva ko habonetse n abandi bafatanyacyaha bari barahishwe byaba ari ugufasha ubutabera no kumenya ukuri kose), mu gihe abo bagororwa bavuga ko hari abandi batarabibazwa bafatanyije abatarabibazwa bibereye hanze bo iyo babyumvise bakoma mu mashyi ko batagikurikiranwe). Kinumanuma we ngo ni umunyamakuru Habiyambere wamufunze(yari afunze by agateganyo), kandi ngo ntashaka kumubona no mu rubanza rwe. Ayo magambo yayivugiye mu ruhame muri salle yo kwa Padiri i Gihara imbere y Inteko gacaca yari yaturutse mu Murenge wa Kimironko n imbere y imbaga y abantu batungurwaga n inyandiko za kera uwo munyamakuru yatahuye zikagirwa ibanga, zimwe mu nterahamwe zazanditse zikazoherereza inteko zikaruca zikarumira, bakabirengaho bakanafunguramo bamwe bagatoroka(nyecumi na Harerimana Gaspard) ngo batazavuga akari imurore, abandi bakaba basanga abagororwa muri gereza ya Muhanga bakabategeka ibyo bazavuga bivuguruza ya mabaruwa banditse kera yageze mu nzego zinyuranye. Urukiko gacaca rwamugize umwere Amabaruwa anyuranye Koline Jean Bosco yanditse mu bihe binyuranye ashinja Hitimana Petero Alias Kinumanuma ko yamubonye atwaye imodoka imanuka iva ku kiliziya imanuka ijya ku Ruyenzi irimo abantu bahigwaga, ntiyigeze yitabwabo. Abacitse ku icumu bamwe yavuze bo mu Kagari ka Muganza baturanye bikaba batashimishijwe nuko ashinja inshuti zabo z abahutu bamubuza gukomeza gushinja ntibigeze babazwa cyangwa ngo nawe abibazwe yongere abisubiremo kuko yabyanditse abizi kandi abishaka. Amazina yabo twayababwiye mu Museso n0 388 tugaragaza iyo baruwa ye. Icyo bashakaga ngo ukutazashinja Hitimana Pierre(Kinumanuma), akaba bicara bamumaho bamera ubwoba banamukangisha ko umunsi azapfa azihamba. Urutonde rw abandi bantu yashyize ahagaragara mu yindi baruwa yo ku wa 28/10/2009 yandikiye Inteko gacaca ya Kigese nº B, avuga abantu bategetse iyicwa ry abantu bari bahungiye muri kiliziya ya Gihara, ababishyize mu bikorwa n abashoferi 10 batwaye imodoka zajyanye abantu muri Nyabarongo, akaba yaravugagamo na Hitimana Pierre alias Kinumanuma yashyize ku mwanya wa gatatu(reba amazina yabo mu Umuseso nº388), ntirwahamagajwe kandi benshi bibereye hanze bikomera mu mashyi ko bacitse gacaca kuko zirangiye. Ibaruwa ya Bizimana Jean de Dieu alias Nduruma yo ku wa 27/7/2009 yandikiye Perezida w inama rusange y urukiko gacaca Umurenge wa Sheri mu Biharabuge, aho yagaragaje urutonde rw abantu 11 batanze amategeko yo kwica abatutsi akavugamo na Hitimana Pierre alias Kinumanuma yashyize ku mwanya wa 5. Ibi byose Inteko gacaca yaturutse Kimironko ikaba yarabikubye na zero. Umunyamakuru yategewe mu isomwa ry urubanza Ku itariki ya 24/12/2009, Inteko gacaca y Umurenge wa Kimironko imaze gusoma urubanza ku Murenge wa Gikondo yampaye lift, turagenda n i Gihara ngo ba. Aho kugira ngo umunyamakuru agerane nabo neza mu cyumba cy inama mu mazu yo kwa Padiri aho bari busomere urubanza, umunyamakuru yabasabye kuva mu modoka ngo atere icyumvirizo mu baturage, ubwo nabo bagura amazi nawe aragenda. Nyuma yo gutera icyumvirizo mu bantu bamwe bari aho bita ku ishusho, no kubaza inyangamugayo yavugwagaho ko yaba yarakubiswe na Mukasine Monika amusanze iwabo muri Taba, ariko iyo nyangamugayo ikamuhakanira ikavuga ko ibyo bitabayeho ari ukubeshya, umunyamakuru yahise amenya ko mu myanzuro yateguwe harimo ko nawe bamuha umunyafu w igifungo cy amezi runaka kuko yagaragaje inyandiko z abagororwa zishinja Hitimana Petero alias Kinimanuma. Kuko byari byaremejwe ko abavuze bose bamushinja uretse abahohotewe banaregaga, ko abandi bazafungwa kugira ngo hatagira uzongera kumuvuga. Bikaba byaranavugwaga ko umukwe wa Hitimana yigambaga ku bantu amaze gusoma agacupa avuga ko Perezida w iyo nteko gacaca ya Kimironko bakoranye igisirikare akizeza inshuti ze ko sebukwe Hitimana azafungurwa. Imana rero itaba kure y uwo munyamakuru yaramugurukanye, maze batangiye gusoma urubanza bashakisha na wa munyamakuru Habiyambere Valens ngo ahagarare imbere y inteko asomerwe kandi nta rubanza yaburanye. Ubwo bahagurutsaga abatangabuhamya, nawe bashakaga kumushyira muri abo bari biteguye gusomera ibihano ariko basanga yagurutse. Umunyamakuru akaba yari azize gushyira ahagaragara izo nyandiko zifite abazanditse bashinja uwaburanaga. Kuba yarazitahuye abatarabyishimiye bakaba barashatse kumugambanira ngo atabwe muri yombi ngo nawe afungwe aceceke. Isomwa ry urubanza ryavuze ko Hitimana Petero alias Kinumanuma ari umwere, ahubwo abashatse kumushinja bahabwa ibihano by amezi anyuranye ngo babeshye inteko bamubeshyera. Hafunguwe abantu babiri bari bafunzwe by agateganyo, hanafungwa uwitwa Malakiya wavuzweho ko azi byinshi byabereye muri kiliziya ya Gihara, ku buryo ashobora kuzakorerwa dosiye akaburana nk umufatanyacyaha. Icyo twavuga kuri uru rubanza, ni uko Mukasine Monika n undi mugore mugenzi we bavugaga ko barokokeye mu kiliziya, akaba ari nabo bareze Hitimana Petero, bavuze ko bahohotewe mu iburanishwa ry urwo rubanza n abanyagihara batashakaga ko bashinja Hitimana. Ibyo banabibwiye Inteko gacaca ya Kimironko ku itariki ya 20/12/09, ko batutswe bakaba bari bagiye no gukubitwa. Umugabo wavugaga ko nawe yaharokokeye wari kumwe n abo bagore, agacika ku icumu yiguze na Gashirabake akaba yarabonye bikomeye agakuramo ake karenge bitewe n umutekano muke wagaragaye muri urwo rubanza. Sandra Niwenshuti

13 IKIGANIRO Umuryango w umukambwe Nyakwigendera Iyaremye Straton witabye Imana muri 1994 urarira ayo kwarika. Bijya gutangira hari mu mpera za 2008, nibwo umuhungu w uwo musaza witwa Ngilimana Jean Paul yahamagajwe n inteko y akagari ka Kora mu murenge wa Gitega(Ifasi ya Cyahafi) iburanisha ibijyanye n imitungo yangijwe muri genocide. N ubwo yagaragaje ko atahabaga muri icyo gihe, abaturage bakanemeza ko icyo yaregwaga cyo gusahura boutique y uwitwaga Ndindabahizi nta shingiro kuko n ibiri amambu uwo uvugwa ko yasahuwe acumbitse iwabo nta boutique yagiraga, ntibyabujije ya nteko kwanzura ivuga ko agomba kwishyura ibihumbi 650. Yahise asaba ko urwo rubanza rwasuburishwamo mu ibaruwa yandikiye Inama Rusange y Ifasi ya Cyahafi ku ya 04 Ugushyingo 2008 ariko aho kugirango abone igisubizo, kibanzirizwa no gutumizwa n inzego zishinzwe irangiza ry imanza ngo atangire yishyure. Cyakora baje kumusubiza nyuma bamuhakanira, niko kwitabaza Umunyamabanga Nshingwabikorwa wa Gacaca mu rwego rw igihugu utarazuyaje gutegeka ko urubanza ruvanwa ku izina ry uwaregerwaga ibyabaye atahaba, rugatangizwa ku izina ry umusaza Straton n ubwo yitabye Imana maze noneho abaturage bagahabwa ijambo. Siko byaje kubahirizwa rero kuko abo muri uwo muryango ahubwo baje guhamagazwa n inteko y ubujurire. Bahise bitabaza umuhuzabikorwa wa Gacaca muri Nyarugenge mu ibaruwa yo kuwa 14 Kanama 2009 umukecuru wasigaye UMUSESO No 389, Mutarama 2010 CYAHAFI: Bamwe bakoresha gacaca nk icyambu cyo kwambura abandi imitungo Mukabadege Godelive yanditse asaba ko urubanza rwahera hasi hagafatwa n umwanya wo kubaza abaturage bari bahari kuko nawe atahabaga mu ntambara. Hongeye no kwitabazwa urwego rw igihugu ngo bahabwe inteko y ahandi itabogamye, ariko biba iby ubusa kuko ya nteko y ubujurire, ku ya 06 Nzeri 2009 ititaye ku by uko uwo mukecuru yari yatumijwe yari arembeye mu bitaro i Butare yohereje n impapuro zo kwa muganga ndetse yanagaragaje ko n iyo aza kuboneka yari kubanza kwihana iyo nteko yari iyobowe n uwitwa Vital wigeze gushinja uwo muryango ibinyoma bigafata ubusa,maze uwo washyirwaga mu majwi akajyana inteko mu mwiherero wahise ufata umwanzuro wo kurihisha noneho miriyoni 2 n ibihumbi magana atatu na mirongo icyenda. Birumvikana ko icyagombaga gukurikira ari ukwitabaza Inama Rusange urubanza rugasubirwamo. Mu gihe iyo baruwa yanditswe muri nzeri 2009 kimwe n indi yasabaga urwego rw igihugu guhabwa inteko y ahandi zari zitarasubizwa, nibwo hasesekaye umuhesha w inkiko w umwuga witwa Ngororukunda Clement, atangaza cyamunara itunguranye yaje kurangizwa ku ya 07 Ukuboza Inzego z ubuyobozi zaritabajwe biba iby ubusa, kugeza n aho Executif w akagari aza kumubwira ngo ahagarike iyo cyamunara itemewe n amategeko undi akanga akikomereza icyari cyarateguwe. Ndetse uwo muyobozi yanamwandikiye ibaruwa imubwira ko nta cyamunara igomba guhutiraho igihe Inama Rusange itaragaragaza uko ikibazo gikemutse. mategeko y imigendekere n imirangirizwe y imanza za Gacaca, yongeye kugaragaza ko yikorera ibyo ashatse, akoresha cyamunara kandi amaze kwakira kopi yari yagenewe y ibaruwa Ngilimana Jean Paul yari yandikiye ku ya 06 Ukuboza 2009 Umunyamabanga Nshingwabikjorwa w akagari ashinganisha ibye biri muri iyo parcelle y umuryango yari icyanditse ku musaza. Akaba yaramusabaga nk urwego mu kagari rushinzwe irangiza ry imanza, guhagarika iyo cyamunara ya hutihuti hakabanza kwitabaza abunzi mu gusobanura ibyo umusaza Nyakwigendera Straton yasize n ibyo abamukomokaho Urup. 13 bongeyeho guhera nyuma ya Uwo muhesha w inkiko Umwanditsi w Umuseso bigaragara ko yikorera Ibi byatuma umuntu yibaza ati ku nyungu ze atitaye ku ese turagana he, aho iby umuntu Akababaro k Abanyabigogwe Ingoma ibihumbi aba baturage barengana. Kuva mu gihe cya Parmehutu baziraga ko ari abatutsi wongeyeho Abakiga. Habyalimana yarabatoteje ageze aho abamarira ku icumu yitwaza ko ari abatutsi. Bagize ngo bagize amahoro haje Inkotanyi, basanze ibyiringiro byabo byarahindutse amarira. None ese ntibarwanye mu Nkotanyi. Uwakwiha gukora comptabilité y abana babo baguye ku rugamba, yakumirwa. Mbese umuntu warwaniye uburenganzira bwe ndetse akarwanira n ubw umunyarwanda, yatotezwa bene ako kageni. Aha! Amateka azatubwira! Byaba biterwa ni iki? Twebwe n ubu ntitubyumva! Igihe abaturage bandi bubakirwa, bo barasenyerwa. Igihe abandi baturage Leta ibabazwa ko bari muri nyakatsi, bo bari mu mahema. Igihe abana b abandi bakingirwa umusonga, bo abana babo banyagirwa n imvura. Mwumve amateka y itotezwa ryabo Mu 1997 benshi bazize intambara y abacengezi; Mu , inka zabo zanyazwe n abasilikare bakuru. Izo nka ntibigeze bazishumbushwa. Igihe politiki ya giri inka igeze kure, bo wagira ngo ntibaba mu Rwanda. Dusubiye inyuma gato, kuva mu1994 hatangiye propaganda ivuga ngo batemye ishyamba rya Gishwati, imvura ntizongera kugwa, u Rwanda rube ubutayu. Ibyo twabyumvanaga cyane abari ku ngoma mu Ubu noneho haje indi ndirimbo ko aribo babaye intandaro y umwuzure. Ibyo kandi byavuzwe igihe imvura yacaga ibintu mu Rwanda n i Bugande. Abo baturage babaye aka ya hene umukurambere Musa yagerekagaho ibyaha byose by abisirayeli bose ( bouc émissaire). Iyo ushishoje, hari ikibazo kigaragaza ko hagenderewe gushaka impamvu y iyicarubozo. Mbese ushobora gutera ute ubutayu, ugatera n umwuzure! Kuko kimwe iyo kibayeho ikindi ntikiba kikibaye.yewe ugutegeka agukubita aryamye, koko! Abo baturage bamaze kwimurwa gatatu. Ubutegetsi buza bukabagota, abantu bukabasohora mu mazu, bagafatwa mpiri, bakimuka badahawe n amasaha abiri yo kwitegura. Bakimurwa nk abafungwa. Mbese iryo shyamba barijemo bate? (propriété individuelle) byigabizwa ku manywa y ihangu n ababigize umwuga batakinatinya gusuzugurira abayobozi mu maso y abo bayobora. Ese ubwo umuturage yasigara ari uwa nde, igihe n urwego rw umuvunnyi rusanzwe bizwi ko rutivanga mu mikorere y inkiko Gacaca, rwiyemereye ko rwari kugira icyo rubikoraho iyo haba hari urwego rw ubuyobozi rwabyijanditsemo. Uyu muryango uratakambira inzego zibishinzwe ngo zirebe icyakorwa ngo utavutswa ibyawo twese turebera. Ubwa mbere, ni ubukonde bwabo. Umuzungu ataraza niho baragiraga inka zabo. Ndetse bakomeje kuziragiramo kugera igihe Habyalimana n abambari biyemeje gukuramo abo batutsi. Baricamo inzuri. Nabo bari batangiye kworora, kandi harimo na politiki yo gukenesha abo borozi bato, ubaka aho baragiraga, kugira ngo uce inka zabo burundu, kuko aho bari basanzwe batuye ho nta butaka bwinshi bahagiraga. Yari amaze kuhashyira ibibuga bya gisilikare bibiri, ubutaka busigaye barabubambura. Ubwa kabiri Jenoside imaze kwica abanyabigogwe hafi ya bose bari batuye mu Rwanda, abavandimwe babo bavuye hanze bavuye muri Kongo bahunze interahamwe, ubuyobozi bwabonye ikibazo kiburemereye. Nibwo bwabinjije mu Gishwati. Ndetse n ikimenyimenyi umuntu abasilikare basangaga ku muhanda, baramukubitaga. Ntabwo abaturage bishyizemo. Ntawe ubohoza mu Rwanda. Ariko iyo wumvise radiyo y igihugu ivuga ko abaturage bigabije ishyamba, aho kuvugira abababaye, ukababeshyera kugira ngo ubutegetsi bugukamire. Abanyamakuru nkabo nibo bamamaje jenoside y abatutsi. Abo nibo ntandaro yo kuyobya igihugu. Dukeneye ukuri kugira ngo igihugu gitere imbere. Ntacyo ikoranabuhanga rizatumarira, ntacyo amagorofa azamara. Igihe abanyamakuru bakibeshyera abaturage. Igihe umunyamakuru aba ikondera ry ubugizi bwa nabi. Ahubwo na bake bagiye muri Gishwati, ni abahunze abacengezi. Abo nabo babitewe no gukiza amagara yabo. None ubu abana baranyagirwa, abasaza bicwa n umusonga ndetse n inzara. Banitse ku gasi, katagira n ingobyi y urugo, barataye amazu yabo. Yewe ntibanahabwe n igiceri ku nzu basize. Umusomyi w Umuseso

14 Urup. 14 UMUSESO No 388, Mutarama 2010 IBIMBABAZA Kagame yinjiye mu 2010 aniga abashaka kumunenga Ukuri: Kuva kuri Kayibanda, Habyalimana, Kagame, abanyarwanda baracyategereje ingoma ibaha ijambo ku miyoborere y igihugu cyabo ntaryo bigeze Umwaka mushya muhire ku basomyi b iyi nyandiko mwese; isesengura rya politiki y u Rwanda ihurizo ryawo n umwaka abanyarwanda bamaze iminsi mike binjiyemo bigaragaza ko abanyarwanda bari mu baturage bakeneye amasengesho menshi kurusha benshi ku isi muri uyu mwaka. Impamvu ni nyinshi - njye by umwihariko, muri iyi nyandiko ibanziriza izindi nzandika muri uyu mwaka mushya, ndagaruka ku mibereho, ubuzima bw umunyapolitiki na politiki mu Rwanda. By umwihairko, ndagaruka kuri politiki yimakajwe n ubutegetsi bwa Kagame cyane cyane ku buryo abanyarwanda bashaka kubunenga bafatwamo. Mu kinyamakuru Umuseso giherutse (cyasoje umwaka wa 2009), umwanditsi mukuru w Umuseso, Didas Gasana mu nyandiko ye- Uko Mbyumva, yagaragaje ko ibibi bikorerwa ku butegetsi bwa Kagame, asanga byarishe u Rwanda, Kagame ari we uri ku isonga yabyo, avuga ko abavuga avangiwra, bamubeshyera. Umutwe w inyandiko yanjye, nifuza guheraho nsobanura, urerekana ko nsangiye na Gasana icyo gitekerezo. Yego, ni ukuri ko Kagame afite uruhare runini mu bibi bikomeje kuranga ingoma ye, cyane cyane mu rwego rwa politiki, ari nayo ngarukaho cyane muri iyi nyandikoniyo mpamvu nahisemo kuvuga Kagame aho kuvuga ubutegetsi bwa Kagame (nubwo ijambo ubutegetsi bwa Kagame mu nyandiko ari ryo nkunda gukoresha cyane). Uburyo ingoma ya Kagame (cyangwa se Kagame..) ijujubyamo abashaka kuyinega muri politiki yayo nk ingoma yagaragaje ko itishimira dose ikwiye mu kunengwa ku byo ikora byaravuzwe cyane kuko bimaze igihe kingana n icyo ingoma ubwayo imaze, ubu ubutegetsi bwa Kagame bukaba bwinjiye mu mwaka wa 2010-umwaka wa 16 buri ku butegetsi, kunenga bikiri ikibazo mu Rwanda. Mu gihe abanyarwanda binjira mu mwaka wa 2010, igice cy abanyarwanda bamwe bahisemo gushinga amashyaka yahatana na FPR mu rubuga rwa politiki ntabwo umwaka bawuriye neza- by umwihariko ishyaka rya Democratic Green Party ryinjiye muri uwo mwaka mushya ritarashobora guca imigozi yatezwe n ubutegetsi bwaribujije kwiyandikisha rigakora ku mugagaro. Amanama atandukanye yaryo uburyo yagiye aburizwamo mu mayeri n igitugu cyinshi byagarutsweho-ni bake bari bazi ko uyu mwaka uzinjira ritariyandikisha, ariko niko byagenze. Irindi, ni ishyaka ry imberakuri naryo nkuko byagiye bigarukwaho, ryinjiye mu mwaka mushya, ubuyobozi bwaryo bushinjwa ingegabitekerezo ya jenoside n amacakubiri kubera kunenga.. Ibyo ni bimwe mu bimenyetso by uburyo abashaka kunenga ubutegetsi bwa Kagame bakomeje kunigwa kugira ngo batagera ku ntego yabo-abo niko binjiye muri Nyuma y imyaka 16 y ubutegetsi bwa Kagame, n imyaka isaga mirongo itanu nyuma y icyiswe ubwigenge, nta kimenyetso cy uko iyo politiki izacika mu Rwandapolitiki yo kuniga abatavuga rumwe n ubutegetsi no kubafata nk abanzi. Kuva kuri Kayibanda, Habyalimana kugeza kuri Kagame, abanyarwanda baracyategereje ingoma izabaha ubwisanzure bwo kugira ijambo ku miyoborere y igihugu cyabo, ingoma itaniga abatavuga rumwe nayo-ntayo bigeze-uko niko kuri. na Charles B. KABONERO Umwaka wa 2010, ibi abanyawranda binjiranyemo nabyo-harimo ikibazo nagarutseho haruguru bishobora kuzarushaho gukomera cyane cyane ko ari umwaka uzabamo ibikorwa bya politiki bijyana n ibibazo ku bashaka kwisanzura, kunenga n abashaka guhatanira ko ingoma ya Kagame itakomeza kuniga abanyarwandamuri ibyo harimo igikorwa cy amatora. Nkuko nabigarutseho mu nyandiko zanjye ziherutse, nubwo nta matora nyakuri abanyarwanda bateze kubona, uretse umuhango wayo, ubutegetsi bwa Kagame nkuko amateka ya vuba abigaragaza ntibubura kugira abo bwikiza busanga babubangamiye mu gikorwa nk icyo-mu itangazamakuru, abanyarwanda n ibindi byiciro by abyanyarwanda hari abazaba victim ya politiki ya FPR. Nta gitangaza ikinyamakuru nk Umuseso cyisanze mu bibazo bikomeye muri uyu mwaka kubera ko kiwinjiyemo kigikomeye ku kuri no kwisanzura-ibintu ubutegetsi bwa Kagame butigeze bwishimira na gato. Abanyarwanda bamwe bagiye bagaragaza ubushake bwo kwisanzura bakaba barinze bagera mu 2009, nta kibazo baragira, 2010 ishobora kuba ariyo yari ibategereje-icyifuzo ni uko bitaba, ariko amahirwe y uko ubutegetsi bwa Kagame bwahindukira muri uyu mwaka ku bijyanye na politiki, Kagame. kubahiriza uburenganzira bwa muntu n ibindi, ni make cyane-ntabwo umuntu yayaha amanota arenze abiri ku icumi. Birababaje ariko nibyo abanyarwanda b a g o m b a kwitegura-ni umwaka mubi ku banyarwanda benshi kubera imiyoborere y ubutegetsi bwa Kagamecyangwa se ya Mu kiganiro mperutse kugira ku ijwi ry Amerika, navuze ko abanyarwanda bakeneye amahoro kandi ari bo bagomba kuyishakirakandi ntibashobora kuyabona bacecetse. Muri uyu mwaka, byari bikwiye ko abanyarwanda bumva akamaro ko gutinyuka ubutegetsi mu gihe bavugisha ukuri, bagatekereza ku ngaruka zo gukomeza guceceka banigwa n ubutegetsi-kuko niho igisubizo cy ibibazo by abanyarwanda cyava. Mugire umwaka mwiza, nubwo nshidikanya ku bwiza bwawo kuri benshi nkuko nabigarutseho haruguru. ibimbabazaa@yahoo.com STUDY FOR CAREER SUCCESS Invest in your future with professional study & training from this accredited British College, respected worldwide. Gain the skills and knowledge needed for a new or better job, good pay, self-development, security and top qualifications. For a FREE Prospectus and information visit the website, or write, fax, or your name and details to: The Registrar, Cambridge International College, PO Box 1378, Southampton, SO17 3WX, Britain info@cambridgetraining.com Website: Whatever your educational level, knowledge or experience, CIC has study for you to achieve your potential and earn success: Certificate, Diploma, Honours Diploma, BA and MBA Programmes Business, Management, Administration, Project Management International Business, Marketing, Sales, Advertising & PR Accounting, Finance, Economics, Commerce, Banking Hotel, Travel, Tourism, Hospitality, Purchasing, Logistics, Transport Leadership, Strategy, Business Development, Organisation Human Resource/Personnel, Employee Development, Insurance English, Secretarial, Communication, Computers & IT, Stores Diploma Fees 190 or US$380 - so get ahead of others! Fees include Study Materials, Training Guide, Tests & Answers, Exam, Assessment, Award. Study at your pace to ensure your success.

15 AMAKURU UMUSESO No 389, Mutarama 2010 Urup. 15 Banki y abaturage yahombeje Ishyirahamwe Dusabane Abayobozi b u Rwanda bakunze kuvuga amagambo menshi imbere ya rubanda babasaba kwihangira imirimo, kwibumbira mu mashyirahamwe kugira ngo biteze imbere, ariko hamwe na hamwe usanga ari bo bahindukira bagakenesha abaturage, mu gihe bamwe muri abo bayobozi bo bashaka gukira batanavunitse. Muri iyi nyandiko, Ikinyamakuru Umuseso cyanyarukiye mu Karere ka Kamonyi ahavugwaga ko abantu bishyize hamwe bagakora Ishyirahamwe ryo korora inzuki ryitwa DUSABANE ASBL, rikaza gusenywa n umukozi wa Banki y abaturage Runda- Taba witwikiriye ijoro akaza kubatwarira ibikoresho byabo, none bikaba byaratumye bahomba, amazu yabo agasenyuka, inzuki zabo zikagenda kandi bari bageze ku rwego rw uruganda, bityo ibyari uguteza imbere Akarere n abaturage muri rusange bikazima abayobozi babireba, bakwandikirwa bagahitamo kwicecekera, kuva kuri Meya w agateganyo Nsanzabera Chrisostome, Meya Rutsinga Jâcques, Meya Munyadamutsa Jean Baptiste wakuyemo ake karenge, none hakaba haragarutse Meya Rutsinga bwa kabiri kuri ubwo buyobozi bakaba ntacyo bigeze bakorera iryo Shyirahamwe, kuva mu mwaka wa 2004 kugeza ubu. Abanyamabanga Nshingwabikorwa b Umurenge uko basimburanye bose nabo bandikiwe kenshi n iryo Shyirahamwe ntibagira icyo basubiza. Ikibabaje kurushaho, ni uko n Intara yabimenyeshwaga ariko nayo ikinumira. Nk uko twabitangarijwe n umuyobozi w iryo Shyirahamwe uriho ubu, Bwana Ntashamaje Bertin, iryo shyirahamwe ryatangiye mu mwaka wa 2003 mu kwezi kwa gatanu rifite abanyamuryango 65. Uyu mushinga watangiye ari ubworozi bw inzuki hakoreshwa imizinga ya kinyarwanda. Icyo gihe bari bafite imizinga 116. Mu mwaka wa 2004 bageze ku rwego rw imizinga ya kijyambere inzuki bazororera mu masanduka 200 mu kwezi kwa 08/2004. Inzuki bazisutse mu mizinga 60 bagura n ibikoresho byose bigezweho bibafasha gukomeza korora izo nzuki. Nk uko bigaragara mu masezerano bari baragujije miriyoni eshanu bagombaga kwishyura mu mezi 36, bakazagerekaho n inyungu zisanzwe na 13% z inguzanyo ku mwaka, batakwishyurira igihe bakazatanga 4% y ubukerererwe. Ku itariki ya 03/11/2005, umukozi wa banki y abaturage Mutabazi Théogène ngo yitwikiriye ijoro araza atwara ibikoresho byose by ubuvumvu kugeza no ku mashini bari bafite yayungururaga ubuki. Muri iki gihe ngo umushinga wabo w ubworozi wari umaze kugera ku rwego rw uruganda rutunganya ibikomoka ku nzuki. Abanyamuryango bandikiye Banki bayisaba kubasubiza ibikoresho byabo byatwawe n umukozi wabo kuko bitari mu ngwate batanze baguza iyo Banki, ariko ntacyo byatanze. Icyo gihe bari bafite ideni rya Banki ry amafaranga miriyoni eshatu kandi ntabwo bari barishe amasezerano bagiranye yo kwishyura. Ingwate bari baratanze ryari ishyamba ry umuryango wa Ntashamaje Bertin. Icyo gihe Ishyirahamwe ryayoborwaga na Rudakubana François. Muri iyo baruwa dufitiye kopi, bagaragaje ibyo basahuwe byose, ariko banki ntiyagira icyo ibasubiza. Bakomeje kwandika amabaruwa menshi basaba igisubizo bagakorana n inama nyinshi zafatirwagamo imyanzuro, ariko Banki ikavunira ibiti mu matwi. Bamaze kurambirwa bandikiye Ubuyobozi bukuru bwa banki(union de Banque Populaire, babasubiza ko bazahurira na banki y abaturage ya Runda- Taba ku buyobozi bukuru bwa Banki i Kigali. Umunyamategeko wa banki yerekanye ibigomba kubahirizwa babiganiraho, ariko ntibumvikana ku mafaranga bagomba gusubizwa ajyanye n agaciro k ibyangijwe biturutse ku mukozi wa banki wabajyaniye ibintu n uburyo bigomba gusanwa kuko byari byarangiritse. Hagati aho bamwe mu banyamuryango bandikiye umuyobozi w Akarere bavuga ko amafaranga y Ishyirahamwe yakoreshejwe nabi, basaba ko Banki yahagarika amafaranga y icyiciro cya gatatu ahwanye na miriyoni imwe n ibihumbi 600 yagombaga kubaha. Handitswe amabaruwa menshi basaba ko haza abagenzuzi bakareba niba ibivugwa ari ukuri, haje abagenzuzi batatu basanga ikibazo cyavugwaga kidahari. Abantu 43 baje kuva mu Ishyirahamwe barasezera. Nyuma haje abandi bagenzuzi nabo basanga ibyavugwaga ari ukubeshya. Hemejwe ko ya mafaranga y icyiciro cya gatatu bazayahabwa, ariko mu byiciro bitatu. Nk uko bigaragazwa na dosiye, bahabwaga amafaranga ibihumbi magana atanu bagakatwa amafaranga uko bayahawe uhereye ku bihumbi 20 kugeza ku bihumbi Banki y abatutage ya Runda- Taba yakoranye amasezerano n Ishyirahamwe DUSABANE ku itariki ya 05/10/2006, bumvikana n uburyo bazasana ibikoresho bangije bakabibaha bimeze neza, ibitarangiritse bakabibasubiza, ariko icyavuyemo ni uko nk amasanduka basannye bayazanye barayasize irange rivanze na peteroli, bazi neza ko bidakorana n inzuki, bityo inzuki zanga kujyamo. Ibyo byatumye abagize iryo shyirahamwe babyanga kuko bitubahirije amasezerano. Muri ayo masezerano banki yakoranye n iryo Shyirahamwe DUSABANE, banki yavugaga ko izakora ibishoboka byose ikazabikora bitarenze ukwezi kwa 12/2006. Banki yasoneye Ishyirahamwe inyungu zose z inguzanyo zari zaratanzwe, ariko bavuga ko Banki nimara kubaha ibyo ibagomba yangije, nabo bagomba gukomeza gukora bakazishyura miriyoni eshanu bagujije hiyongereyeho inyungu mu buryo bumvikanyeho. Banki y abaturage ya Runda-Taba yari ihagarariwe n abantu 9, naho Ishyirahamwe DUSABANE rihagarariwe n abantu 7. Banki yaje kurega iryo shyirahamwe mu rukiko rwa Huye kuko ari ho hari urukiko rw ubucuruzi ruri mu ifasi ikiburanwa kiri. Icyaregerwaga: gusesa amasezerano y iguriza yo ku wa 28/12/2006; kwishyura umwenda ungana na frw; inyungu zisanzwe zingana na 13%; Indishyi z akababaro zingana na frw; Igihembo cya Avoka wakurikiranye urubanza gihwanye n amafaranga , bakaba barasabaga n irangizarubanza ry agateganyo. Icyavuyemo ni uko urukiko rwasanze uregwa witwa Ishyirahamwe DUSABANE ridafite ubuzimagatozi mu buryo bw amategeko kuko ryari ritarasohoka mu Igazeti ya Leta, bityo ikirego kikaba kitarakiriwe ngo gisuzumwe. Umunyamakuru yabajije umuyobozi w iryo Shyirahamwe impamvu badafite ubuzimagatozi, asubiza ko babuze amafaranga ibihumbi 200 bagombaga gutanga ngo basohoke mu Igazeti ya Leta kubera gukeneshwa na banki yabasahuriye ibikoresho. Kugeza mu kwezi kwa 08/2008, amasezerano yose banki itubahirije yakoranye n iryo Shyirahamwe, byatumye bagira igihombo gifite agaciro k amafaranga miriyoni frw. Twashatse kumenya umubare w abantu ishyirahamwe rifite uyu munsi, tubwirwa ko hasigaye abantu 8, bakaba barega abagera kuri 43 bahombeje iryo Shyirahamwe. Amazu 5 bororeragamo yasenyutse mu mwaka wa 2009 kuko batari bagifite ubushobozi bitewe n uburyo Banki y abaturage yabakoreye ibikorwa by urugomo. Ayo mazu atarasenyuka hari imizinga y inzuki 62, none hasigaye imizinga 6 yaguwe hejuru n ayo mazu. Inzuki zari muri iyo mizinga 65 zarigendeye kubera ko Banki yabatwaye ibikoresho. Imizinga 52 Banki yari yababwiye ko izabishyura kuko ariyo yayangije ntiyigeze iyibishyura. Mu buryo bwo gukomeza gutera intambwe, umusaruro bari bamaze kuvana mu bworozi bwabo bw inzuki, bari bamaze kubakamo amazu 2 ku Ibimba rya Gihara aho bashakaga gukomereza ubundi bworozi bw izindi nzuki, none ayo mazu yari yaruzuye ashobora kuzasenyuka kuko batagikora. Hari ikigo bari bafite mu nsi y Abatwa mu Mudugudu wa Kigusa, mu Kagari ka Kagina, hakaba n aho mu Kagari ka Gihara, mu Mudugudu wa Gikaragata bari bafite urwo ruganda rwasenyutse bitewe n ubugome umukozi wa banki y abaturage yabakoreye. Kugeza ubu ikibazo cyabo kiri ku Rwego rw Umuvunyi, aho bahuriye n ubuyobozi bwa Banki y abaturage ya Runda- Taba, ku itariki ya 15/12/2009 bagasobanura ibibazo byabo, bakaba bategereje igisubizo. Icyo twaje kumenya ni uko ku itariki ya 21/10/2006, uwari Perezida w inama y ubutegetsi ya Banki, Karasira Ernest yategetse ko Ntashamaje Bertin atari busohoke mu nama yabahuzaga, avuga ko amufunga. Naho wa mukozi wa Banki witwikiriye ijoro, Mutabazi Théogène agasahura ibikoresho by iryo Shyirahamwe agamije kubakenesha, ubu ngo yimuriwe muri Banki y abaturage ya Muhima. Akaba yarahoraga yaka Ntashamaje Bertin umusogongero ku mafaranga y inguzanyo, ndetse akaba yari yarabigize ingeso no ku bandi, uvugwa akaba ari Karekezi Charles wahoze mu Ishyirahamwe ryabo wayamwimye akamusaba gusezera muri iryo Shyirahamwe DUSABANE. Banki yananiwe gutanga nziza servisi Iyi mikorere itari myiza, ikinyamakuru Umurabyo cyari giherutse kuyivugaho, ko muri Banki y abaturage y u Rwanda imizinga itangiye kuvamo imyibano. Icyo kinyamakuru cyari cyagaragaje ko, hari ibitagenda neza bishobora kuzatuma iyo banki igenda nka nyomberi. Bavugaga iyegura rya Mutabaruka Nadine ngo waba waregujwe kubera amadeni yatanzwe mu buryo bunyuranye n amategeko, bakanavuga ko umuyobozi w iyo banki Murekezi Dieudone yamukingiraga ikibaba kubera umubano ukomeye bafitanye. Bavugaga ishwana rya Murekezi na Mutimura Sakufi Gerard ryaturutse ku isoko ry imashini zibara inoti. Hanavugwaga ko hari abakozi benshi birukanywe bazira Mutabaruka Nadine na Murekezi. Hanavugwaga iyegura rya Iyacu J. Bosco wari ukuriye Ishami rya Remera ngo waba warabitewe no kwanga kuzagwa mu mutego wa Murekezi. Icyo kinyamakuru cyanavugaga ko ku cyicaro gikuru cy iyo banki hari uwitwa Nkusi Gisanabagabo wavanguraga abakiliya bahabwa inguzanyo abitewe no kwikuriramo make, none hiyongereyeho no guhemukira Ishyirahamwe ry abavumvu DUSABANE. Umuntu akaba atabura kwibaza niba abambura Banki y abaturage bitwa ba Bihemu, iyo banki yambuye abantu nk aba bari bishyize hamwe bashaka kwiteza imbere, uko iyo Banki yo yakwitwa? Ubuyobozi bwa Banki y abaturage bubivugaho iki? Mu bihe binyuranye umunyamakuru yagiye ku biro bikuru bya Banki y abaturage ashaka umuyobozi ngo yumve icyo avuga kuri ibi bibazo, abashinzwe kwakira abantu mbere yo kugera ku muyobozi mukuru bakatubwira ko abazungu bagiye muri konji, ko umuyobozi w umunyarwanda adahari, umunyamategeko akaba ari mu kiruhuko cyo kuba yarabyaye. Mbere yuko tujya mu icapiro twasubiyeyo dusanga uwo muyobozi adahari badusaba kuzagaruka dusanga twazasazira mu nzira. Ubwa nyuma ku itariki ya 30/12/09, batubwiye ko ari mu nama, kandi ko batazi igihe yabonekera. Umwanditsi w Umuseso

16 Urup. 16 UMUSESO No 389, Mutarama 2010 Kwamamaza ROTO FOSSES SEPTIQUES Plastic Water Tank Roto Toilets LoftWater Tank Horizonta Water Tank ROTO s.a.r.l Kucukiro hateganye na Dalas Petrol Station. B.P Kigali - Rwanda. Tel: (+250) , Mob: / , rotorwandatanks@mtnonline.rw

Ibirimo/Summary/Sommaire

Ibirimo/Summary/Sommaire Ibirimo/Summary/Sommaire page/urup. A. Amateka ya Perezida/Presidential Orders/Arrêtés Présidentiels Nº 50/0 ryo kuwa 25/08/20 Iteka rya Perezida rishyiraho kandi rigena inshingano, imbonerahamwe n incamake

More information

Official Gazette nº Special of 30/05/2013

Official Gazette nº Special of 30/05/2013 ITEKA RYA MINISITIRI N o 007/16.01 RYO KUWA 24/05/2013 RISHYIRAHO IBYEREKEZO BY INGENZI BY IMICUNGIRE Y AMAZI MU BIBAYA BININI MU RWANDA MINISTERIAL ORDER N 007/16.01 OF 24/05/2013 DETERMINING THE MAIN

More information

MINISTERIAL ORDER N 001/11.30 OF 15/02/2013 DETERMINING THE DUTIES OF THE REGISTRAR OF AGROCHEMICALS TABLE OF CONTENTS

MINISTERIAL ORDER N 001/11.30 OF 15/02/2013 DETERMINING THE DUTIES OF THE REGISTRAR OF AGROCHEMICALS TABLE OF CONTENTS ITEKA RYA MINISITIRI N 001/11.30 RYO KUWA 15/02/2013 RIGENA INSHINGANO Z UMWANDITSI W IMITI N IFUMBIRE MVARUGANDA BIKORESHWA MU BUHINZI N UBWOROZI MINISTERIAL ORDER N 001/11.30 OF 15/02/2013 DETERMINING

More information

Official Gazette nᵒ16 of 21/04/2014

Official Gazette nᵒ16 of 21/04/2014 ITEKA RYA MINISITIRI N 003/14 RYO KUWA 14/04/2014 RIGENA INSHINGANO, IMITUNGANYIRIZE, IMIKORERE BY IBIRO BY UBUTAKA KU RWEGO RW AKARERE MINISTERIAL ORDER N 003/14 OF 14/04/2014 DETERMINING RESPONSIBILITIES,

More information

REPUBULIKA Y U RWANDA URUKIKO RW IKIRENGA RAPORO Y IBIKORWA BY URWEGO RW UBUCAMANZA

REPUBULIKA Y U RWANDA URUKIKO RW IKIRENGA RAPORO Y IBIKORWA BY URWEGO RW UBUCAMANZA REPUBULIKA Y U RWANDA URUKIKO RW IKIRENGA RAPORO Y IBIKORWA BY URWEGO RW UBUCAMANZA 2004 - KAMENA 2011 2 IBIKUBIYE MURI RAPORO IBISOBANURO BY AMAGAMBO AHINNYE YAKORESHEJWE... 3 IJAMBO RY IBANZE... 5 IRIBURIRO...

More information

P.O BOX 7289 KIGALI, Tel: , Fax : Website:

P.O BOX 7289 KIGALI, Tel: , Fax : Website: P.O BOX 7289 KIGALI, Tel: +250 252584562, Fax : +250 252584563 Email: info@rura.rw Website: www.rura.rw ICYiiiiiiic11E MEZO N 01/TR- ICYEMEZO N o 002/BD/RD-TRP/RURA/015 CYO KUWA 26 UKWAKIRA 2015 GISHIRAHO

More information

ISHAKIRO TABLE DES MATIERES TABLE OF CONTENTS. Ingingo ya mbere : Ibyerekeye amafaranga atangwa ku mirimo y ubutegetsi yerekeye ubutaka

ISHAKIRO TABLE DES MATIERES TABLE OF CONTENTS. Ingingo ya mbere : Ibyerekeye amafaranga atangwa ku mirimo y ubutegetsi yerekeye ubutaka ITEKA RYA MINISITIRI N 001/16.01 RYO KU WA 16/03/2009 RIHINDURA ITEKA RYA MINISITIRI N 01/16/00 RYO KUWA 19/09/2001 RIHINDURA IBICIRO BY UBUKODE N IGURISHWA BY UBUTAKA BWA LETA MINISTERIAL ORDER N 001/16.01

More information

MINISTERIAL ORDER N 002/11.30 OF 15/02/2013 DERTERMINING POWERS AND RESPONSIBILITIES OF AN INSPECTOR OF AGROCHEMICALS TABLE OF CONTENTS

MINISTERIAL ORDER N 002/11.30 OF 15/02/2013 DERTERMINING POWERS AND RESPONSIBILITIES OF AN INSPECTOR OF AGROCHEMICALS TABLE OF CONTENTS ITEKA RYA MINISITIRI N 002/11.30 RYO KUWA 15/02/2013 RISHYIRAHO UBUBASHA N INSHINGANO BY ABAGENZUZI B IMITI N IFUMBIRE MVARUGANDA BIKORESHWA MU BUHINZI N UBWOROZI MINISTERIAL ORDER N 002/11.30 OF 15/02/2013

More information

SUPER GENOCIDE YAKOREWE ABAHUTU. 1. Intangiriro

SUPER GENOCIDE YAKOREWE ABAHUTU. 1. Intangiriro SUPER GENOCIDE YAKOREWE ABAHUTU 1. Intangiriro ABAHUTU barapfuye ku manywa y'ihangu ndetse no kugeza uyu munsi wa none baracyatotezwa. Jenoside yabo yateguriwe mu bihugu bikomeye kw'isi harimo n'ibihugu

More information

Official Gazette of the Republic of Rwanda

Official Gazette of the Republic of Rwanda Umwaka wa 49 n 39 Year 49 n 39 27 Nzeri 2010 27 September 2010 49 ème Année n 39 27 septembre 2010 Igazeti ya Leta ya Repubulika y u Rwanda. Official Gazette of the Republic of Rwanda Journal Officiel

More information

MINISTERIAL ORDER Nº005/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING MODALITIES OF INSPECTING COMPANIES OR ACTIVITIES THAT POLLUTE THE ENVIRONMENT

MINISTERIAL ORDER Nº005/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING MODALITIES OF INSPECTING COMPANIES OR ACTIVITIES THAT POLLUTE THE ENVIRONMENT ITEKA RYA MINISITIRI N o 005/2008 RYO KUWA 15/08/2008 RIGENA UBURYO BWO KUGENZURA IBIGO CYANGWA IBIKORWA BIHUMANYA IBIDUKIKIJE. MINISTERIAL ORDER Nº005/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING MODALITIES OF INSPECTING

More information

Official Gazette n 43 of 23/10/2017

Official Gazette n 43 of 23/10/2017 AMABWIRIZA YA MINISITIRI W INTEBE Nº002/03 YO KU WA 23/10/2017 ASHYIRAHO KOMITE MPUZABIKORWA Y URWEGO RW IMARI AKANAGENA IMITERERE, INSHINGANO N IMIKORERE BYAYO ISHAKIRO PRIME MINISTER S INSTRUCTIONS Nº002/03

More information

Official Gazette n Special of 02/08/2013

Official Gazette n Special of 02/08/2013 ITEKA RYA MINISITIRI W INTEBE N 171/03 RYO KUWA 31/07/2013 RIVANA MU MUTUNGO RUSANGE WA LETA UBUTAKA N UMUTUNGO UTIMUKANWA PRIME MINISTER ORDER N 171/03 OF 31/07/2013 TRANSFERRING LAND AND IMMOVABLE ASSETS

More information

Official Gazette nᵒ16 of 21/04/2014

Official Gazette nᵒ16 of 21/04/2014 ITEKA RYA MINISITIRI Nº 002/14 RYO KU WA 14/04/2014 RIHINDURA KANDI RYUZUZA ITEKA RYA MINISITIRI N 009/16.01 RYO KUWA 23/08/2011 RIGENA UBURYO BWO KUBONA IMPAPUROMPAMO Z UMUTUNGO BWITE W UBUTAKA MINISTERIAL

More information

Official Gazette nº 46 of 13/11/2017

Official Gazette nº 46 of 13/11/2017 ITEKA RYA MINISITIRI Nº 002/17/10/TC RYO KU WA 27/10/2017 RIGENA IGICIRO CYO KWANDIKA IMITI, IBIKORESHO BYO MU BUVUZI N IZINDI SERIVISI BIJYANYE MINISTERIAL ORDER Nº 002/17/10/TC OF 27/10/2017 DETERMINING

More information

Official Gazette n 14 of 04/04/2011. REGULATION N o 05/2011 ON MERGERS AND ACQUISITION OF BANKS CHAPTER ONE: GENERAL PROVISIONS

Official Gazette n 14 of 04/04/2011. REGULATION N o 05/2011 ON MERGERS AND ACQUISITION OF BANKS CHAPTER ONE: GENERAL PROVISIONS AMABWIRIZA N 05/2011 YEREKEYE IKOMATANYA N IGURWA RY AMABANKI UMUTWE WA MBERE: INGINGO RUSANGE Ingingo ya mbere: Icyo aya mabwiriza agamije Ingingo ya 2: Ibisobanuro by amagambo UMUTWE WA II: IBIKURIKIZWA

More information

Official Gazette n Special of 09/06/2011

Official Gazette n Special of 09/06/2011 ITEGEKO N 11/2011 RYO KUWA 18/05/2011 RISHYIRAHO IKIGO GISHINZWE ISOKO RY IMARI N IMIGABANE (CMA) RIKANAGENA INSHINGANO, UBUBASHA, IMITERERE N IMIKORERE BYACYO LAW N 11/2011 OF 18/05/2011 ESTABLISHING

More information

Official Gazette nº Special of 01/07/2015

Official Gazette nº Special of 01/07/2015 ITEGEKO N 37/2015 RYO KU WA 30/06/2015 RIHINDURA KANDI RYUZUZA ITEGEKO Nº 26/2006 RYO KU WA 27/05/2006 RIGENA KANDI RISHYIRAHO IMITUNGANYIRIZE Y UMUSORO KU BYAGUZWE WAKWA KU BICURUZWA BIMWE NA BIMWE BITUMIJWE

More information

TABLE DES MATIERES SON ORGANISATION ET SON DISPOSITIONS GENERALES CHAPITRE PREMIER : DES

TABLE DES MATIERES SON ORGANISATION ET SON DISPOSITIONS GENERALES CHAPITRE PREMIER : DES AMABWIRIZA YA MINISITIRI W INTEBE N 004/03 YO KUWA 27/12/2013 ASHYIRAHO IHURIRO RY ABAFATANYA BIKORWA MU ITERAMBERE RIKANAGENGA INSHINGANO, IMITERERE N'IMIKORERE BYARYO ISHAKIRO UMUTWE WA MBERE: INGINGO

More information

Official Gazette nº Special of 30/05/2013

Official Gazette nº Special of 30/05/2013 ITEKA RYA MIMISITIRI Nº 005/16.01 RYO KUWA 24/05/2013 RIGENA IMITERERE N IMIKORERE YA ZA KOMITE Z IBIBAYA BY AMAZI MINISTERIAL ORDER Nº005/16.01 OF 24/05/2013 DETERMINING THE ORGANISATION AND FUNCTIONING

More information

REPUBULIKA Y'U RWANDA PEREZIDANSI YA REPUBULIKA

REPUBULIKA Y'U RWANDA PEREZIDANSI YA REPUBULIKA REPUBULIKA Y'U RWANDA PEREZIDANSI YA REPUBULIKA UBUMWE BW'ABANYARWANDA ~ MBERE Y'ABAZUNGU N'IGIHE CY'UBUKOLONI ~ MU GIHE CYA REPUBULIKA YA MBERE KIGALI, KANAMA 1999 1 IBIRIMO IRIBURIRO CH.1 IMIBANIRE Y

More information

MINISTERIAL ORDER N 003/Minifom/2010 OF 14/09/2010 ON REQUIREMENTS FOR GRANTING THE LICENCE FOR PURCHASING AND SELLING MINERAL SUBSTANCES IN RWANDA

MINISTERIAL ORDER N 003/Minifom/2010 OF 14/09/2010 ON REQUIREMENTS FOR GRANTING THE LICENCE FOR PURCHASING AND SELLING MINERAL SUBSTANCES IN RWANDA ITEKA RYA MINISITIRI N 003/Minifom/2010 RYO KUWA 14/09/2010 RISHYIRAHO UBURYO BWO KWEMERERWA KUGURA NO KUGURISHA AMABUYE Y AGACIRO MU RWANDA ISHAKIRO MINISTERIAL ORDER N 003/Minifom/2010 OF 14/09/2010

More information

Ibirimo / Summary / Sommaire

Ibirimo / Summary / Sommaire Ibirimo / Summary / Sommaire page/urup A. Amategeko / Laws / Lois N 12 bis/2014 ryo kuwa 19/05/2014 Itegeko rihindura kandi ryuzuza Itegeko n 49/2013 ryo kuwa 28/06/2013 rishyiraho Ikigega cy Imari yo

More information

Ibirimo/Summary/Sommaire

Ibirimo/Summary/Sommaire Ibirimo/Summary/Sommaire page/urup. Amategeko/Laws/Lois N 40/2015 ryo ku wa 29/08/2015 Itegeko rihindura kandi ryuzuza Itegeko n 10/2011 ryo ku wa 13/05/2011 rigena inshingano, imiterere n ububasha by

More information

Official Gazette nº 36 of 05/09/2011 MINISTERIAL ORDER N 009/16.01 OF 23/08/2011 DETERMINING THE PROCEDURE TO OBTAIN A FREEHOLD LAND TITLE

Official Gazette nº 36 of 05/09/2011 MINISTERIAL ORDER N 009/16.01 OF 23/08/2011 DETERMINING THE PROCEDURE TO OBTAIN A FREEHOLD LAND TITLE ITEKA RYA MINISITIRI N 009/16.01 RYO KUWA 23/08/2011 RIGENA UBURYO BWO KUBONA IMPAPUROMPAMO Z UMUTUNGO BWITE W UBUTAKA ISHAKIRO UMUTWE WA MBERE: INGINGO RUSANGE Ingingo ya mbere: Icyo iri teka rigamije

More information

Official Gazette n 53 bis of 31/12/2012

Official Gazette n 53 bis of 31/12/2012 AMABWIRIZA Nº 13 AGENGA ISHYIRWA KU ISOKO RY IBICURUZWA BYO KU ISOKO RY IMARI N IMIGABANE BIBYARA INYUNGU IHORAHO KU RWEGO RW AKARERE Gishingiye ku Itegeko n 11/2011 ryo ku wa 18/05/2011 rishyiraho Ikigo

More information

Official Gazette of the Republic of Rwanda

Official Gazette of the Republic of Rwanda Umwaka wa 44 n 18 bis Year 44 n 18 bis 15 Nzeri 2005 15 th September 2005 44 ème Année n 18 bis 15 septembre 2005 Igazeti ya Leta ya Repubulika y u Rwanda Official Gazette of the Republic of Rwanda Journal

More information

BOARD DECISION N 003/BD/ICA- CLIA/ RURA/2015 DETERMINING THE CONTRIBUTION LEVIED ON ANNUAL TURNOVER OF THE REGULATED SERVICES

BOARD DECISION N 003/BD/ICA- CLIA/ RURA/2015 DETERMINING THE CONTRIBUTION LEVIED ON ANNUAL TURNOVER OF THE REGULATED SERVICES ICYEMEZO N 003/BD/ICA-CLIA/ RURA/2015 KIGENA UMUSANZU KU BYACURUJWE MU MIRIMO IGENZURWA BOARD DECISION N 003/BD/ICA- CLIA/ RURA/2015 DETERMINING THE CONTRIBUTION LEVIED ON ANNUAL TURNOVER OF THE REGULATED

More information

Inyuma y'«ikinyabihuha» cyitwa Ikazeiwacu.unblog.fr hihishe «un Escroc International».

Inyuma y'«ikinyabihuha» cyitwa Ikazeiwacu.unblog.fr hihishe «un Escroc International». Inyuma y'«ikinyabihuha» cyitwa Ikazeiwacu.unblog.fr hihishe «un Escroc International». Parution: Sunday 13 October 2013, 13:47 Par:Padiri Thomas Nahimana. Mbere yo gutangaza iyi nkuru twakoze uko dushoboye

More information

ET DE TENUE DU REGISTRE DE TABLE DES MATIERES. Article premier : Objet du présent arrêté. Article 4 : Modalités de déclaration

ET DE TENUE DU REGISTRE DE TABLE DES MATIERES. Article premier : Objet du présent arrêté. Article 4 : Modalités de déclaration ITEKA RYA MINISITIRI Nº10 RYO KUWA 28/07/2010 RIGENA UBURYO BW IMENYEKANISHA RY IKIGO, IRY ABAKOZI N IMITERERE Y IGITABO CY UMUKORESHA ISHAKIRO Ingingo ya mbere:icyo iri teka rigamije Ingingo ya 2: Imenyekanisha

More information

Official Gazette n Special of 25/05/2012

Official Gazette n Special of 25/05/2012 ITEKA RYA MINISITIRI N 01 RYO KUWA 17/05/2012 RIGENA ISHYIRWAHO RYA KOMITE Z UBUZIMA N UMUTEKANO KU KAZI N IMIKORERE YAZO MINISTERIAL ORDER N 01 OF 17/05/2012 DETERMINING MODALITIES OF ESTABLISHING AND

More information

Ibirimo/Summary/Sommaire

Ibirimo/Summary/Sommaire Ibirimo/Summary/Sommaire page/urup. A. Itegeko Ngenga/ Organic Law / Loi Organique N 02/2017/OL ryo ku wa 20/04/2017 Itegeko Ngenga rishyiraho Igiswahili nk ururimi rwemewe mu butegetsi..3 N 02/2017/OL

More information

Ibirimo/Summary/Sommaire

Ibirimo/Summary/Sommaire Ibirimo/Summary/Sommaire page/urup. A. Amategeko/Laws/Lois N 42/2011 ryo kuwa 31/10/2011 Itegeko ryerekeye Umutekano w iby Indege za Gisivili.6 N 42/2011 of 31/10/2011 Law relating to Civil Aviation Security...6

More information

Article 4: Droit égal sur la propriété foncière. Article 3: Terre comme héritage commun. Article 5: Droit au bail emphytéotique

Article 4: Droit égal sur la propriété foncière. Article 3: Terre comme héritage commun. Article 5: Droit au bail emphytéotique ITEGEKO N o 43/2013 RYO KUWA 16/06/2013 RIGENGA UBUTAKA MU RWANDA ISHAKIRO UMUTWE WA MBERE: INGINGO RUSANGE Ingingo ya mbere: Icyo iri tegeko rigamije Ingingo ya 2: Ibisobanuro by amagambo Ingingo ya 3:

More information

MINISTERIAL ORDER N 002/2008 OF 01/4/2008 DETERMINING MODALITIES OF LAND REGISTRATION. The Minister of Natural Resources;

MINISTERIAL ORDER N 002/2008 OF 01/4/2008 DETERMINING MODALITIES OF LAND REGISTRATION. The Minister of Natural Resources; ITEKA RYA MINISITIRI N 002/2008 RYO KU WA 01/4/2008 RIGENA UBURYO IYANDIKISHWA RY UBUTAKA RIKORWA. MINISTERIAL ORDER N 002/2008 OF 01/4/2008 DETERMINING MODALITIES OF LAND REGISTRATION ARRETE MINISTERIEL

More information

Seen to be annexed to the Law nº19/2008 of 14/07/2008 on characteristics and ceremonial of the National Anthem. The President of the Republic

Seen to be annexed to the Law nº19/2008 of 14/07/2008 on characteristics and ceremonial of the National Anthem. The President of the Republic Bibonywe kugira ngo bishyirwe ku mugereka w Itegeko nº19/2008 ryo kuwa 14/07/2008 rigena imiterere n iy ubahirizwa by Indirimbo y Igihugu Kigali, kuwa 14/07/2008 Perezida wa Repubulika KAGAME Paul (sé)

More information

LAW N 62/2008 OF 10/09/2008 PUTTING IN PLACE THE USE, CONSERVATION, PROTECTION AND MANAGEMENT OF WATER RESOURCES REGULATIONS TABLE OF CONTENTS

LAW N 62/2008 OF 10/09/2008 PUTTING IN PLACE THE USE, CONSERVATION, PROTECTION AND MANAGEMENT OF WATER RESOURCES REGULATIONS TABLE OF CONTENTS ITEGEKO N 62/2008 RYO KUWA 10/09/2008 RIGENA UBURYO BWO GUKORESHA, KUBUNGABUNGA, KURENGERA NO GUCUNGA NEZA UMUTUNGO W AMAZI LAW N 62/2008 OF 10/09/2008 PUTTING IN PLACE THE USE, CONSERVATION, PROTECTION

More information

Official Gazette n Special of 12/07/2011 LAW N 20/2011 OF 21/06/2011 GOVERNING HUMAN HABITATION IN RWANDA TABLE OF CONTENTS

Official Gazette n Special of 12/07/2011 LAW N 20/2011 OF 21/06/2011 GOVERNING HUMAN HABITATION IN RWANDA TABLE OF CONTENTS ITEGEKO N 20/2011 RYO KUWA 21/06/2011 RIGENA IMITUNGANYIRIZE Y IMITURIRE MU RWANDA LAW N 20/2011 OF 21/06/2011 GOVERNING HUMAN HABITATION IN RWANDA LOI N 20/2011 DU 21/06/2011 PORTANT ORGANISATION DE L

More information

LAW N 54/2006 OF 54/2006 MODIFYING AND COMPLEMENTING LAW N 21/2006 OF 28/04/2006 ESTABLISHING THE CUSTOMS SYSTEM

LAW N 54/2006 OF 54/2006 MODIFYING AND COMPLEMENTING LAW N 21/2006 OF 28/04/2006 ESTABLISHING THE CUSTOMS SYSTEM ITEGEKO Nº 54/2006 RYO KUWA 31/12/2006 RIHINDURA KANDI RYUZUZA ITEGEKO Nº 21/2006 RYO KU WA 28/04/2006 RIGENGA IMIKORERE YA GASUTAMO LAW N 54/2006 OF 54/2006 MODIFYING AND COMPLEMENTING LAW N 21/2006 OF

More information

WOWE N INDWARA YA KANSERI. Photo: Olivier Asselin / REUTERS

WOWE N INDWARA YA KANSERI. Photo: Olivier Asselin / REUTERS Photo: Olivier Asselin / REUTERS WOWE N INDWARA YA KANSERI Iyi nyandiko yatunganyijwe ku bufatanye hagati y Ikigo cya Global Oncology hamwe na THE MEME IBIBAZO BYIBAZWA KU NDWARA YA KANSERI IBIBAZO USHOBORA

More information

Mfashanyigisho mu gutunganya umusaruro wa kawa

Mfashanyigisho mu gutunganya umusaruro wa kawa Mfashanyigisho mu gutunganya umusaruro wa kawa ku Bahihinzi baciriritse mu Rwanda Ishingiye ku mabwiriza yamamaza iterambera ry'ubuhinzi burambye Sustainable Agriculture Network (SAN) Gushimira Iyi Mfashanyigisho

More information

Imfashanyigisho y'igihingwa cy'icyayi

Imfashanyigisho y'igihingwa cy'icyayi Imfashanyigisho y'igihingwa cy'icyayi Ku bahinzi bato muri afurika Ifatiye ku mahame y'ubuhinzi burambye ya Sustainable Agriculture Network (SAN) GUSHIMIRA Iyi mfashanyagisho yakozwe, yandikwa kandi isohorwa

More information

Official Gazette n 05 of 01/02/2016

Official Gazette n 05 of 01/02/2016 ITEGEKO Nº45/2015 RYO KU WA 15/10/2015 RISHYIRAHO PARIKI Y`IGIHUGU YA GISHWATI-MUKURA LAW Nº45/2015 OF 15/10/2015 ESTABLISHING THE GISHWATI - MUKURA NATIONAL PARK LOI Nº45/2015 DU 15/10/2015 PORTANT CREATION

More information

Imfashanyigisho y'igitegwa c'icayi

Imfashanyigisho y'igitegwa c'icayi Imfashanyigisho y'igitegwa c'icayi ku Barimyi bato bo muri Afrika Ifatiye ku ngingo ngenderwako z'uburimyi buramba bwa Sustainable Agriculture Network (SAN)) Gushimira Iyi mfashanyigisho yanditswe, ihindurwa

More information

MINISTERIAL ORDER N 0 007/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING THE LIST OF PROTECTED ANIMAL AND PLANT SPECIES TABLE OF CONTENTS

MINISTERIAL ORDER N 0 007/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING THE LIST OF PROTECTED ANIMAL AND PLANT SPECIES TABLE OF CONTENTS ITEKA RYA MINISITIRI N 0 007/2008 RYO KUWA 15/08/2008 RISHYIRAHO URUTONDE RW UBWOKO BW INYAMASWA N IBIMERA BIRINZWE MINISTERIAL ORDER N 0 007/2008 OF 15/08/2008 ESTABLISHING THE LIST OF PROTECTED ANIMAL

More information

YOUTH CONNEKT AFRI CA SUMMIT October 2018 Kigali - Rwanda YOUTH CONNEKT SUMMIT 18. Connekting Youth for Continental Transformation

YOUTH CONNEKT AFRI CA SUMMIT October 2018 Kigali - Rwanda YOUTH CONNEKT SUMMIT 18. Connekting Youth for Continental Transformation YOUTH CONNEKT AFRI CA SUMMIT 18 8-10 October 2018 Kigali - Rwanda YOUTH CONNEKT AFRI CA SUMMIT 18 Connekting Youth for Continental Transformation 8-10 October 2018 Kigali Rwanda Logistic Note Organized

More information

Tanzanie Wikipdia La Tanzanie, en forme longue la Rpublique unie de Tanzanie ou la Rpublique Unie de Tanzanie, en swahili Tanzania et Jamhuri ya

Tanzanie Wikipdia La Tanzanie, en forme longue la Rpublique unie de Tanzanie ou la Rpublique Unie de Tanzanie, en swahili Tanzania et Jamhuri ya Tanzanie Wikipdia La Tanzanie, en forme longue la Rpublique unie de Tanzanie ou la Rpublique Unie de Tanzanie, en swahili Tanzania et Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, en anglais Tanzania et The United

More information

WORKSHOP ON SATELLITE SERVICES REGULATIONS PRACTICAL INFORMATION

WORKSHOP ON SATELLITE SERVICES REGULATIONS PRACTICAL INFORMATION Communications for all in East Africa WORKSHOP ON SATELLITE SERVICES REGULATIONS PRACTICAL INFORMATION National Flag Coat of Arms National Anthem Rwanda Nziza - Kinyarwanda Beautiful Rwanda - English Website

More information

CJTF-HOA Mission Brief PSA 2008

CJTF-HOA Mission Brief PSA 2008 CJTF-HOA Mission Brief APR 2008 PSA 2008 Overall Classification: HOA Focus is Phase Zero Phase 0 Shape Phase 1-5 Prevent Promote Protect Prevail 1.Deter 2.Seize 3.Dominate 4.Stabilize 5.Enable Argentina

More information

Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu Unity, Work, Patriotism

Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu Unity, Work, Patriotism Official name: Republic of Rwanda Location: 1 57 S, 30 4 E Time zone: GMT + 2 (in summer +1) Motto: Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu Unity, Work, Patriotism Anthem: Rwanda Nziza Capital: Kigalii Surface

More information

EAST AFRICA Price Bulletin November 2017

EAST AFRICA Price Bulletin November 2017 KES/9 kg KES/9 kg November 217 The Famine Early Warning Systems Network (FEWS NET) monitors trends in staple food prices in countries vulnerable to food insecurity. For each FEWS NET country and region,

More information

Prepared by the lecturer Rwubahuka Jean Claude

Prepared by the lecturer Rwubahuka Jean Claude UNIVERSITY OF TOURISM TECHNOLOGY AND BUSINESS STUDIES (URB/RTUC) DEPARTMENT OF BUSINESS INFORMATION TECHNOLOGY YEAR TWO, SEMESTER TWO SUBJECT: PRINCIPLES OF RISK MANAGEMENT AND INSURANCE MARKS Aug-16 WORK

More information

List of Participants

List of Participants ESA/STAT 215(3-16) 21 November 2017 DEPARTMENT OF ECONOMIC AND SOCIAL AFFAIRS STATISTICS DIVISION UNITED NATIONS Final Workshop on Environment Statistics for the East African Community Region, 23-27 October

More information

Series 1: Pre-Senatorial Series, ; bulk cubic feet consisting of 79 folders, 3 photographs, and 2 oversize items.

Series 1: Pre-Senatorial Series, ; bulk cubic feet consisting of 79 folders, 3 photographs, and 2 oversize items. Series 1: Pre-Senatorial Series, 1879-1972; bulk 1929-1930 3 cubic feet consisting of 79 folders, 3 photographs, and 2 oversize items. The Pre-Senatorial Series consists of advertisements, biographical

More information

Halina, Hesus. (Advent) œ N œ œ œ. œ œ œ œ œ. œ. œ œ œ œ. œ œ. C F G7sus4. œ. # œ œ J œ œ œ J. œ œ. J œ. # œ. # œ œ œ

Halina, Hesus. (Advent) œ N œ œ œ. œ œ œ œ œ. œ. œ œ œ œ. œ œ. C F G7sus4. œ. # œ œ J œ œ œ J. œ œ. J œ. # œ. # œ œ œ 2 Rene B avellana, S Keyboard INTRO/INAL (e = 144 152) Œ % RERAIN Slower (e = ca 92) Soprano % Alto Tenor Bass Ha - /E Slower (e = ca 92) li - na, He-sus, Ha - (Advent) 7 7sus4 # E/ # # # 7 7 Eduardo P

More information

WHITE MAIZE: The markets below represent the major producer and consumer markets in countries where white maize is heavily consumed as the staple.

WHITE MAIZE: The markets below represent the major producer and consumer markets in countries where white maize is heavily consumed as the staple. KES/9 kg KES/9 kg November 211 The Famine Early Warning Systems Network (FEWS NET) monitors trends in staple food prices in countries vulnerable to food insecurity. For each FEWS NET country and region,

More information

COMESA EXPERIENCES ON STI

COMESA EXPERIENCES ON STI COMESA EXPERIENCES ON STI Presentation at the EASTECO First Regional Stakeholder Meeting By Benedict Musengele Senior Research Fellow, COMESA Kigali, Rwanda www.comesa.int 2 Outline Introduction COMESA

More information

EASTERN AFROMONTANE 1,043,191 km 2

EASTERN AFROMONTANE 1,043,191 km 2 Egypt Saudi Arabia Oman EASTERN AFROMONTANE 1,043,191 km 2 Sudan Asmara Eritrea Yemen Djibouti Addis Ababa South Sudan Ethiopia BIODIVERSITY TARGET 2020 TARGET: 17% protected Democratic Republic of the

More information

This work was created for a charity, and you may freely make printed copies from this PDF data for your performance until Dec 31, 2022.

This work was created for a charity, and you may freely make printed copies from this PDF data for your performance until Dec 31, 2022. This ork as created or a charity, and you may reely make rinted coies rom this D data or your erormance until Dec 31, 2022 lease inorm isemanroectcom or erormances and recordins This ork as created or

More information

WWII The War in the Pacific

WWII The War in the Pacific WWII The War in the Pacific Japan controls the Pacific Japan attacks various Pacific locations late 1941 Japan controlled Hong Kong, Thailand, Guam, Wake, Burma, Malaya Japan attacks Philippines pushes

More information

Digital Resources for Aegean languages

Digital Resources for Aegean languages Digital Resources for Aegean languages Objectives: Make digital texts available to: researchers non-specialists broader audience Keep editions updated Analysis tools: deciphering, linguistic analysis:

More information

Market Brief on Rwanda July 2017

Market Brief on Rwanda July 2017 Market Brief on Rwanda July 2017 Location Facts and Figures Total Population 11.6 million (2016) Area 26,388 km 2 Time Zone UTC+2:00 Capital City Kigali Rwanda is a landlocked Central/East African country

More information

African Politics and Policy: Culture ( )

African Politics and Policy: Culture ( ) African Politics and Policy: Culture (13.09 26.10.2016) Cultural News Angola tries to set up a League of Artists. The project has already approved by the National Union of Artists and Composers, the National

More information

CLEANING SERVICE OPERATORS WITH VALID LICENSES (as of 31 May 2017) No Licensee License Number Date of issuance Expiry date Contact Remarks

CLEANING SERVICE OPERATORS WITH VALID LICENSES (as of 31 May 2017) No Licensee License Number Date of issuance Expiry date Contact Remarks CLEANING SERVICE OPERATORS WITH VALID LICENSES (as of 31 May ) No Licensee License Number Date of issuance Expiry date Contact Remarks / Renewal 1 FIRST CLEANING COMPANY 003/CSP/RURA/2013 07 October 07

More information

PM MODI S 3 NATION AFRICAN TOUR

PM MODI S 3 NATION AFRICAN TOUR PM MODI S 3 NATION AFRICAN TOUR Rwanda Uganda South Africa It was first visit by Indian Prime Minister to Uganada in over 20 years. PM Modi also delivered keynote address at Ugandan Parliament, making

More information

K E Y S T A T I S T I C S I N W A T E R A N D S A N I T A T I O N A S O F M A R C H O F T H E Y E A R 2016

K E Y S T A T I S T I C S I N W A T E R A N D S A N I T A T I O N A S O F M A R C H O F T H E Y E A R 2016 K E Y S T A T I S T I C S I N W A T E R A N D S A N I T A T I O N A S O F M A R C H O F T H E Y E A R 2016 Prepared by: Economic Regulation Unit TABLE OF CONTENTS PART I. WATER SUBSECTOR... 3 PART II.

More information

ISGF AFRICA REGION. Africa Region profile Last update 22 March 2017 Page 1

ISGF AFRICA REGION. Africa Region profile Last update 22 March 2017 Page 1 ISGF AFRICA REGION The 5th Africa Regional Conference took place from 24 February to 1 March 2017 in the capital Ouagadougou of Burkina Faso. The host committee and the Africa Page 1 Regional Team worked

More information

OFFICIAL DEVELOPMENT ASSISTANCE PROFILE. East Africa Region

OFFICIAL DEVELOPMENT ASSISTANCE PROFILE. East Africa Region OFFICIAL DEVELOPMENT ASSISTANCE PROFILE East Africa Region MARCH 2017 Introduc on This profile gives an analysis of the trends in ODA for the East African region ODA is classified as by the OECD/DAC as flows

More information

COMESA VACANCIES OFFICE OF THE SECRETARY GENERAL

COMESA VACANCIES OFFICE OF THE SECRETARY GENERAL COMESA VACANCIES OFFICE OF THE SECRETARY GENERAL VACANCY NOTICE I. EXECUTIVE SECRETARY OF COMESA CLEARING HOUSE II. DIRECTOR OF COMESA MONETARY INSTITUTE Background The Common Market for Eastern and Southern

More information

Dine & Shop. Around Kigali. Rwanda. Get Around

Dine & Shop. Around Kigali. Rwanda. Get Around Dine & Shop Around Kigali Get Around Rwanda Volcanoes National Park Akagera National Park Gisenyi Kigali Nyungwe National Park Cultural Heritage Corridor Rwanda Key Facts Time Zone: Central African Time

More information

International Conference on Promoting Sustainable Tourism, a tool for inclusive growth and community engagement in Africa

International Conference on Promoting Sustainable Tourism, a tool for inclusive growth and community engagement in Africa International Conference on Promoting Sustainable Tourism, a tool for inclusive growth and community engagement in Africa LUSAKA, ZAMBIA 16-18 NOVEMBER 2017 GENERAL INFORMATION NOTE 1 P a g e The International

More information

THE NEW LIGHT OF MYANMAR (Friday 4 April, 1997) ***************************************************

THE NEW LIGHT OF MYANMAR (Friday 4 April, 1997) *************************************************** THE NEW LIGHT OF MYANMAR (Friday 4 April, 1997) *************************************************** (1) Deputy Prime Minister receives President of Daimex Inc (2) Restoration of original appearance, architecture

More information

INFRASTRUCTURE DEVELOPMENT IN TANZANIA

INFRASTRUCTURE DEVELOPMENT IN TANZANIA INFRASTRUCTURE DEVELOPMENT IN TANZANIA PROF JOSEPH MSAMBICHAKA MBEYA UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECHNOLOGY 50 TH YEARS ERB ANNIVERSARY 5 TH TO 7 TH SEPTEMBER 2018 PRESENTATION LAYOUT 1. DEFINITION OF INFRASTRUCTURE

More information

Challenges and Opportunities for Nature- Based Tourism By Dr Geoffrey Manyara

Challenges and Opportunities for Nature- Based Tourism By Dr Geoffrey Manyara Challenges and Opportunities for Nature- Based Tourism By Dr Geoffrey Manyara PRESENTATION HIGHLIGHTS Introduction Methodology Historical Perspective of Nature-Based tourism development in Eastern Africa

More information

REMARKABLE RWANDA. Cover Photo. Sights and Sounds in. Must do s PRE AND POST TOURS - EXPLORE OUR DESTINATION

REMARKABLE RWANDA. Cover Photo. Sights and Sounds in. Must do s PRE AND POST TOURS - EXPLORE OUR DESTINATION REMARKABLE RWANDA PRE AND POST TOURS - EXPLORE OUR DESTINATION Cover Photo Twins from the Isabukuru family to be named in 2016 Sights and Sounds in Akagera National Park Nyungwe National Park Volcanoes

More information

PPT: Cold War Foreign Policy. How did the United States use the CIA to fight the Cold War?

PPT: Cold War Foreign Policy. How did the United States use the CIA to fight the Cold War? PPT: Cold War Foreign Policy How did the United States use the CIA to fight the Cold War? The CIA Created by the National Security Act of 1947 Mainly responsible for intelligence abroad. Two parts: collection

More information

What is new on the T4A GPS Maps Traveller s Africa 17.10

What is new on the T4A GPS Maps Traveller s Africa 17.10 What is new on the T4A GPS Maps Traveller s Africa 17.10 T4A GPS Maps 17.10 comes preloaded on a micro SD card with standard adapter, ready for Plug & Navigate. This SD card can be used on most map capable

More information

FLY WITH US TO THE LAND OF KILIMANJARO, ZANZIBAR & THE SERENGETI

FLY WITH US TO THE LAND OF KILIMANJARO, ZANZIBAR & THE SERENGETI FLY WITH US TO THE LAND OF KILIMANJARO, ZANZIBAR & THE SERENGETI CLUB 2016 ABOUT US Proudly Tanzanian. Established in 2004. Holder of an Air service License and Air operators certificate granted by Tanzanian

More information

Outcome of Working Group 1 after modifications and adoption during Meeting Plenary

Outcome of Working Group 1 after modifications and adoption during Meeting Plenary VHF Coverage (Adjacent FIRs) Outcome of Working Group 1 after modifications and adoption during Meeting Plenary Issues Affected FIRs Proposed Solution Target Dates Kigali, Bujumbura and Kinshasa ACC. VSAT

More information

The Cold War s Most Dangerous Decade??

The Cold War s Most Dangerous Decade?? The Cold War s Most Dangerous Decade?? 1 1959 Dwight Eisenhower is President Kruschev is leader in Russia Fidel Castro leads Cuban Revolution 1960 U2 Incident Bay of Pigs Invasion Berlin Wall is erected

More information

Tourism Zone KIGAMBONI NEW CITY MASTER PLAN, TANZANIA. LH Consortium 11

Tourism Zone KIGAMBONI NEW CITY MASTER PLAN, TANZANIA. LH Consortium 11 Tourism Zone KIGAMBONI NEW CITY MASTER PLAN, TANZANIA 11 SITE ANALYSIS Locati ion and Area Present Facilities & Population 12 SITE ANALYSIS LOCATION AND AREA Site Location: Kigamboni, Dar Es Salaam, Tanzania

More information

Web page: Day 1: 15 July 2017: Kigali Ruhengeri .. at Day 2:16 July 2017:

Web page:    Day 1: 15 July 2017: Kigali Ruhengeri .. at Day 2:16 July 2017: Secluded Safaris Ltd P.O.15141 00509, Nairobi, Kenya. Tel: + 254 724 499217 Web page: www.secludedsafaris.com Email: nigel@secludedsafaris.com Rwanda/Kenya Safari Itinerary July 2017 Day 1: 15 July 2017:

More information

OILS AND FATS IN EAST AFRICA REGION

OILS AND FATS IN EAST AFRICA REGION OILS AND FATS IN EAST AFRICA REGION ASSESSMENT, TRENDS & OPPORTUNITIES R. Vijayraghavan, CEO East Coast Oils & Fats Limited Tanzania East Africa Africa is the world's second-largest and second-most-populous

More information

Administrative Note. 35 th Meeting of the ESAAMLG Task Force of Senior Officials. Arusha International Conference Centre (AICC) Arusha, Tanzania

Administrative Note. 35 th Meeting of the ESAAMLG Task Force of Senior Officials. Arusha International Conference Centre (AICC) Arusha, Tanzania 35 th Meeting of the ESAAMLG Task Force of Senior Officials Arusha International Conference Centre (AICC) Arusha, Tanzania 8 th 13 th of April, 2018 Administrative Note Administrative Note Introduction

More information

List of Participants

List of Participants UNITED NATIONS DEPARTMENT OF ECONOMIC AND SOCIAL AFFAIRS STATISTICS DIVISION Workshop on the updated and new recommendations for International Merchandise Trade Statistics (IMTS 2010) and their implementation

More information

(To) Anton Muscatelli DAO Burns Events 13-Jan Jan-2017 Glasgow Airport Home Travel (taxi) 24.00

(To) Anton Muscatelli DAO Burns Events 13-Jan Jan-2017 Glasgow Airport Home Travel (taxi) 24.00 Forename And Surname Business Purpose Trip Date (From) Trip Date (To) Location (From) Location (To) Expense Reason Claim Value Anton Muscatelli Campaign Leadership Board 14-Nov-2016 14-Nov-2016 London

More information

2005 COLLIER COUNTY HIGH SEASON VISITOR PROFILE

2005 COLLIER COUNTY HIGH SEASON VISITOR PROFILE THE KLAGES GROUP 405 NORTH REO STREET SUITE 100 TAMPA, FLORIDA 33609 TEL (813) 254-2975 FAX (813) 254-2986 2005 COLLIER COUNTY HIGH SEASON VISITOR PROFILE Prepared for: Collier County Board of County Commissioners

More information

John Groesbeck Ryan Umina Neil Mudjer Dan Armgardt

John Groesbeck Ryan Umina Neil Mudjer Dan Armgardt John Groesbeck Ryan Umina Neil Mudjer Dan Armgardt Themes Politics Social-Economic Impact Future Damming and Implications Uses of Dams Water Supply Navigation Hydropower Stabilize Water Flow Irrigation

More information

The Mexican-American War

The Mexican-American War The Mexican-American War QuickTime and a decompressor are needed to see this picture. QuickTime and a decompressor are needed to see this picture. Into the West: Lewis and Clark Into the West: Lewis and

More information

09:00-09:20 09:20-09:25

09:00-09:20 09:20-09:25 A Necessary Victory? The Context and Consequences of the Battle of Britain A Conference to be held at the Royal Air Force Museum in conjunction with the University of Exeter and the British Commission

More information

How can something so beautiful nearly bring an end to the world? Cuban Missile Crisis

How can something so beautiful nearly bring an end to the world? Cuban Missile Crisis How can something so beautiful nearly bring an end to the world? Cuban Missile Crisis As the story goes The Berlin crisis, even with the wall being built seems to have been solved, with neither side particularly

More information

One Commodity Map. 7. What is a commodity? 8. Explain what a one-commodity country is.

One Commodity Map. 7. What is a commodity? 8. Explain what a one-commodity country is. 7. What is a commodity? 8. Explain what a one-commodity country is. 9. What must African countries do in order to become more stable economically? One Commodity Map Countries which OIL is the lone commodity

More information

Regional outlook Sub-Saharan Africa 24/11/2015. Share commodities in good exports. Share commodities in goods imports

Regional outlook Sub-Saharan Africa 24/11/2015. Share commodities in good exports. Share commodities in goods imports Table 1: Economic structure indicators Number of Inhabitants (m.) Size of the economy (in USD bn.) Size of the economy (% of world GDP) Share commodities in good exports Share commodities in goods imports

More information

Claim Business Purpose. Trip Date To From Location To Location Expense Reason Surname

Claim Business Purpose. Trip Date To From Location To Location Expense Reason Surname Forename And Trip Date Claim Business Purpose Trip Date To From Location To Location Expense Reason Surname From Value Anna Dominiczak MSC Executive Meeting 12-Jan-2018 13-Jan-2018 London London Travel

More information

THE ST A FRIC TE OF LOCAL FINANCES SECOND

THE ST A FRIC TE OF LOCAL FINANCES SECOND IN A FRIC A THE STATE OF LOCAL FINANCES THE STATE OF LOCAL FINANCES SECOND 2017 CGLU Africa This publication presents the State of Local Finances in Africa. All rights reserved. No part of this publication

More information

UNCLASSIFIED FY 2016 OCO. FY 2016 Base. FY 2016 Base FY 2016 OCO

UNCLASSIFIED FY 2016 OCO. FY 2016 Base. FY 2016 Base FY 2016 OCO Exhibit P-40, Budget Line Item Justification: PB 2016 Army Date: February 2015 2033A: Procurement of W&TCV, Army / BA 01: Tracked Combat Vehicles / BSA 20: Modification of Tracked Combat Vehicles ID Code

More information

African Politics and Policy: Culture

African Politics and Policy: Culture African Politics and Policy: Culture (27.10 29.11.2016) The picture is credited to Afriart Gallery, Kampala, Uganda Author: Henry Mzili Mujunga, Crowd Control Cultural News Tanzania: University of Dar

More information

Market Brief on Tanzania

Market Brief on Tanzania Market Brief on Tanzania February 2017 Location Facts and Figures Total Population 50,7 million (2015) Tanzania is located in the African Great Lakes region on the East coast of the continent. It is bordered

More information

EARTHQUAKE HAZARD ZONES - AFRICA

EARTHQUAKE HAZARD ZONES - AFRICA GAP.15.2.3.1 A Publication of Global Asset Protection Services LLC EARTHQUAKE HAZARD ZONES - AFRICA Algeria Hazard Zones... 1,2,3,4,5,6 Algiers... 6 Oran... 5 Constantine... 5 100 Constitution Plaza, Hartford,

More information

Timeline of Northern Ireland Troubles: from conflict to peace process

Timeline of Northern Ireland Troubles: from conflict to peace process Timeline of Northern Ireland Troubles: from conflict to peace process Following Prince Charles' historic meeting with Sinn Fein's Gerry Adams in Ireland today, we look back at some of the crucial moments

More information